Існуе неадольная залежнасць, якая задзіночвае філосафа з наяўнай культурай: але што бывае, калі гэткай культуры няма і знаку? Тады філосаф - непажаданая і жахлівая камета, у той час, як пры больш спрыяльных абставінах ён зіхаціць, што тая загалоўная зорка ў сонечнай сістэме. 3 гэтага грэкі і вітаюць філосафа, бо толькі ў іх ён не камета".
Сваімі словамі кажучы, беларуская нацыянальная культура і па сёння не набрыняла такім кшталтам моцы ды вартасці, каб зважаць на філосафа не як на выпадковую камету, а як на істотную частку самой сябе, без якой яна заўсёды будзе ўглядацца ў неба пустымі і спалоханымі вачніцамі...
Апошні нумар "Фрагментаў" пазначаны 2006 годам.
P.S. Доўгі час вокладкі для "Фрагментаў" ствараў мастак Андрэй Фядорчанка. Потым ён з’едзе ў Швейцарыю, дзе возьме шлюб з мясцовай жанчынай і ўжо ніколі не вернецца, але не пазбавіцца настальгіі па бацькаўшчыне.
Праміне няведама колькі год, і на свой фэйсбучны адрас я атрымаю ліст: "Беларуская философия - самая живая наука, а беларуские философы - самые органичные с природой человека люди)). В «Эўрафоруме» ли, «Белоруском Калегіюме» ли, или на простой даче - они источали позитив, энергию и свежие идеи, много идей. Наверное потому, что тогда еще была жива надежда на скорые перемены в Беларуси, которым они искали смыслы, готовили фундамент. Искать смыслы - это их профессия. Несколько лет, прожитых рядом с Ігар Бабкоў, Ales Ancipienka, Valiantsin Akudovich, Siarhej Sanko, дали мне колоссальный интеллектуальный и творческий импульсы. После живых дискуссий сопутствующая им водка становилась нектаром, а немудреная закуска из сала и огурцов превосходила всякие там суши с омарами. За окнами барабанит дождь, а мы поем: «Няма таго, што раньше было...» И ведь сглазили! «Мяне (По Валентину Акудовичу) няма!» Но это не страшно, что «няма»! Я не философ, просто рядом был))".
Уласна, кнігі (тэксты) і ёсць тым, праз што спазнаюцца кшталт ды сэнс творчага наробку, а значыць, і самога жыцця інтэлектуала. А яшчэ тыя крытычныя рэфлексіі іншых аўтараў, што выдрукаваныя кнігі суправаджаюць. Таму я маю намер прэзентаваць у хроніках некалькі сваіх кніг, улучна з іх крытыкай - часам і рэзка адмоўнай.
Здаецца, я ўжо згадваў, што першую сваю кнігу надрукаваў у 48 год. Фармальна так яно і было. Хаця насамрэч надрукаваў яе не я, а Ігар Бабкоў. На той час я зусім не думаў пра нешта такое. Апошнім часам мае тэксты шмат друкавалі як у дзяржаўных, так і незалежных выданнях, і мяне гэта цалкам задавальняла. Тым болей, што гэта пераважна былі не толькі даволі тыражныя, а і паважныя выданні. І таму свая кніга накладам ў 300-500 асобнікаў, якую яшчэ трэба будзе неяк манетызаваць, мяне цікавіла не болей, чым сабаку голая костка.
- На якую халеру мне гэта патрэбна? - сказаў я Ігару, калі ён прапанаваў падрыхтаваць рукапіс кнігі для серыі "Бібліятэка Фрагментаў".
І што б потым Ігар ні казаў, я не слухаўся. Толькі аднойчы ён вымудрыў наступнае:
- Пачакайце, Валянцін, хіба мы робім часопісы ды кнігі дзеля саміх сябе? Не. Мы іх робім, каб мацаваць і шырыць дыскурс сучаснага беларускага мыслення. Таму не думайце, што гэта вашая кніга, а думайце, што гэта проста яшчэ адна цагліна на будоўлю Бабілонскай вежы ў беларускай інтэрпрэтацыі.
Ну, пра Бабілонскую вежу гэта я сам зараз прыдумаў. Але словы пра тое, што гэтая кніга не для мяне, а дзеля нашай агульнай справы, моцна развярэдзілі. Да таго ж мне, лічы, нічога і рабіць не трэба было. Адно адабраць розныя выданні з лепшымі, на мой погляд, ужо друкаванымі тэкстамі і прынесці тыя выдані у офіс "ЭўраФорума". А яны самі перадрукуюць у кнігу пазначаныя мной тэксты.
Спачатку кнігу я называў скрай лаканічна: "Мяне няма". Алесю Разанаву такая лаканічнасць падалася збыткоўнай, і ён прапанаваў ускладніць структуру назвы. Я нейкі час вагаўся, аднак урэшце прыдумаў: "Мяне няма. Роздумы на руінах чалавека".
Потым Ігар Бабкоў будзе жартаваць: кніга харошая, а вось назва нікуды не вартая. Бо хто ні пабачыць на вокладцы "Мяне няма...", дык адразу і адкладзе яе ў бок. Маўляў, што там чытаць - няма і няма...
Між іншым, назва кнігі не была зусім арыгінальнай у тым сэнсе, што ў 12-м нумары часопіса "Крыніца" было надрукаванае маё вялікае эсэ, якое называлася "Мяне няма, не было, не будзе".
Згадваецца, як неўзабаве пасля выхаду эсэ ў вялікім кабінеце "Крыніцы" назбіралася ладная гурма народу і ўсе абмяркоўвалі вось гэтае "мяне няма". Я нешта тлумачыў пра метафізічную ідэю адсутнасці, як раптам адчуў моцны кухталь у шыю - аж прыгнуўся. І адразу пачуў за спінай вясёлы голас Алеся Разанава: