А ўзяць бухгалтара Гузіка? Раз-пораз да яе ў кабінет заходзіць. То пра новае выданне Ясеніна спытае, а то хто з сённяшніх маладых артыстак — першая зорка. Маўляў, нібы мая жонка адзіная ў нашай канторы знаўца.
А нядаўна заходжу да жонкі, а ў яе сядзіць намеснік загадчыка аддзела Змітро Змітровіч і райскай птушкай заліваецца. «Настасся Міканораўна, паверце толькі мне,— шчабеча гэты саракапяцігадовы халасцяк,— вам гэта сукенка надзвычай да твару. Вы мадонна нашай бурнай эпохі».
Урэзаць бы яму аплявуху? Ды, чаго добрага, за хуліганства яшчэ прымуць? А я ў свае трыццаць пяць гадоў — мужчына ўраўнаважаны. Не, гэта не тыя меры.
А ўчора, верце не верце, ажно сэрца ледзь з грудзей не вырвалася. Мая Настуля гэтаму лысаму абармоту гальштук выбіраць ва універмаг хадзіла.
— Дакуль такое будзе? — пытаю.
А жонка як ні ў чым не бывала:
— Хіба то жанчына, на якую не звяртаюць увагі?! Ці па густу табе такая?
Перабудова
Іван Іванавіч Цыбулькін, яшчэ раз акінуўшы позіркам прысутных, сказаў:
— Перабудова — гэта той шлях, па якім кожны з нас павінен ісці. Прывяду сотні прыкладаў. Пры зрэзе дрэў застаюцца метровыя пні, а голле спальваецца. Калі пералічыць на гектары ўсе тыя пні-цурбакі, то можна ўсю зіму вялікую вёску ацяпляць. Эканомія? Эканомія. А лапкі адкуль бяром? 3 лесапасадак. А ў дзялянках усё спальваем? А якая нядбайнасць! Не, такое болей мы не дапусцім. Годзе!
— Правільна! — падаў з месца голас лесаруб Адам Сайкін.
— I за эканомію гаручага возьмемся,— не стрымалася Яніна Калістратаўна.— А то канторскі бензін уласным стаў.
— А што з запчасткамі? Не склад, а двор знаходак,— абуральна заявіў шафер Дзіма Пеўнеў, учарашні салдат.— Табе хоць плач — не дадуць, а з боку кліентаў — і рэсору, і акумулятар.
— Калі шчыра, то і я за перабудову,— заявіла нарміроўшчыца Клаўдзія Пятроўна.— Проста дзіву даешся — за што асобным работнікам налічваюць зарплату.
— Во-во, а я што кажу: перабудова і толькі перабудова. I пачнём зараз жа, не адкладваючы.— I начальнік канторы хусцінкай выцер успацелы лоб, а затым, калі амаль усе разышліся, аўтамеханіку загадаў заправіць ягоную «Ніву» для паездкі ў суботу на падлёдны лоў, а заадно выпісаць рухавік з «ЗІЛа» шэфу з горада. Намеснік атрымаў задание падабраць на новых лесапасадках участкі для нарыхтоўкі хвойнай лапкі, а брыгадзір лесарубаў Петрачэня — спаліць у Борках на дзялянцы ўсё сасновае ды яловае галлё...
Не рэагаваў
Так ужо надарылася, што напярэдадні Восьмага сакавіка нас запрасілі ў Мінск на нараду. Ехалі ў большасці з адной думкаю: «Што б там ні было, а жонкам сваім самых-самых смачных цукерак дастанем. Пры гэтым, у самых-самых прыгожых каробках. А пашчасціць — заадно і кветак жывых».
Як і дамовіліся напярэдадні, толькі закончылася нарада — і мы сіганулі ў сталічныя магазіны.
— Эх, браткі,— гаварыў Яўхім Брызентавіч,— і ўзрадую ж гэта я сваю Клеапатру Філімонаўну, куплю ей батончыкаў з лікёрнай начынкай.
— А мая,— прызнаўся Міхаіл Тузік,— мармелад у шакаладзе любіць.
— А мая, а мая, а мая...
I кожны з нас называў любімыя цукеркі сваёй жонкі. Зацята маўчаў толькі адзін Іван Верас.
Яго жонка працавала дырэктарам цукеркавай фабрыкі «Сто заморскіх навінак».
Рэцэнзiя
Вельмі прыемна, што вы — чалавек, якому пазаўчора стукнула ажио восемдзесят гадоў, пішаце вершы. Ведаеце, у такім узросце іншы ляжыць на печы і грэе плечы. Яшчэ нат цёплым кажухом накрываецца. А калі што не так, вэрхал узнімае, нявестку даймае, што чай халодны. Бачыце, падавай яму гарачы. Стары чалавек, а капрызнічае. Не гожа гэта. Так і хочацца пры ўсім сумленным людзе пасароміць. Але прашу прабачэння, крыху адхіліўся. Завалілі гэтыя селькоры газету пісьмамі, а ты сядзі і разбірайся з імі. Мо думаюць, у мяне іншай работы няма. Добранькі і вы. Восемдзесят гадоў, а ў рыфмы словы гоніце:
I не сорамна вам. Хочаце пісаць вершы, пішыце! Калі ласка! Гэта ніхто не забараняе. Ды і наша газета тады-сяды адводзіць ім месца на сваіх старонках. Але пра што пісаць? у старэчым узросце толькі пра кефір ды ўнукаў.
