Выбрать главу

i

MATER optuma, tu multo mulier melior mulierum,

missa sum superstitiosis hariolationibus,

meque Apollo fatis fandis dementem inuitam ciet.

uirgines uereor aequalis, patris mei meum factum pudet,

optumi uiri. mea mater, tui me miseret, mei piget:

optumam progeniem Priamo peperisti extra me; hoc dolet;

men obesse, illos prodesse, me obstare, illos obsequi.

adest, adest fax obuoluta sanguine atque incendio,

multos annos latuit, ciues, ferte opem et restinguite.

iamque mari magno classis cita

texitur, exitium examen rapit:

adueniet, fera ueliuolantibus

nauibus complebit manus litora ...

eheu uidete:

iudicauit inclitum iudicium inter deas tris aliquis:

quo iudicio Lacedaemona mulier Furiarum una adueniet.

25. ii

MEA mater grauida parere se ardentem facem

uisa est in somnis Hecuba; quo facto pater

rex ipse Priamus somnio mentis metu

perculsus curis sumptus suspirantibus

exsacrificabat hostiis balantibus.

tum coniecturam postulat pacem petens

ut se edoceret obsecrans Apollinem

quo sese uertant tantae sortes somnium.

ibi ex oraclo uoce diuina edidit

Apollo puerum primus Priamo qui foret

postilla natus temperaret tollere:

eum esse exitium Troiae, pestem Pergamo.

26. Telamon

EGO deum genus esse semper dixi et dicam caelitum,

sed eos non curare opinor quid agat humanum genus:

nam si curent, bene bonis sit, male malis, quod nunc abest ...

sed superstitiosi uates inpudentesque harioli,

aut inertes aut insani aut quibus egestas imperat,

qui sibi semitam non sapiunt, alteri monstrant uiam,

quibus diuitias pollicentur, ab iis drachumam ipsi petunt.

de his diuitiis sibi deducant drachumam, reddant cetera.

27. Telamon

EGO cum genui tum morituros sciui et ei rei sustuli;

praeterea ad Troiam cum misi ob defendendam Graeciam,

scibam me in mortiferum bellum, non in epulas mittere.

28. Molestum Otium

OTIO qui nescit utier

plus negoti habet quam cum est negotium in negotio;

nam cui quod agat institutumst (is) in illo negotio

id agit, (id) studet, ibi mentem atque animum delectat suum.

otioso in otio homini animus nescit quid uelit.

hoc idem est: em neque domi nunc nos nec militiae sumus:

imus huc, hinc illuc, cum illuc uentum est, ire illuc lubet.

incerte errat animus, praeter propter uitam uiuitur.

29. Medeae Nutrix

VTINAM ne in nemore Pelio securibus

caesa accedisset abiegna ad terram trabes,

neue inde nauis inchoandi exordium

coepisset, quae nunc nominatur nomine

Argo, quia Argiui in ea delecti uiri

uecti petebant pellem inauratam arietis

Colchis imperio regis Peliae per dolum.

nam numquam era errans mea domo efferret pedem

Medea animo aegro amore saeuo saucia.

30. From the Iphigenia

AGAM.

QVID noctis uidetur in altisono

caeli clipeo?

SENEX.

Temo superat

stellas sublimen agens etiam atque

etiam noctis iter.

31. Epitaph for Scipio Africanus

HIC est ille situs cui nemo ciuis neque hostis

quibit pro factis reddere opis pretium.

32. The Same

A SOLE exoriente supra Maeotis paludes

nemo est qui factis aequiperare potest.

si fas endo plagas caelestum ascendere cuiquam est,

mi soli caeli maxima porta patet.

33. Scipio to Ennius

ENNI poeta, salue, qui mortalibus

uersus propinas flammeos medullitus.

34. His own Epitaph

ASPICITE, o ciues, senis Enni imaginis formam.

hic uestrum panxit maxima facta patrum.

nemo me lacrimis decoret nec funera fletu

faxit. cur? uolito uiuos per ora uirum.

M. PACVVIVS

220-130 B.C.

35. Fortune

FORTVNAM insanam esse et caecam et brutam perhibent philosophi,

saxoque instare in globoso praedicant uolubili: