Читать онлайн "Талісман" - Гилевич Нил Семёнович - RuLit

Ёсць усё ў нас — I нават на здраду прычыны. Ёсць за ўсё апраўданне — За ганьбу, за здзек... А яшчэ — Ёсць, на шчасце, Такія жанчыны, Без якіх Беларусь Не ўваскрэсла б вавек.

2.I.94

"Сыпце радасць ім поўнаю жменяй!" — Гэты кліч я ўспрымаю праз боль, Бо дзіцячага смеху ўсё меней, А дзіцячага суму ўсё больш.

Суму тых, што падобны на Бога, Калі ўсмешкай адорваюць свет... Для каго ты патрэбна, свабода, Калі мы не ўратуем іх смех?

2.І.94

Так карупцыйна-мафіёзна У нас ідзе грабеж-разбой — Што мушу ў рэйку біць трывожна: Ратуйце, людзі, выбар свой!

Ці вы яшчэ не зразумелі, Хто час наважыў асядлаць? Якія выпаўзні усселі На горб мазольны — кроў смактаць?

Ці не відно ў цісках пагарды, Куды, змяніўшы колер фраз, Змяніўшы цэшкі і кукарды, Вядуць пярэваратні нас?

Ці, звыкшы несці крыж пакутны, Мы так і будзем жыць-цярпець, Пакуль наш дух, калісь магутны, Не перастане нават тлець?

Дык не маўчыце ж! Станьце грозна Жывой сцяной, у поўны рост, — I рушце ўсе, пакуль не позна, За вольны край, за новы лёс!

14.І.94

Суд над ім учынілі, I ў тым паядынку няроўным Ён ад іх бараніўся як мог Словам праведным родным.

Мовай маці-зямлі Ён прабіцца хацеў у іх сэрцы, Ды яго зразумець не маглі, Бо былі... іншаземцы:

Ні адзін, хто яго Вінаваціў у цяжкай крамоле, Ані слова ў судзе Мовай гэтай зямлі не прамовіў!

26.I.94

Ну, вось і зноў засведчылі Сваё нераўнадушша Мае сябры-даследчыкі: Узрушыў я іх дужа.

Спярша адзін прымерыўся I ў гонг ударыў раптам: "Гэй, гэй! Паэт зняверыўся I здрадзіў дэмакратам!"

Пасля другі — прыслухаўся I першага паглыбіў: "Крывой дарогай рухаўся — Таму і ў песні схібіў!.."

Бадай вас качкі, хлопчыкі! Усё жыццё на крэслах Мазоліце вы копчыкі, Капаючыся ў тэкстах.

I ўсё мой грэх знаходзіце — Як вось і гэтым разам... Сябры! Не мне вы шкодзіце. Шчыруйце, добрым часам!

Прыгнуты горкай ношаю, Я вам усё дарую — I ўсю лухту найноўшую, I ўсю лухту старую.

I дзякуй вам, што ў пространі Скупой на смех эпохі Мяне сягоння проста вы Павесялілі трохі.

13.ІІ.94

Сыны і дочкі матухны-зямлі! Вы бачыце, як сатанеюць тыя, Што ў нашых душах так і не змаглі Усмерціць мовы зернеткі жывыя?

I ад таго, што сёння на сяўбе Мы марым пра жніво, пра песень копы, — Ажно равуць, выходзячы з сябе, Гвалтаўнікі яе і далакопы.

Ім мала ёй адмовіць у правах, Ёй — чыстай, зіхаткой, як сонца ў росах. Ім трэба ўнізіць, збэсціць, апляваць, Паздзекавацца ў самы розны спосаб.

Што ж! Дзіўнага нічога тут няма: Яны прывыклі мець на гэта права. Ім гэта можна! Хіба ж задарма Шануе, цэніць, любіць іх "дзяржава"?

Ім можна ўсё! — Упэўнены яны. I нават мову камяніць астрожна. А нам што можна, дочкі і сыны? Ці думаеце вы: а нам што можна?

Ці ў нас усіх правоў, што шапку зняць I подлы страх адкашляць перад п'яўкай: "Панок, дазвольце мне паначаваць У роднай хатачцы маёй, пад лаўкай".