Чуў я, што гэты малочны прадукт маладзіць чалавека. Няма кефіру — апявайце звычайную маслянку. Чэснае слова, ніхто за гэта вам заўвагу не зробіць.
А ў вас? Усё наадварот. Стары чалавек, у якога ўжо і праўнукі, пра выпіўку ў газету допісы шле. I глядзі ты, мала з яго адной шклянкі, другую просіць. Я вунь на колькі маладзей і то без закусі гэтулькі не вып'ю. 3 ног зваліць.
Па праўдзе, я мог бы і згадзіцца з першым радком. Ці грэх, ці смех — няхай бы і чарку выпіў стары чалавек: колькі там таго жыцця засталося. Тады абавязкова ў другім радку патрэбна было б штосьці сказаць пра сёлетнія гуркі і пеўня смажанага. Я толькі што адведаў яго. Закусь — тая яшчэ!
Можна ў рыфму загнаць і юшку рыбную. Надоечы гэта я сам цэлую міску высербаў.
Не, верш у такім варыянце не пойдзе. 3 павагаю рэдактар перасоўнай насценнай газеты
Рыгор АПЕЧКА.
Кот-здрадник
У нашым доме толькі і было размоў пра наш улоў. Хвядос Гэблік нават усёй пяцярнёй крыж клаў на лоб і аўтарытэтна гаварыў:
— Каб з месца мне не крануцца: шчупак з паўметра ўзяўся. Ох і намучыўся з ім Алесь!
— I няўжо гэта на вуду?
— А што тут дзіўнага? Раней бывала...
I цікаўныя ўжо спяшаліся да дзядзькі Нупрэя. Ён таксама ў нашым доме жыве і рыбачыць. Для іх Нупрэй — аўтарытэт. Пагладзіўшы сваю рыжую бараду, ён кажа:
— Шчупака я таго не мераў, але калі зайшла гамонка, скажу адно: больш за два кілаграмы быў.
Усе жыхары нашага дома пыталі пра наш улоў. Ім карцела праўду ведаць. А паколькі я — гэта той самы Алесь, нашы суседзі спынілі ў двары мяне і сталі пытаць:
— Алеська, і не сорамна табе такую рыбіну самому з'есці. Хай бы нас запрасіў на яе. Твая закуска — наша...
I тут здарылася непапраўнае. 3 пад'езда выскачыў наш кот Васька, а за ім з крыкам ляцеў мой сын Сашка.
— Татачка, лаві ката, рыбу тваю праглынуў! Суседзі паглядзелі на ката, які ў зубах трымаў хвост сіляўкі.
З'еў кот нашу славу...
Як дзядзька Лазiк быў грыбнiком
Свой працоўны дзень ва ўстанове Сцяпан Якаўлевіч Лазік звычайна пачынаў з расказаў пра грыбы.
— I сёння вядзерца прынёс. Як на падбор, чорненькія, кругленькія, адзін у адзін.
— Шанцуе ж, дзядзька, вам,— зайздросціў эканаміст Фёдар Яцко.— Пэўна, не адну шклянку марынаваных грыбоў закаталі.
— Ёсць.
— Хоць бы разок паклікалі мяне з сабою,— умаляў эканаміст.
— Не, дружа,— казаў Лазік.— Баравічкі збіраць — не пяром павадзіць. Тут спрыт патрэбны ды і з пеўнямі ўставаць...
— Устану, толькі вазьміце.
— Размовы адны,— узяўшы за плячо таварыша, кпіў Сцяпан Якаўлевіч.— Не дабудзішся.
...На гэты раз у нядзелю раніцою сабраўся ў грыбы і Фёдар Яцко. А восьмай гадзіне ў лес прыйшоў. 3 кошык набраў. I рыжыкаў, і зялёнак, і беленькіх некалькі падняў. Так што настрой быў цудоўны. I рашыў эканаміст па дарозе збочыць да Сцяпана Якаўлевіча. Надта ж карцела пахваліцца і заадно паглядзець, колькі набраў бухгалтар.
Сустрэла Фёдара Яцко гаспадыня, жонка Лазіка.
— А вы малайчына, Фёдар. Гэтулькі набраць!
Яцко аж пачырванеў:
— Што я, вось ваш, пэўна, з пуд прынёс?
— I не сорамна вам, маладому, са мною жартаваць. Мой Сцяпан у лес пойдзе? Кавянёю не вытурыш туды. У яго ж ногі баляць.
— Як жа так?! — разгубіўся Яцко.— А дзядзька Сцяпан казаў, што...
— Па дзве карзіны носіць,— закончыла Дар 'я Адамаўна.— Хлус стары.
Жанчына паказала на спальню. Яцко нясмела зазірнуў.
Шырока раскінуўшы рукі, на ложку хроп Сцяпан Якаўлевіч. Нешта мармытаў. Фёдар прыслухаўся. Пра грыбы...