— Чаму ж тут не пець!
I многія цяжка ўздыхалі...
Вiнаваты певень
Так ужо павялося, што пасля выхадных Адам Баравік прыходзіў на работу ўвесь размаляваны. Здаецца, яго «шліфавалі» дзёрткай. I чуйныя саслужыўцы спагадліва пыталі: «Дзе гэта так цябе, браток?»
— I смешна казаць: певень. Задзёр бы яго каршун. Шэршнем у вочы кідаецца,
Пакуль войкалі ды ахалі, пакуль давалі парады, Адам Баравік пасля чарговага выхаднога з'яўляўся з новымi сінякамі. I раптам певень-забіяка трапіў зуху-вадзіцелю Мікіце пад колы. Усім калектывам віншавалі Баравіка. Маўляў, скончыліся твае пакуты.
А ўчора ў суседа Баравіка былі запоіны. Паварыху Настачку сваталі. I Адама запрасілі. Сусед ёсць сусед.
I вось зноў з'яўляецца Адам на работу. Левае вуха нагадвае адбіўную. А пад вокам з добры кавун гуз.
— Калі не шанцуе, то не шанцуе,— расказваў.— 3 лесвіцы ўпаў. Чэрві б яе стачылі.
I раптам унук Баравіка, пяцігадовы Воўка, забягае:
— Дзед, га, дзед, ідзі дамоў. Бабуля болей не будзе біць. Я качаргу схаваў.
Гacцiнцы для мацi
Смактуха стаяў у гастраноме і шкроб патыліцу. Гэта ж едзе да маці ў госці, трэба якіхсьці гасцінцаў купіць. Што ж ёй выбраць? Мо пернікаў у той прыгожай каробцы? Але ж іх можна і дома спячы. А калі цукерак узяць? Самых, самых дарагіх. Батончыкаў з каньячнай начынкай. Не, не адчуе ў іх маці смаку. Акрамя карамелек-падушачак, мусіць, за ўсё жыццё і не смакавала іншых. Можа, узяць балыку? Хаця якая там патрэба? Сала ж ёсць. То няхай есць на здароўечка з бульбаю. Можна было б бублікаў прыхапіць. Вунь якія румяныя сушкі! Але ж ці ў такія гады іх жаваць? Няхай лепш паберажэ зубы.
I тут Цімох Смактуха позірк засяродзіў на «Байкале». Цудадзейны напітак, ураз стому здымае. Але ён можа не спадабацца маці. I наогул, навошта тыя гасцінцы? Лепшага гасцінца, калі з'яўлюся сам, ей і не трэба. Яшчэ сваіх гасцінцаў унукам дасць.
I ён, расправіўшы плечы, з палёгкай накіраваўся да выхаду.
Мая жонка
Сядзім мы ў альтанцы і хвалімся.
— Што ні кажыце, а мая Параска — залатая жонка, — пачынае Пятро.— На што я па характару гарачы, а яна нават і слова наперакор не скажа. Другой такой — на белым свеце не адшукаеш...
— Не, за маю Ганну,— пачынае Эдзік, самы малодшы з нас,— няма лепшай. Такая клапатлівая, далікатная...
— А ўсё ж мая Лёля,— перабівае Мікола,— яшчэ лепшая. I пра дзяцей клапоціцца, і ў хаце прыбярэ... Ніколі ад яе благога слова не пачуеш...
— У мяне не жонка, а золата,— пачаў Кастусь.— Вып'ю — змаўчыць, позна прыйду — даруе.
— А мая Рэня, павінен заявіць вам,— бярэ слова Уладзік.— Згатуе галубцы — пальчыкі абліжаш, прыгатуе хлебны квас — не адарвешся ад жбанка...
А час ідзе. За размовай выпіваем па бутэльцы піва. Потым нехта пытае: «Мо па рублю скінемся?»
— А чапялу на закусь не хочаце? — То Пятрова Параска голас падала.
— Эдзік, і ты тут? — крычыць Эдзікава Ганна.
— Ну, браткі, гайда па кватэрах. Чую, галубцы прыгарэлі,— гаворыць Уладзік.
Альтанка пусцее...
«Быў я, братки, рыбаком...»
Раней кожны выхадны дзень быў для мяне радасцю. Яшчэ на досвітку я ішоў з вудамі на рэчку. Дадому нёс акунёў і шчупакоў, чырвоных карасёў і нават судакоў. Жонка сустракала мяне ля аўтобуснага прыпынку, усміхалася:
— Антоська, дай я цябе пацалую.
«Душа ў душу, відаць, жывуць »,— гаварылі пра нас.
I вось нехта расказаў пра мяне карэспандэнту раённай газеты Андрэю Скораму. Ён адразу ж пазваніў мне па тэлефоне. Прызнацца, успацеў я. Усё дапытваўся: чым лавіў, якую браў прынаду, з кім рыбачыў і дзе. I што за пытанне — з кім? Быў я на мар'інагорскай рэчцы адзін. Так і сказаў.
