Éc-gơ No-rơ chỉ những màn ảnh gương đặt trong các hõm sâu ở bốn phía Trạm điều khiển.
Vô số ngôi sao rực sáng trong khoảng tối sâu thẳm. Trên màn ảnh phía trước, mé bên trái một cái đĩa nhỏ màu xám bay nhanh vùn vụt trong ánh sáng mờ mờ phát ra từ mặt trời của nó ở cách nơi này rất xa, tức là cách rất xa rìa của Hệ thống B-7336-C+87-A.
— Những trái bom Hải đăng[4] của chúng ta hoạt động rất tốt, tuy chúng ta phóng ra đã bốn năm độc lập[5] trước đây — Éc-gơ No-rơ chỉ một dải sáng rất rõ dọc theo tấm kính dài ở thành tàu bên trái. — «An-gráp» đáng lẽ phải có ở đây từ ba tháng trước. Điều đó có nghĩa là…— No- rơ ngập ngừng, như không dám tuyên đọc bản án — «An-gráp» đã bị hủy diệt…
— Nhưng nếu không bị hủy diệt mà bị một thiên thạch làm hư hại và không thể tăng tốc độ được thì sao?… — Cô gái tóc hung bắt bẻ.
— Không thể tăng tốc độ được! — Éc-gơ No-rơ đai lại — thì cũng thế thôi chứ gì, nếu con tàu phải mất hàng nghìn năm nữa mới có thể đi tới đích. Càng tệ hại hơn là đằng khác: cái chết không đến ngay, mà sẽ qua nhiều năm tuyệt vọng, không phương cứu vãn. Có thể họ sẽ gọi, và chúng ta sẽ biết tin… sáu năm nữa… trên Trái đất.
Bằng một động tác mau lẹ, Éc-gơ No-rơ kéo ra một chiếc ghế bành gấp từ dưới bàn máy tính điện tử. Đây là loại máy tính nhỏ, kiểu «MNU — 11». Cho đến giờ, người ta người ta vẫn chưa thể đặt loại máy tính điện tử kiểu «ITU» lên các con tàu đi các vì sao để giao phó cho nó nhiệm vụ tính toán toàn diện và hoàn toàn tự động điều khiển con tàu, vì loại máy tính này quá nặng, cồng kềnh và dễ bị hư hại. Bởi vậy, luôn phải có người túc trực ở Trạm điều khiển, nhất là vì không thể xác định chính xác hướng đi của con tàu trên những chặng đường dài như vậy.
Đôi tay của trưởng đoàn thám hiểm thấp thoáng, trên nhứng cần điều khiển và nút bấm của máy tính lẹ làng như đôi tay của nhạc công pi-a-nô. Khuôn mặt nhợt nhạt với đường nét rõ ràng của anh hoàn toàn không thay đổi, như tạc bằng đá, vừng trán cao bướng bỉnh cúi xuống gần bàn điều khiển, dường như thách thức những lực lượng tự phát đang đe dọa cái thế giới sinh vật nhỏ bé đã dám xông xáo vào những chốn thâm u bị cấm chỉ của không gian.
Nhi-da Cờ-rít, cô gái trẻ trong đoàn du hành vũ trụ tham gia cuộc thám hiểm lên các vì sao lần này là lần đầu tiên. Cô lặng lẽ, nín thở quan sát No-rơ trong lúc anh đang mải mê suy nghĩ. Anh điềm tĩnh biết bao, đầy nghị lực và trí tuệ, người mà cô yêu mến… cô yêu anh lâu rồi, đã năm năm nay. Chẳng cần phải giấu anh điều đó… chính anh cũng biết, Nhi-da cảm thấy thế… bây giờ, khi điều không may ấy xảy ra, cô sung sướng được trực với anh. Ba tháng trời chỉ có hai người với nhau, trong khi tất cả những người khác của đội du hành chìm đắm trong giấc ngủ thôi miên ngon lành. Hai người sẽ còn thức mười ba ngày nữa, rồi họ sẽ ngủ nửa năm, cho đến khi hai kíp trực nối tiếp gồm những người lái tàu, các nhà thiên văn và các thợ máy. Những người khác — các nhà sinh vật học, các nhà địa chất học — thì khi nào đến nơi mới bắt đầu làm việc, họ có thể ngủ lâu hơn, chứ không như các nhà thiên văn học: ôi, các nhà thiên văn học phải làm việc căng thẳng biết bao!
Éc-gơ No-rơ đứng lên, và dòng suy nghĩ của Nhi-da ngừng lại.
— Tôi sẽ vào buồng bản đồ sao… còn chị thì… — anh liếc nhìn chiếc đồng hồ phụ thuộc — chín tiếng nữa chị sẽ đi nghỉ. Tôi còn còn đủ thời giờ ngủ no mắt trước khi người khác đến thay chị.
— Tôi không thấy mệt, nếu cần thì tôi có thể ở đây bao nhiêu lâu cũng được, chỉ cốt là anh được nghỉ ngơi.
Éc-gơ No-rơ cau mày, toan phản đối, nhưng rồi anh nhượng bộ trước những lời lẽ âu yếm và cặp mắt màu hạt dẻ ánh vàng đang nhìn anh với vẻ tin cậy, anh mỉm cười và lặng lẽ đi ra.
Nhi-da ngồi vào chiếc ghế bành. Theo thói quen, cô đưa mắt nhìn khắp lượt các khí cụ và trầm ngâm suy nghĩ. Phía trên đầu cô là những màn ảnh phản xạ tối đen giúp Trung tâm điều khiển quan sát toàn bộ cái vực thẳm bao quanh con tàu. Những đốm sáng nhiều màu của các vì sao như những mũi kim xuyên thấu qua mắt.
Con tàu bay vượt qua một hành tinh, và sức hút của hành tinh làm cho con tàu tròng trành dọc theo cường độ biến đổi của trường hấp dẫn. Trên các màn ảnh phản xạ, những ngôi sao uy nghi và nham hiểm nhảy nhót một cách kỳ quặc. Hình các chòm sao thay thế nhau nhanh không thể nhận ra kịp.
Hành tinh K2-2H-88 ở cách xa mặt trời của mình, nó là một hành tinh lạnh, không có sự sống, được coi là địa điểm thuận lợi cho hai con tàu gặp nhau… nhưng cuộc gặp gỡ không thành, vòng thứ năm… và Nhi-da tưởng tượng thấy con tàu của mình bay với tốc độ giảm bớt, theo một vòng tròn quái gở, bán kính đến một tỷ ki-lô-mét, liên tục vượt qua cái hành tinh bò chậm như rùa. Một trăm mười giờ nữa con tàu sẽ đi hết vòng thứ năm…. khi ấy sẽ ra sao? Trí tuệ tài tình của Éc-gơ No-rơ hiện đang tập trung mọi nỗ lực để tìm lối thoát tốt nhất.
Trưởng đoàn thám hiểm kiêm chỉ huy con tàu không thể nhầm, nếu không thì con tàu vũ trụ hạng nhất «Tan-tơ-ra» cùng với đoàn thám hiểm gồm những nhà bác học ưu tú sẽ không bao giờ thoát khỏi không gian vô tận để về đến Trái đất! Nhưng Éc-gơ No-rơ không thể lầm…
Nhi-da Cờ-rít bỗng cảm thấy nôn nao khó chịu, điều đó có nghĩa là con tàu đã đi chệch khỏi hướng bay một phần rất nhỏ của độ, mà độ lệch này chỉ có thể chấp nhận với tốc độ nhỏ, nếu không thì tất cả mọi sinh vật yếu đuối ở trong con tàu sẽ không sống nổi. Màn sương mù màu xám trong trong mắt cô gái vừa tan đi thì cảm giác nôn nao lại đến: con tàu đã trở lại hướng cũ. Đấy là những máy định vị cực nhạy đã sờ nắn thấy một thiên thạch ở phía trước, trong không gian đen ngòm không đáy, mà thiên thạch là mối nguy chính của các con tàu đi tới các vì sao. Các máy điện tử điều khiển con tàu (và chỉ có chúng mới có thể làm mọi thao tác với mức nhanh chóng cần thiết, thần kinh của con người không thích hợp với những tốc độ vũ trụ), chỉ cần một phần triệu giây đã lái «Tan-tơ-ra» chệch khỏi hướng bay, rồi khi mối nguy qua đi, thì lại đưa con tàu trở lại hướng cũ cũng nhanh chóng như thế.
4
Những trạm tự động từ con tàu phóng ra, dùng để phát tín hiệu mạnh xuyên qua khí quyển của hành tinh (tưởng tượng).