Выбрать главу

Халасты знак сінхранізáцыі (synchronizing character) — знак, які забяспечвае ў сінхроннай сувязі ў адпаведны момант сінхранізацыю прыладаў адпраўкі і прыёму.

Халасты сімвал (idle character) — код пустой аперацыі (кантрольны сімвал), які пасылаецца па лініі, інфармуючы пра тое, што ніякіх звестак не перадаецца.

Характарыстыка (characteristic) — лік, які ўяўляе сабой экспаненту ў форме з плавальнай кропкай. Парадак ліку з плавальнай кропкай (велічыня, якая вызначае палажэнне дзесятковага падзяляльніка) альбо цэлая частка лагарыфму.

Характарыстыка звéсткі (data mode) — параметр уласцівасцяў звестак: тып, дакладнасць, сістэма злічэння, форма прадстаўлення.

Характарыстыка сістэмы (system specification) — сукупнасць параметраў для характарыстыкі магчымасцяў сістэмы: прадукцыйнасць, вартасць, хуткадзейнасць, колькасць адначасова абслугоўвальных карыстальнікаў і інш.

Характарыстыка ліку з плáвальнай крóпкай (biased exponent) — парадак p ліку, прадстаўленага ў форме з плавальнай кропкай mEp, які залежыць ад знаходжання пункта ў мантысе m.

Хост-кампýтары (host) — вузлавыя кампутары; кампутары, якія ўключаны ў сетку і прадстаўляюць розныя віды сеткавага сэрвісу.

Хуткадзéянне (speed) — адна з характарыстык кампутараў: вызначае колькасць элементарных аперацый, якія выконваюцца ў адзінку часу.

Хýткасць (частатá) выбаркі (sampling rate) — частата, з якой вымяраецца фізічная зменная, напрыклад гук. Чым большая колькасць выбарак у адзінку часу, тым дакладней прадстаўляецца арыгінальны сігнал у лічбаваным выглядзе.

Хýткасць перадáчы звéстак (date transfer rate) — сярэдняя колькасць бітаў, сімвалаў альбо блокаў, перададзеных у адзінку часу паміж дзвюмя адпаведнымі прыладамі сістэмы перадачы звестак. Гэта хуткасць выражаецца ў бітах, сімвалах альбо блоках у секунду, мінуту альбо гадзіну.

Хýткая клáвіша (accelerator) — у дадатках: клавіша альбо камбінацыя клавішаў, якія націскае карыстальнік для выканання акрэсленай функцыі. Хуткія клавішы — выгадная альтэрнатыва мышы ў графічных дадатках. “Хýткая” клáвіша (fast key) клавіша, запраграмаваная такім чынам, каб здзейсніць хуткі, без праходу некалькіх меню, пераход да неабходных дзеянняў.

Хýткае сартавáнне (quicksort) — разнавіднасць абменнага сартавання. У адпаведнасці з алгарытмам хуткага сартавання, прапанаванай Хоарам, упачатку вызначаюцца першы і апошні элементы масіву. Затым праводзіцца параўнанне значэнняў ключа сартавання для запісаў з абедзвюмя межамі пры пераменным руху ўверх і ўніз да той пары, пакуль аказваецца неабходнай перастаноўка элементаў. Пасля гэтага такая ж працэдура прымяняецца да двух атрыманых частак і так далей да ўтварэння частак, якія утрымліваюць усяго толькі па адным элеменце.

Хэш-адрасáцыя (hash addressing) — спосаб вылічэння адраса запісу па яго ключы з выкарыстаннем функцыі расстаноўкі.

Хэш-пóшук (hash search) — алгарытм пошуку элементаў спісу метадам хэшавання. Хэш-пошук дазваляе здзейсніць непасрэдны доступ да шуканага элемента.

Хэш-фýнкцыя (hash function) — алгарытм фармавання зводкі паведамлення. Алгарытм вылічэння па зададзеным ключы да функцыі f (k), якая, у сваю чаргу, адпавядае пачатковай кропцы хэш-пошуку па ключы к.

Хэшавáнне (hashing) — у сістэмах кіравання базамі звестак: метад індэксавання, згодна з якім значэнне ключа (ідэнтыфікатара запісу) падвяргаецца лікавым маніпуляцыям у мэтах непасрэднага вылічэння месцазнаходжання адпаведнага запісу ў файле альбо зыходнай кропцы для пошуку гэтага запісу. Канкрэтныя маніпуляцыі значэння ключа вызначаюцца так званай хэш-функцыяй.

Ц

Цéла цыкла (loop body) — паслядоўнасць аператараў (камандаў), выконвальных у цыкле кожны раз пры яго паўтарэнні.

Цёплы старт (warm start) — перазапуск кампутара без страты звестак.

Цóтнасць (parity) — метад праверкі байтаў, які можа быць здзейснены ў выпадку, калі няправільны толькі адзін біт. Пры перадачы знакаў у кодзе ASCII ужываюцца толькі сем інфармацыйных бітаў, а восьмы разрад байта прызначаны для “біта цотнасці” і ўстанаўліваецца ў 1, калі сума інфармацыйных бітаў у байце цотная (альбо няцотная — у залежнасці ад выбранай схемы). На прыймным канцы зноў здзяйсняецца падсумоўванне з вызначэннем цотнасці атрыманага ліку і адпаведнасці яго біту, устаноўленаму ў разрадзе цотнасці. Падсумоўваецца колькасць адзінак у байце, і старэйшы вартасны разрад устанаўліваецца такім чынам, каб у суме восем разрадаў складалі цотны альбо няцотны лік у адпаведнасі з тым, якая схема выкарыстоўваецца. Пры атрыманні байта здзяйсняецца паўторнае падсумаванне і параўнанне сум, і калі вынік параўнання нездавальняльны, пасылаецца паведамленне пра памылку.