Верабейка,
птушка Бога,
скок ды скок,
чырык-чырык.
СТРАХ
У краях, збітых войнамі
Так, што страх не злячыць,
Нават воля не вольная
Вольна душы лучыць.
Там няма ў яе вернікаў,
А халопы адны, -
Прагнуць пугі і перніка,
А не волі яны.
***
Рака крыві за волю - праз вякі...
Калі і хто той волі меў даволі?
Зацятыя рабы зацятай волі
Не лепей, чым яе рабаўнікі.
Ніхто не змог, як воля, вольным стаць...
Хоць абдымайся з воляю аберуч -
Паэту вольнай птушкай не спяваць,
Не паляваць тырану вольным зверам.
А вольны, можа, толькі плач сірочы,
Няўцямны крык у прадсмяротны час, -
І кожны з нас здабудзе волю двойчы,
І двойчы згубіць волю кожны з нас.
Усім на волю Бог дае іспыт -
І не займець збавення ад іспыту:
Адзін раз воля - калі ты з нябыту,
Другі раз воля - калі ты ў нябыт.
***
Перайначыць, парваць, папаліць -
Божа мой, колькі попелу ў лёсе!
І нічога ўжо не засталося,
І няма -
а баліць.
Дык няхай бы застаўся, не тух
Сам агонь, што мы ў ночы расклалі,
Сон пра той, што над рэчкаю, луг,
Сон пра тыя - за рэчкаю - далі...
Сон пра сны... Пра той бераг лясны,
Дзе нічога майго не ўцалела,
Дзе ў мяне і былі толькі сны...
Што ж тады
там згарэла?
ДАЎГІ
Жыццю, што займета ў пазыку,
Нібыта сплаціў я даўгі,
І рэчкай з паводкі вялікай
Шукаю свае берагі.
Даволі.
У роднай краіне,
Калі я камусьці і вінны,
Дык тым, хто ўскапае і скіне
Зямлю
на маю дамавіну.
***
У сваім народзе
ты жывеш,
У чужым народзе
пражываеш,
Як ідзеш сабе самому ўсцеж
І хады сваёй не адчуваеш...
***
...я прамоўлю апошняе слова -
Бог суддзя...
а душа да суда не гатова...
так у мора, што зеўрыць сурова,
выплыць страшыцца
напалову
непрасмоленая ладдзя.
***
Што вернешся - сам ты не верыў.
Ды ўспомніў: цябе там чакаюць,
Як з выраю...
З пылам і ветрам
За спінаю -- далеч.
Ты - ветрам у браму. Прыбег ты.
На крык твой - з трахеі, з аорты -
Няхай бы гукнуўся хоць нехта,
Хоць той, хто не мёртвы.
Ды ўголас заходзяцца жалем
Цвікамі прыбітыя дзверы.
І попелам цягне зляжалым,
І мышы пагрызлі шпалеры.
Ты хрысцішся, молішся Богу,
Ды позна - наўрад ці, наўрад ці...
Трыпутнік прыбег да парогу -
Па пыле, па ветры, па страце.
Два цені з акна цікавалі,
Забраныя ў белую раму.
Ты рукі параніў цвікамі.
Загойваў трыпутнікам раны.
***
Быў я - як і ўсе былі.
Жыў - за што плачу.
Гнеў нябёс і спеў зямлі
Зведаў. Бачыў. Чуў.
І нібыта меў свой лёс -
І не меў яго...
Спеў зямлі і гнеў нябёс
Быў ні для чаго.
***
Яшчэ нічога не было,
І ўсё ўжо сталася -
Дрыготка,
Як па вадзе азяблай лодка,
Завеславала, паплыло...
Такое ў лодцы той са мной,
Што невыносна, немагчыма!..
Адна Айчына за плячыма -
І анікога за спіной.
***
Ноч - і д'ябал грае на трубе,
Пацяшае ведзьмаў-бессаромніц...
Анікому - і найперш табе
Я ўжо не расказваю бяссонніц.
Не маню, што на тваім плячы
Сніў-лічыў радзімкі залатыя...
Ах, як граюць!.. Скачуць уначы!..
Д'ябал гэты... Ведзьмы маладыя...
***