Выбрать главу

Штэпсельны раздым (plug) — раз’ём, які мае шпені і можа быць устаўлены ў гнездавы разьём.

Шум (noise) — у шырокім сэнсе: любое ўмяшальніцтва ў нармальную работу прылады.

Шчыльнасць зáпісу (bit density) — аб‘ём інфармацыі на адной адзінцы даўжыні альбо плошчы носьбіта звестак, альбо на адзінку часу ў лініі перадачы звестак.

Шчыльнасць сімвалаў (character density) — гл. шчыльнасць запісу.

Шчыльнасць упакóўкі (packing density) — колькасць запамінальных элементаў на адзінку даўжыні альбо плошчы памяці.

Шчыльны індэкс (dense index) — індэкс доступу, у якім, як у табліцы, захоўваюцца звесткі аб месцазнаходжанні порцыі звестак для кожнага дапушчальнага значэння ключа пошуку.

Шына (bus альбо highway) — сістэмная магістраль перадачы звестак, якія здзяйсняюць узаемадзеянне з мікрапрацэсарам і аператыўнай памяццю. Шына — група ліній перадачы звестак у кампутары, якія аб’яднаны агульнай функцыянальнай прыкметай, напрыклад шына звестак, шына адрасоў, шына кіравання, шына электрасілкавання.

Шына звéстак (data bus) — частка сістэмнай шыны ў персанальным кампутары для перадачы аперандаў і вынікаў выканання аперацый мікрапрацэсару і ад мікрапрацэсара. У адрозненне ад шыны адраса, шына звестак з’яўляецца двунакіраванай.

Шына áдраса (address bus) — частка шыны, якая вылучана для перадачы адраса памяці ці порта ўводу-вываду.

Шына ўвóда-вываду (input-output bus) — унутраняя прылада кампутара для перадачы інфармацыі паміж мікрапрацэсарам і рознымі прыладамі ўводу і вываду.

Шынная сéтка (bus network) — тапалогія (канфігурацыя) лакальнай сеткі, у якой усе кампутары падключаны да асноўнай лініі сувязі (шыны). Кожны кампутар сочыць за работай лініі. Паведамленні рэгіструюцца ўсімі кампутарамі, але прымаюцца толькі тым (альбо тымі) з іх, каму яны адрасаваны. Няспраўны кампутар не парушае агульны рытм работы.

Шырокамаштáбная, рэгіянáльная вылічáльная сéтка (wide area network, WAN) — камунікацыйная сетка, якая злучае геаграфічныя рэгіёны.

Шырокавяшчáльная сéтка (broadcast network) — сетка, у якой адзін карыстальнік можа перадаць пакет звестак, а другі карыстальнік можа гэтую інфармацыю атрымаць і ўжываць. Кожны пакет мае код адрасу і недаступны для пабочных карыстальнікаў.

Шырокавяшчáнне (broadcast) — перадача інфармацыі больш чым па адным адрасе. Паведамленне, якое рассылаецца па ўсіх станцыях сістэмы сувязі і сетках.

Шырыня паласы прапускáння (bandwidth) — у сістэмах сувязі: рознасць паміж верхняй і ніжняй частотнымі межамі дадзенага дыяпазону.

Шырыня радкá (line width) — працягласць радка ад левага да правага поля паперы альбо зкрана.

Шыфравáнне, кадавáнне (encryption) — пераўтварэнне інфармацыі (тэксту і іншых звестак) у коды, каб забяспечыць немагчымасць яе прачытання пабочнымі асобамі. Конфідэнцыяльная інфармацыя, якая перадаецца па тэлефоннай лініі, павінна быць зашыфравана.

Э

Эквівалéнтнасць (equivalence) — лагічная аперацыя, вынік якой праўдзівы, калі абодва аперанды супадаюць па значэнні (абодва “праўда” ці абодва “няпраўда”) і непраўдзівы у астатніх выпадках.

Экзэмпляр зáпісу (set occurrence) — змесціва аднаго запісу файла.

Экрáн 1. (screen) — пярэдняя частка дысплея, на паверхні якога рознымі фізічнымі спосабамі адлюстроўваецца сімвальная і графічная інфармацыя. 2. (shield) — металічная паверхня для абароны ад пабочных магнітных і электрычных уплываў альбо для прадухілення ўздзеяння выхадных сігналаў на іншыя прылады.

Экрáн дысплéя (display screen) — частка дысплея, на якой дэманструюцца адлюстраванні.

Эксабáйт (exabyte) — 260 байтаў (1,152,921,504,606,846,976). 1 эксабайт = 1024 петабайтам .

Экспанéнтны фармáт (scientific notation) — фармат уводу альбо вываду рэчаісных лікаў у выглядзе мантысы (дзесятковы дроб) і парадку (ступеня), напрыклад лік 567 000 запісываецца як 5, 67Е5, што азначае 5,67 памножанае на 10 у 5 ступені.

Экспаненцыйнае прадстаўлéнне (E notation) — гл. нефіксаваная кропка.

Экспартавáць (export) — перадаваць інфармацыю з адной сістэмы альбо праграмы ў другую; выконваць дзеянні, супрацьлеглыя імпартаванню.

Экспéрт (expert) — спецыяліст у пэўнай галіне ведаў і прафесійным вопытам, які мае магчымасць даць карыстальніку кваліфікаваную кансультацыю.

Экспéртная сістэма (expert system) — разнастайнасць штучнага інтэлекту, здольнага на грунце вопыту, які захоўваецца ў базе ведаў, і ведаў экспертаў-спецыялістаў разважаць і даваць рэкамендацыі для прыняцця рашэнняў у зададзенай прадметнай галіне. У склад экспертнай сістэмы ўваходзяць інтэрфэйсы, база ведаў, сістэма кіравання базай ведаў, сістэма пошуку рашэнняў і сістэма тлумачэнняў прапанаванага рашэння. Экспертныя сістэмы дазваляюць не спецыялісту сфармаваць свой пункт гледжання па пытаннях з гэтай галіны.