«Нарэшце Вера перастане вагацца»,—думаў Мікалай. Цяжкую дарогу яны прайшлі, шляхі іх сыходзіліся, скрыжоўваліся, зноў разыходзіліся, і вось, нарэшце, зноў сышліся, каб пайсці разам. Цяпер — або ніколі. Сумненняў ніякіх не можа быць. Усё абдумана і перадумана многа разоў.
... I вось яны зноў разам. Схаваўшыся ад асенняга ветру, яны сядзяць на вакзале, разам з пасажырамі. Вера зноў расказвала аб сабе, аб сваім жыцці. Яна гаварыла многа, нібы хацела выказаць усё набалелае.
Яе муж... Як ён не падобен на таго, якім ён сябе маляваў у размовах з ёю! Сціплы, сумленны, добры — такім ён заўсёды выстаўляў сябе. Як ён будзе кахаць яе, як яны будуць добра жыць! А на справе ў гэтага сціплага было не менш трох жонак, законных і незаконных. Цяжка пазнаць чалавека, а яшчэ цяжэй верыць у тое, што ён гаворыць.
— Ага, то ты і мне не верыш?— пытае Мікалай.
— А ты ўпэўнены, што ведаеш сябе?
— Каго-каго, а сябе, мне здаецца, я ведаю,— гаворыць Мікалай, і ў яго такое адчуванне, нібы ён на споведзі ці на экзаменё.
— Вось іменна, — сурова гаворыць Вера, — табе здаецца. У цябе ў жыцці ўсё ідзе так, як ты хочаш?
Мікалай крыху задумаўся.
— Не, хутчэй наадварот...
— Вось бачыш. Ты малюеш сабе наша сумеснае жыццё яркімі фарбамі і не хочаш бачыць іншых. А яны ёсць, справядлівей, будуць. Аб іх мы ўжо не раз гаварылі, але ты не хочаш слухаць... Я табе не сказала яшчэ аб адным — аб мужчынскай рэўнасці. Ты сам мужчына і павінен ведаць гэтае пачуццё лепш за мяне. