Гэта вешчы Вяйнямёйнен!
Векавечны Ільмарынен!
З імі лепшы Леммінкяйнен, -
І плывуць яны па Сампа,
За які мяне даставіць
Пчолка Кайса да Айчыны,
Дзе пачне куваць зязюля -
Золата ліецца з роту,
І сцякае медзь па пёрках
На далінкі ды пагоркі...
Я ўзмаліў: "Мяне вазьміце!.."
Ды не ўзяў бы Вяйнямёйнен,
І не ўзяў бы Ільмарынен,
Калі б лепшы Леммінкяйнен
Не прамовіў: "Як два пальцы...
Разам мы былі на поўні,
Разам паплывем на Поўнач".
Разам стаўшы каля мора,
Мы да чоўна так сказалі:
"Як пухір, плыві па хвалях,
Кветкай па вадзе-быстрыцы.
Тры пяры ты дай, арол нам,
Тры - арол і два - варона".
- Тут нявыкрутка такая... -
Як свайму, мне Леммінкяйнен,
Калі човен мчаў у мора,
Давяраўся. - Я не маю,
Апроч вольнага занятку,
Аніякага другога,
Ды і вешчы Вяйнямёйнен,
Так бы мовіць, толькі вешчы,
Толькі кантэле і мае.
Лоўхі выбрала скупая
З трох зяцёў... каго б ты думаў?..
Я сказаў: "Цябе, вядома".
- Каваля!.. Бо Ільмарынен
Адкаваў ёй млын чароўны,
Каб муку адным ён бокам,
А другім ён соль малоў бы,
Трэцім - каб намолваў грошы...
Праз выпадак нехарошы
Ды праз час, што хуткацечны,
Ільмарынен векавечны
Стаў, канечне, удаўцом,
А той млын малоў і меле...
Ну дык мы на трох падзелім,
Забярэм у Лоўхі Сампа!..
"З ім дамоўлюся, бадай што", -
Усплыла ўва мне надзея".
Хутка лодка ў ноч нядзелі
На Купалле ў мора мкнула,
І расказваў Леммінкяйнен,
Каб яшчэ хутчэй плылося,
Як ён плыў і плыў аднойчы
І прыплыў на Востраў Дзеваў,
Дзе іх тысяча, нястомных,
І яшчэ тры сотні ўдоваў,
І як лепшы Леммінкяйнен
З іх ніводнай не пакрыўдзіў,
Апрача адной бабулі...
Тут і вешчы Вяйнямёйнен
Над кармой устрапянуўся,
Расказаў, як шчупачыху
Неяк быў злавіў такую,
Што з зубоў яе і пашчы
Кантэле такое выйшла,
Што зляталіся ўсе дзевы
Тое кантэле паслухаць,
І збягаліся ўсе ўдовы,
І прыйшла адна бабуля...
Векавечны Ільмарынен
Расказаў, як ён для Лоўхі
Адкаваў той млын чароўны,
Каб муку адным бы бокам,
А другім ён соль малоў бы,
Трэцім - каб намолваў грошы...
А цікавага нічога
Не паведаў Ільмарынен.
Так даплыў да Сарыёлы
Па спакойным моры човен,
І на бераг выйшла Лоўхі,
Снежнай Поўначы ўладарка,
І сказаў ёй Вяйнямёйнен:
"Прыплылі забраць мы Сампа,
Падзяліць на трох герояў".
"Паміж трох дзяліць вавёрку?
Разам грызці курапатку?
Я адна ўладарка млына,
Пох'ёле належыць Сампа".
І пайшлі, каб Сампа сілай
Адабраць у гор скалістых,
Вяйнямёйнен, Ільмарынен,
Самы лепшы Леммінкяйнен.
Верны вешчы Вяйнямёйнен
Распачаў заклёны-спевы
Каля скал меднакаменных,
Перад крэпасцю гранітнай -
Пахіснуліся вароты,
І крукі ў іх затрашчалі...
Векавечны Ільмарынен
Раскаваў замкі рукамі,
Пазрываў з варот засовы -
Расчыніліся вароты...
Стаў вясёлы Леммінкяйнен
Вырываць са скалаў Сампа,
Што карэнні запусціла
У граніт на дзевяць сажняў -
І не вырваў... Бык здаровы,
У чатыры сажні морда,
Кожны рог ягоны ў сажань,
Побач пасвіўся на скалах,
Жэр гранітнае каменне,
І, бычыну ў плуг упрогшы,
Выкарчаваў млын чароўны
Самы лепшы Леммінкяйнен...
Паплылі назад пад песні...
Тут усіх і папрасіў я,
Леммінкяйнена найболей:
"Вы мне дайце частку Сампа,
Каб яе аддаў я Кайсе,
Што дамчыць мяне дадому,
На далёкую Айчыну,
Каб я слухаў, як зязюля
Там гады мае кувае".
Тут вясёлы Леммінкяйнен
І пачаў: "А ты?.." Чакаў я,
Што закруціць ён катрынку
Зноў пра тое: пра Гардэчу,
Пра Нязлоўцу, пра Святыню
Ды яшчэ быка-бычыну
З мордаю ў чатары сажні, -
Не!.. Адно ўсяго спытаўся
Самы лепшы Леммінкяйнен:
"Ты на Востраў Дзеваў плаваў?.."