І як павольна пад'ехаў грузавік, так хутка ён ад'ехаў. Мы пераглянуліся і нейкі час маўчалі.
Потым Ява гучна хукае і кажа:
— Пайшлі! Мы не можам гэтага дапусціць!
Я таксама хукаю, але цішэй, і кажу:
— Рызыка! Можа й сарвацца!
— Можа! — гаворыць Ява і зноў хукае. Я ўяўляю сабе пахаванне, заплаканых аднавяскоўцаў, нашы партрэты ў чорных жалобных рамках — і ў носе шчыпле, як ад цыбулі.
— Але не можам жа мы дапусціць... — кажа Ява. — Гісторыя нам не даруе.
Мне хочацца сказаць, што гісторыі мы з Явам да лямпачкі, у яе больш сур'ёзныя справы, але я не асмельваюся: дужа сур'ёзны твар у Явы.
— Ну, дык на ўсякі выпадак — бывай! — уздыхаю я.
— Бывай! — уздыхае Ява, і мы стрымана, па-вайсковаму абдымаемся. Мне ў носе шчыпле яшчэ болей.
Хаця дзверы адчынены і можна спакойна зайсці, мы лезем у акно — дзе вы бачылі, каб героі на небяспечную аперацыю хадзілі праз дзверы!
Таямнічая доўгая скрынка стаіць на стале.
Ява бярэ яе.
Адчыняе...
У скрынцы... сіні тэрмас, з вечка якога тырчыць шкляная трубачка, абкручаная марляй.
Ява, адставіўшы ўбок руку і адвярнуўшыся ад тэрмаса, ціха-ціха адкрывае вечка. Яшчэ трошкі, яшчэ...
— Асцярожна... Асцярожна... Асцяр... — заміраю я, адступаючы.
Ба-ббах-х!
Я гопаюся на падлогу і заплюшчваю вочы. Усё! Нас разарвала...
Але тады чаму я чую, што нешта дзюрчыць і булькае. Няўжо гэта на тым свеце дзюрчыць і булькае?
Я расплюшчваю адно вока, потым другое.
Я сяджу на падлозе ў мокрай лужыне. Насупраць мяне сядзіць скрыўлены, з заплюшчанымі вачамі Ява. У яго ў руках сіні тэрмас, з якога нешта льецца.
Каля мяне валяюцца чарапкі ад гладыша.
Ясна, адступаючы, я незнарок, выпадкова скінуў з прыпечка глечык. Вось табе й «ба-бах!»
— Ява! — гукаю я. — Адбой?
Ява ўмомант расплюшчвае вочы і падхопліваецца.
— Глядзі, тэрмас!
Але ўжо позна — амаль што палавіна вылілася. Дрыготкімі рукамі Ява закручвае вечка тэрмаса і ставіць яго на стол. А потым...
Вы бачылі калі-небудзь у кіно паскораную здымку, калі людзі рухаюцца з шалёнай, невераемнай хуткасцю?
Дык вось, калі б нас з Явам хтосьці захацеў зняць у кіно з такой мэтай, дык ніякая б паскораная здымка не спатрэбілася б.
Мы, як мурашкі, мітусіліся на карачках па падлозе, ліхаманкава збіраючы чарапкі і выціраючы лужыны сваімі штанамі і сарочкамі. Пры гэтым мы раз-пораз стукаліся лбамі і іншымі, меней паважанымі часткамі цела...Праз хвіліну ўсё было чыста-чысцюсенька. І, куляй вылецеўшы з хаты Фарадзеевіча (на гэты раз праз дзверы), мы штосілы паджгалі па вуліцы.
РАЗДЗЕЛ VI. Выяўляецца, гэта глабулус! Касмічныя мары Фарадзеевіча. «Жыццё — заблытаная і складаная рэч!»
— «Атамная бомба»! «На транзістарах»! Барахольшчык! — пхыкаю я.
— Маўчы! «Давай злезем»! «Ногі размяць»! Герой! — пхыкае Ява.
Нам дрэнна. На душы, як кажуць, каты шкрабаюць. Гэта ж трэба так даць маху з гэтай «бомбай». Ды яшчэ й разліць тое з тэрмаса. Думка пра шкоду не давала нам спакою.
Фарадзеевіч прыехаў надвячоркам, і ў той дзень мы так нічога і не даведаліся. Не, усё ж такі даведаліся. Што Фарадзеевіч дзякаваў Кныша за вялікую «паслугу». Выяўляецца, «спецзаданне» даваў ён і Кныш па яго просьбе прывёз з аэрадрома таямнічы сіні тэрмас.
На наступны дзень з самай раніцы мы пабеглі да хаты Фарадзеевіча. Там ужо было шмат юннатаў-старшакласнікаў, з якімі Фарадзеевіч сябраваў.
Мы прыбеглі ўчасна — Фарадзеевіч якраз выйшаў на ганак з сінім тэрмасам у руках. Яго адразу абступілі юннаты.
— Антон Фадзеевіч, ну, скажыце! Антон Фадзеевіч, ну, калі ласка! Антон Фадзеевіч, ну, хоць намякніце! — вымольвалі нецярплівыя дзяўчаты.
— Пацярпіце, таварышы-грамадзяне, пацярпіце! Пра ўсё на месцы дазнаецеся. На Высокім востраве.
І Фарадзеевіч, акружаны юннатамі, выйшаў на вуліцу.
Мы, вядома, таксама прысталі да грамады.
Але тут двухметровы здаравіла дзевяцікласнік Грышка Бардадзім спатыкнуўся аб нас і загудзеў, як з бочкі:
— Ану, кыш! Круцяцца пад нагамі. Не вашага розуму справа! Кыш!
І мазнуў сваімі граблямі мяне і Яву па патыліцы.