Да таго ж на працы мы, можна сказаць, і не працавалі. Хіба адно Алесь Разанаў трохі псаваў сабе вочы над чужымі рукапісамі. Астатнія пераважна размаўлялі - паміж сабой, з аўтарамі, сябрамі/прыяцелямі ды рознымі іншымі прыхаднямі.
Толькі ўсё гэта не азначае, што мы не працавалі. Яшчэ як - і апантана. Дзякуючы Алесю Разанаву, з таго часу я маю хроніку аднаго майго пражытага дня.
***
Прачнуўся без дваццаці восем, на сорак хвілінаў пазней ад запланаванага. Упікнуў сябе - зрэшты, без асаблівага імпэту.
Дзень пачынаецца з кавы, а калі кавы няма, дык з моцнай гарбаты. Кавы не было.
Гарбату (між іншым - дрэнную) піў, як заўжды, ужо за пісьмовым сталом, каб дарма не губляць часу. Пакуль гарбата будзіць уяўленне, звычайна гартаю дзеля раскатурхвання глуздоў якую-небудзь разумную кнігу. На гэты раз пад руку трапіў Людвік Вітгенштайн. Чытаў на выпадковай старонцы філасофскія доследы хвілінаў пятнаццаць, а затым падсунуў пад руку скрэмзаныя аркушы паперы ўжо са сваімі "філасофскімі даследзінамі". Трэба падрыхтаваць публічную лекцыю, якую мушу прачытаць у Беларускім калегіуме. Лекцыя будзе называцца "Метафізіка. Сітуацыя росквіту і сітуацыя заняпаду". Праца ідзе марудна і не ў смак. Даўно кінуў бы, але паабяцаў.
Дачытаў усю абкрэмзаную паперу да чыстага аркуша і пачаў паліць цыгарэту за цыгарэтай без хоць якога плёну... Відавочна, метафізіка сёння мяне не хацела. Можа з таго, што я піў дрэнную гарбату, а можа таму, што цыгарэтаў у пачку мала заставалася, і я наперад нерваваўся: давядзецца перапыняць працу ды бегчы ў краму. А для мяне лепей і не раскручваць махавік думання, калі я не ўпэўнены, што ў яго не будзе часу выкруціць сваю энергію дарэшты.
Карацей, выбраўся з хаты па цыгарэты, аднак таго, што нашкроб па кішэнях, хапала ўсяго на "Беламор".
Набыў пачак "Беламору", зноў пераапрануўся - і за стол. "Метафізіку" ўжо не мела сэнсу чапаць, і я нейкі час вагаўся: ці то скончыць рэдагаванне для "Крыніцы" аповесці Жоржы Амаду "Мёртвае мора" (пераклаў з партугальскай Валеры Буйвал), ці яшчэ папрацаваць над артыкулам для "ЛіМа". Аддаў перавагу апошняму і не памыліўся, бо, здаецца, атрымалася сфармуляваць сутнасную праблему гэтага тэксту: "Уласна (у звязку з гісторыяй нацыяналізму) ёсць толькі адно пытанне: наколькі нацыяналізм тэхналагічны? Гэта значыць, наколькі ён можа быць вартасным не як ідэалогія адбывання быцця, а як тэхналогія гэтага адбывання".
"Беламор" курыўся ўсмак, думкі пакрысе грувасціліся на паперы, але тут патэлефанаваў Сяржук Мінскевіч і запытаўся пра Адама Міцкевіча. Рэч у тым, што Сяржук пераклаў "Дзяды" Міцкевіча і выціснуў з мяне згоду, каб я ўзяўся за рэдагаванне. (Неяк падумалася: амаль усё, што я раблю, я раблю пад прымусам - ці то абставінаў, ці то больш энергічных за мяне людзей, ідэй, падзей.)
Сяржук скончыў выпраўляць мае заўвагі ў чацвёртай частцы "Дзядоў" і чакаў наступную "порцыю". Я кінуў "лімаўскі нацыяналізм" і ўзяўся даводзіць (там няшмат заставалася) да ладу другую частку "Дзядоў", каб аддаць яе Сержуку, як апынуся ў рэдакцыі.
3даецца, паспеў, управіўся. I нават знайшлася хвілінка, каб патэлефанаваць Міхасю Баярыну, які ў "Эўрафоруме" рыхтуе да друку мой суплёт эсэ - кнігу "Мяне няма".
Нешта перакусіў спехам ды пабег на тралейбус. На працы, у рэдакцыі часопіса "Крыніца", ужо быў мой калега Леанід Галубовіч. Пакуль мы з ім абмяркоўвалі апошнія гульні чэмпіяната свету па хакеі, прыйшоў Алесь Разанаў (нешта рана), і нагадаў, што сённяшні дзень (14 траўня 1998 г.) мы вызначылі дзеля анкетавання. Гэта значыць, абраны для анкетавання пісьменніцкі люд мусіць запамінаць і занатоўваць, што з ім адбывалася цягам дня (што думалася і пра што мроілася таксама), каб пасля ўсё гэта мы надрукавалі на старонках "Крыніцы".
Натуральна, я ведаў пра гэтую ініцыятыву, толькі забыўся на яе, бо асабіста мяне яна аніяк не цікавіла. Пра што яшчэ раз сказаў Разанаву, калі ён зноў папытаўся, ці буду я таксама натаваць свой дзень?