Sed li estis tiel dormema kaj liaj pensoj estis tiomgrade okupitaj pri la malsano de la knabineto, ke tute proksime preterkuris lin tuta aro da numidoj, strebantaj al la akvo, kaj li ne rimarkis ilin. Tio okazis krome pro tio, ke li ĉiam estis preĝanta. Li pensis pri la mortigo de Gebhro, Ĥamiso, la beduenoj kaj, levante la okulojn supren, li diris kun larmpremita gorĝo: „Mi faris tion por Nel, Sinjoro, por Nel! — ĉar mi ne povis alimaniere liberigi ŝin, sed se tio estis peko, tiam punu min, Sinjoro, kaj ŝi resaniĝu!…"
Survoje li renkontis la negron, kiu iris kontroli, ĉu la malbona Mzimu formanĝis la viandon oferitan al ĝi hieraŭ. Ankaŭ la juna Kali, kiu amis la malgrandan „bibi", preĝis por ŝi, sed li preĝis en tute alia maniero: li diris al la malbona Mzimu, ke, se „bibi" resaniĝos, li alportos al ĝi ĉiutage unu pecon da viando. Sed se ŝi mortos, tiam, kvankam li mem timas ĝin kaj bone scias, ke li poste pereos, li tiel antaŭe vipos ĝian haŭton, ke la malbona Mzimu poreterne memoros lin. Sed li reakiris baldaŭ bonan fidon, ĉar la hieraŭ oferita viando malaperis. Envere ĝin povis forkapti iu ŝakalo, sed povis ankaŭ esti Mzimu preninta sur sin la formon de ŝakalo. Kali informis Staĉjon pri tiu favora okazintaĵo, sed tiu rigardis lin, kvazaŭ li tute ne komprenus lin, kaj iris plu. Pasinte la arbustaron, kie jam ne plu estis numidoj, li alproksimiĝis al la rivero. Sur ĝiaj bordoj kreskis altaj arboj, de sur kiuj en formo de longaj ŝtrumpoj pendis la nestoj de „remizoj", belegaj flavaj birdetoj kun nigraj flugiloj, kaj krom tio la nestoj de vespoj, similaj al grandaj rozoj, kies koloro estis simila al griza sorba papero. En unu loko la rivero formis disfluejon larĝan ĝis kelkdekoj da paŝoj kaj surkreskitan parte de papiruso. Sur tiu disfluejo ĉiam svarmis akva birdaro. Estis tie cikonioj, la samaj kiel niaj eŭropaj, kaj cikonioj kun granda dika beko en formo de hoko kaj nigraj kiel veluro, birdoj kun sangoruĝaj piedoj, kaj flamingoj kaj ibisoj kaj blankaj birdoj kun rozkoloraj flugiloj, kiuj havis bekojn similajn al kulero kaj gruoj kun kronoj sur la kapoj kaj multego da numenioj, diverskoloraj kaj grizaj kiel musoj, kurantaj rapide tien kaj reen, kiel etaj arbaraj fantomoj sur longaj pajlomaldikaj piedetoj.
Staĉjo pafis du grandajn anasojn kun bela cinamokoloro kaj, piedpremante la malvivajn blankajn papiliojn, da kiuj miloj kuŝis sur la bordo, antaŭe li bone rigardis ĉirkaŭen, ĉu sur la sablaĵo ne estas krokodiloj, post kio li transiris la akvon kaj levis la ĉasaĵon. La pafo kompreneble dispelis la birdaron; restis nur du marabuoj, kiuj staris apud la akvo en distanco de dekkelkaj paŝoj, similaj al du enpensiĝintaj maljunuloj kun kalvaj kapoj premitaj inter la brakoj. Ili tute ne moviĝis. La knabo rigardis dum momento iliajn abomenajn korpojn, malleviĝantajn sur la brusto, kaj poste, rimarkinte, ke la vespoj komencas pli kaj pli dense ĉirkaŭflugi lin, revenis al la tendaro.
Nel ankoraŭ dormis, do ankaŭ li, enmaniginte al Mea la ĉasitajn anasojn, ĵetis sin sur la feltaĵon kaj tuj endormiĝis. Ili vekiĝis nur posttagmeze — li pli frue kaj Nel post li. La knabineto sentis sin iom pli forta, kaj kiam la densa kaj forta buljono refreŝigis ankoraŭ ŝiajn fortojn, ŝi leviĝis kaj eliris eksteren, volante rigardi la elefanton kaj la sunon.
Sed nur nun, ĉe la taglumo, oni povis precize vidi, kian detruon faris en ŝi tiu unu febroplena nokto. Ŝia haŭtkoloro estis preskaŭ flava kaj travidebla, la buŝo velka, la okuloj enkaviĝintaj kaj la tuta vizaĝeto kvazaŭ maljuniĝinta. Eĉ ŝiaj pupiloj ŝajnis esti pli palaj ol kutime. Montriĝis ankaŭ, ke spite al ŝiaj certigoj, kiujn ŝi donis al Staĉjo, ke ŝi sentas sin sufiĉe forta — kaj malgraŭ sufiĉe granda ujo da buljono, kiun ŝi eltrinkis tuj post la vekiĝo, ŝi apenaŭ povis atingi la intermonton per propra forto. Stacjo pensis kun malespero pri la dua atako kaj pri tio, ke li posedas nek medikamentojn nek aliajn rimedojn, por kontraŭbatali la malsaniĝon.
