Czując rozpryskujące się kropelki mgły, bezwładnie płynął unoszony powietrzem, obolałe ramiona domagały się odpoczynku. W całym wszechświecie istniało tylko jedno urządzenie, z którym mógł porozmawiać i które potrafiłoby zareagować w sensowny sposób na jego pytania. To była koparka.
Rees rozejrzał się dookoła. Znajdował się w odległości mniej więcej stu metrów od najbliższej stacji wind, którymi zjeżdżało się do kopalni. Przestał odczuwać ból w kończynach i ze zdwojonym animuszem poszybował w ich kierunku.
Wkrótce znalazł się na stacji. Za jego plecami nadal kłębiła się wilgotna mgła.
Nie zdziwił się, że miejsce całkowicie opustoszało. Zapewne wszyscy członkowie zmiany opłakiwali bliskich. Dopiero za dwie, trzy godziny można się będzie spodziewać nadejścia robotników o kaprawych oczach.
Stacja nie wyróżniała się prawie niczym wśród masy sześciennych budowli ze stali.
Jej centralny element stanowił potężny bęben, na który nawinięto cienką linę.
Bęben umocowany został na wyciągu skonstruowanym z nierdzewnego metalu, a z liny zwisało ciężkie, grubo wyściełane krzesło z dużymi, naoliwionymi kółkami, zaopatrzone w oparcie dla głowy i szyi. Do podpórki z jednej strony bębna przytwierdzono kwadratową płytę kontrolną o boku równym długości ręki. Znajdowały się na niej przełączniki i tarcze wielkie jak ludzka pięść.
Rees szybko wystukał na klawiaturze polecenie obniżenia wyciągu i bęben zaczął wirować. Młodzieniec wślizgnął się na krzesło i starannie wygładził ubranie. Na powierzchni gwiazdy każda fałda materiału robiła się ostra jak nóż. Na płycie kontrolnej ponuro zabłysnęło czerwone światełko i dolna część kabiny rozsunęła się z cichym zgrzytem.
Przestarzała maszyneria mocno skrzypiała i piszczała, aż wreszcie bęben przekręcił się i zaczął spuszczać linę.
Rees upadł na podłogę stacji i wpadł w gęsty obłok. Wiedział, że krzesło opuszczane na linie będzie sunęło przez mgłę, aż pokona dystans czterystu metrów dzielący je od powierzchni gwiazdy. Poczuł łagodny ucisk w żołądku, zawsze reagował w ten sposób na zmianę grawitacji. Pas wirował nieco szybciej, niż wynosiła jego prędkość orbitalna, dla zachowania w doskonałym stanie sieci kabin, lecz kilka metrów niżej siła dośrodkowa zanikała, toteż Rees przez chwilę znajdował się w stanie nieważkości. Wylądował w studni grawitacyjnej jądra gwiazdy i szybko odzyskiwał wagę. Miał wrażenie, że klatkę piersiową i brzuch uciska mu żelazny pancerz.
Pomimo coraz trudniejszych warunków odczuwał ulgę. Zastanawiał się, co by pomyśleli pracujący z nim ludzie, gdyby go teraz zobaczyli. Decydować się na zjazd do kopalni w czasie wolnym od pracy… i po co? Żeby pogadać z koparką?
Wyobraził sobie twarz inteligentnej, sceptycznej, pragmatycznie nastawionej do życia Sheen. Poczuł, że oblewa się rumieńcem i był zadowolony, że jego zjazd do kopalni ukrywa mgła.
Kiedy wydostał się z oparów, zobaczył jądro gwiazdy. Była to porowata, żelazna kula o szerokości niespełna pięćdziesięciu metrów, zniszczona na skutek działalności człowieka.
Lina, na której opuszczał się Rees, drapała żelazną powierzchnię, przesuwając się z szybkością metra na sekundę podobnie jak inne sznury, równomiernie rozstawione wokół Pasa.
Rees opadał teraz wolniej. Wiedział, że znajdujący się czterysta metrów nad jego głową wyciąg napina się, żeby przeciwdziałać silnemu przyciąganiu gwiazdy. Waga Reesa rosła w szybkim tempie, aż w końcu doszła do pięciu g, powodując nieznośny ból w płucach.
Kółka krzesła zaczęły wirować z furkotem i krzesło opadło na ruchomą, żelazną powierzchnię. Wstrząs zaparł Reesowi dech w piersiach. Lina błyskawicznie odczepiła się i ze świstem poszybowała z powrotem w kierunku mgły, gdy tymczasem krzesło powoli toczyło się jeszcze kilka metrów i stanęło.
Przez chwilę Rees siedział, napawając się ciszą opuszczonej gwiazdy, i przyzwyczajał się do oddychania w nowych warunkach. Gruba podkładka krzesła zapewniła bezpieczne lądowanie szyi, plecom i nogom; również krążenie krwi odbywało się bez zakłóceń.