У суботу выйшаў свежы нумар раённай газеты. Жыць буду — не забуду Андрэя Скорага. Ой, і нарабіў ён!...
Прыйшоў я дадому і прашу жонку, каб абед падавала.
Ірына так паглядзела на мяне, нібыта вілы ў бок усадзіла. Бачу, вэрхал будзе, а з-за чаго — не ведаю.
— Думала, ты сумленны чалавек, а табе, аказваецца, Мар'я трэба,— накінулася на мяне.
— Якая Мар'я?
— Чытай, тут напісана,— і шпурнула мне газету.
Бяру газету, чытаю: «Асабліва Антосю Сіняўку пашанцавала ў гэту нядзелю. Са сваей нанарніцай Марынай Горскай ён злавіў больш як дваццаць акунёў і восем карасёў».
— I даўно ты гэту кралю аблюбаваў? — наступала жонка.
— Памылка тут, Ірынка,— толькі і змог адказаць.
— Бач ты яго, выкручваецца. Каб суседка сказала, яшчэ б не паверыла, а то ж у газеце напісана...
Быў я, браткі, рыбаком...
Абаронца прыроды
У лесе добра: свежае паветра, лагодны ветрык. I стому як рукою знімае.
— Давайце зазірнём на балацянку. Маладую крыжанку прыхопім,— прапануе Яўген Скрыпка.
I вось мы на балацянцы. Вады — з добрае карыта. А ў «карыце» плаваюць дзве крыжанкі. Убачыўшы нас, ля купіны прытаіліся. Маўляў, няма нас тут. Яўген шэпча:
— Падай, Сцяпан, кій!
Але да нас кідаецца чыгуначнік Міхась Верад:
— Не дам качку забіваць! Не дам!
Мы з павагай паглядзелі на яго — во які абаронца прыроды! Пятро Казловіч ажно праслязіўся:
— А мы з ног збіліся, шукаючы дбайнага егера ў заказнік...
Калі вярнуліся дамоў, памочнік ляснічага адразу пазваніў свайму начальніку, што нарэшце знайшоў патрэбнага чалавека.
А Міхась Верад у гэты час скардзіўся жонцы:
— Такую качку, Пелагея, правароніў! Каб адзін быў... А то ж яны на ўсіх хацелі. Во і не даў забіць.
Гара з плячэй
Некалькі дзён запар абмяркоўвалі на праўленні калгаса пытанне аб рамонце дзвярэй і грубкі ў брыгадным клубе, і гэтаму абмеркаванню не было відаць канца.
— Браточкі! — гарачыўся брыгадзір Маламеркін.— Там жа сядзець немагчыма. Асабліва ў марозны дзень. Як, таварышы, дабіцца, каб зачыняліся дзверы? Вось пытанне. А грубка! Дым з усіх шчылін...
— Яна ж — што рэшата! — рашуча падтрымаў яго заатэхнік Хвастоў.— Чаго добрага, яшчэ і клуб спалім. Трэба неадкладна замазаць. Але дзе гліну ўзяць — во праблема. Усё ж пад снегам...
— Ды што гліна! — ускочыў са свайго месца загадчык клуба Балалайкін.— Гліны можна і пад падлогай накапаць, а вось дзе печніка знайсці?
— Як сабе хочаце,— з развагай загаварыў старшыня прафкома Пасядзелкін.— Але я не дапушчу, каб мерзлі члены прафсаюза. Яны рэгулярна плацяць прафсаюзныя ўзносы і маюць права на прыстойныя ўмовы ў культурных установах. Так сказаць, чалавечы фактар. Я да вобласці дайду, а не дапушчу...
Нарэшце пасля працяглых дэбатаў усе члены праўлення прыйшлі да думкі, што па набалеламу пытанню неабходна падрыхтаваць разгорнутую пастанову, у якой прадугледзець падрабязныя мерапрыемствы як па падрыхтоўцы да рамонту, так і па правядзенню самога рамонту. Адносна печніка было вырашана звярнуцца па дапамогу ў раён.
Напісаць пастанову даручылі старшыні прафкома Пасядзелкіну, як найбольш зацікаўленаму. Да позняга вечара ён прасядзеў за сталом у сваім кабінеце, пакуль напісаў і адрэдагаваў тую паперыну.
Калі позна вечарам вярнуўся дамоў, жонка спытала, ці не бачыў ён дзе сына.
— А дзе ён? — пацікавіўся Пасядзелкін.
— Ды з сябрамі накапалi ў падполлі гліны, узялі кельму, цвікі і пайшлі клуб рамантаваць, а то холадна, казалі, у кіно сядзець...
Пасядзелкін уздыхнуў з палёгкаю — у яго нібы гара з плячэй звалілася...
Ружжо падвяло
Жылі сабе дзед ды баба. Раніцою Грыпіна пякла бліны, а Хама чытаў кніжкі пра паляўнічых.
— Куплю, Грыпіна, ружжо! — заявіў аднойчы дзед.