Kaj dume la pluvo surverŝis la teron dekfoje dum unu tago, pligrandigante la malsekecon de la aero.
Komenciĝis malfacilaj kaj timoplenaj tagoj de atendado. La dua paroksismo aperis post unu semajno, kaj ĝi ne estis tiel forta kiel la unua, sed Nel sentis sin post ĝi ankoraŭ pli malforta. Ŝi malgrasiĝis kaj malfortiĝis tiomgrade, ke ŝi jam ne estis knabineto, sed la ombro de tia. Ŝia vivoflameto bruletis tiel malforte, ke ŝajnis, ke sufiĉus ekblovi, por ĝin estingi. Staĉjo komprenis, ke la morto ne bezonas atendi la trian paroksismon por forpreni ŝin — kaj li atendis ĝin ĉiuhore, preskaŭ ĉiumomente. Li mem ankaŭ malgrasiĝis kaj bruniĝis, ĉar la malfeliĉo superis liajn fortojn kaj lian racion. Do rigardante ŝian vaksan vizaĝeton, li diris al si ĉiutage: „Ĉu eble mi gardis ŝin, kiel la okulon en la kapo, por enterigi ŝin en la ĝangalo?" — Kaj li tute ne komprenis, kial tiel devas esti. Ofte li ree riproĉis sin, ke li nesufiĉe gardis ŝin, ke li ne estis por ŝi sufiĉe bona, kaj tiam premis lian koron tia malĝojo, ke li volis mordi siajn proprajn fingrojn. Lia malfeliĉo estis simple tro granda.
Kaj Nel dormis nun preskaŭ senĉese, kaj eble tio subtenis ŝian vivon. Sed Staĉjo vekis ŝin kelkfoje dum la tago, ĉar li devis ŝin manĝigi. Ĉiam kiam ne pluvis, ŝi petis lin, ke li portu ŝin eksteren, ĉar ŝi jam ne povis teniĝi sur propraj piedoj. Okazis tamen, ke ŝi baldaŭ endormiĝis sur liaj brakoj. Ŝi jam sciis, ke ŝi estas grave malsana kaj ke ŝi povas morti ĉiumomente. Dum ŝia plivigleco ŝi parolis kun Staĉjo pri tio, kaj ĉiam kun ploro, ĉar ŝi timis la morton.
— Mi ne revenos plu al paĉjo — ŝi diris iufoje — sed diru al mia paĉjo, ke mi sopiris al li — kaj petu lin, ke li vojaĝu al mi…
— Vi revenos — respondis Staĉjo.
Kaj li povis nenion plu diri, ĉar lia animo hurlis.
Kaj Nel parolis plu per apenaŭ aŭdebla kaj dormema voĉo:
— Paĉjo vojaĝos kaj ankaŭ vi iam vojaĝos al mi… ĉu ne?
Ĉe tiu penso rideto lumigis ŝian mizeran vizaĝeton, sed post momento ŝi aŭdiĝis denove ankoraŭ pli mallaŭte:
— Sed mi tiom bedaŭras…
Dirinte tion, ŝi apogis sian kapeton sur lia brako, kaj komencis plori. Sed Staĉjo venkis sian propran doloron, premis ŝin al la brusto kaj respondis vigle:
— Nel, sen vi mi ne revenos kaj… kaj mi tute ne scias, kion mi farus sen vi en la mondo.
Sekvis silento, dum kiu Nel ree endormiĝis. Staĉjo portis ŝin al la arbo, sed apenaŭ li eliris eksteren, kiam de la supro de la terlango alkuris Kali kaj, svingante per la manoj, komencis voki, kun vizaĝo ekscitita kaj timigita:
— Sinjoro granda! Sinjoro granda!
— Kion vi volas? — demandis Staĉjo.
Kaj la negro etendis la manon kaj, montrante al la sudo, li diris:
— Fumo!
Staĉjo tuj metis la manplaton super la okulojn kaj streĉis sian rigardon en la indikita direkto. Efektive li vidis, ĉe la ruĝeta brilo de la jam malalte staranta suno, fumstrion ŝvebantan malproksime meze de la ĝangalo, inter la suproj de du ankoraŭ pli malproksimaj, sufiĉe altaj montetoj. Kali tremis tutkorpe, ĉar li tro bone memoris la teruran malliberon ĉe la derviŝoj, kaj li estis certa, ke tio estas ilia tendaro. Al Staĉjo ankaŭ ŝajnis, ke povas esti neniu alia ol Smaino, kaj en la unua momento li same ege teruriĝis. Jen kio ankoraŭ mankis! Krom la morta malsano de Nel — la derviŝoj! Kaj denove mallibero kaj denove reveno al Faŝodo aŭ al Kartumo, en la manojn de Mahdi aŭ sub la skurĝon de Abdullahi! Se oni kaptos ilin, Nel mortos je la unua tago, kaj li restos sklavo por la plua vivo. Kaj eĉ se li sukcesus forkuri iam, la vivo, la libero sen Nel ne ĝojigus lin. Kiel li rigardus en la okulojn de sia patro, aŭ al tiuj de sinjoro Rawlison, se la derviŝoj ĵetus ŝian kadavron al la hienoj, kaj li mem eĉ ne povus indiki, kie estas ŝia tombo.