Rees ostrożnie uniósł prawą rękę. Miał wrażenie, że przedramię ściskają żelazne obręcze, ale zdołał dosięgnąć płyty kontrolnej na poręczy krzesła.
Lekko obrócił głowę w lewo, a potem w prawo. Był zupełnie sam, otaczał go metaliczny krajobraz. Powierzchnię pokrywała gruba warstwa rdzy, usiana głębokimi na kilkanaście centymetrów dolinkami oraz malutkimi kraterami. Linię horyzontu widział z odległości kilkunastu metrów. Rees miał wrażenie, iż przysiadł na czubku kopuły.
Pas oglądany przez warstwę chmur wokół gwiazdy przypominał szereg toczących się po niebie skrzyń, które holowały kabiny i warsztaty, dokonując w ciągu pięciu minut pełnego obrotu.
Rees często rozważał kolejność wydarzeń, które doprowadziły do powstania tego krajobrazu. Aktywność gwiazdy musiała się zakończyć przed wieloma stuleciami, zostało po niej powoli wirujące jądro z rozgrzanego do białości metalu. W oceanie ciepła utworzyły się wysepki zakrzepłego żelaza, które zderzały się i stopniowo zlewały ze sobą.
Następnie wokół żelaza wykształciła się powłoka, która w miarę upływu czasu robiła się coraz grubsza i chłodniejsza. W trakcie tego procesu pęcherzyki powietrza ulegały zatrzymaniu, przez co w kuli powstały wgłębienia i tunele i odtąd mogły ją penetrować istoty ludzkie. Na koniec ciężkie od tlenu powietrze pokryło lśniące żelazo patyną brązowego tlenku.
Zapewne jądro gwiazdy już całkowicie wystygło, ale Rees lubił sobie wyobrażać, że czuje na powierzchni lekki żar, resztki gwiezdnego ognia.
Nagle wysoko w górze rozległ się jęk. Coś błyszczącego poszybowało w powietrzu i niezbyt mocno uderzyło w zardzewiałą powierzchnię mniej więcej metr od krzesła Reesa, zostawiając świeży, o półtoracentymetrowej szerokości krater, który nie dymił z powodu silnego przyciągania gwiazdy. Z góry zaczęły teraz spadać z sykiem kolejne minipociski.
Jądro gwiazdy dudniło od wstrząsów.
Deszcz. Spadając w warunkach grawitacji wynoszącej pięć g, zamieniał się w grad parujących kulek.
Rees zaklął i wyciągnął rękę do płyty kontrolnej. Krzesło potoczyło się naprzód.
Na każdym wyboju i zagłębieniu zapierało mu dech w piersiach. Do najbliższego wejścia do kopalni wciąż brakowało mu kilku metrów. Jak mógł być tak nieostrożny, żeby samotnie schodzić na powierzchnię, skoro istniało niebezpieczeństwo spadnięcia deszczu.
Grad stawał się coraz gęstszy, zasypując wokół całą powierzchnię. Rees skurczył się i czekał przykuty do krzesła, aż deszcz go dosięgnie.
Wejście do kopalni miało kształt długiego prostokąta wyciętego w zardzewiałym żelazie. Krzesło powoli toczyło się po łagodnej skarpie ku czeluściom gwiazdy.
Wreszcie Rees spostrzegł, że ma nad głową dach; odtąd nie groziły mu już deszczowe pociski.
Odczekał kilka minut, żeby uspokoić mocno bijące serce, a potem ruszył po płytkim, krętym zboczu. Światło Mgławicy znikło, zastąpił je biały odblask umiejętnie rozstawionych lamp. Rees co pewien czas na nie zerkał. Nikt nie znał zasady działania kuł wielkości pięści.
Najwyraźniej świeciły tutaj od stuleci bez czyjegokolwiek dozoru i tylko gdzieniegdzie można było zauważyć ciemny klosz. Rees mijał nie oświetlone odcinki z drżeniem.
Jak zwykle wybiegał myślami w przyszłość. Zastanawiał się, kiedy górnicy będą zmuszeni pracować bez przestarzałych lamp.
Po pięćdziesięciu metrach korytarza, który stanowił jedną trzecią obwodu gwiazdy, Rees dotarł do szerokiej, cylindrycznej komory. Jej dach kończył się mniej więcej dziesięć metrów pod powierzchnią gwiazdy. Ściany z nierdzewnego metalu połyskiwały w świetle lamp. Tutaj było wejście do głównej części kopalni. Między ścianami komory znajdowały się koliste otwory kanałów prowadzących do serca gwiazdy. W korytarzach krety, specjalne koparki, cięły i oczyszczały z domieszek żelazo, a następnie przekazywały je na powierzchnię w łatwych do przerobu sztabach.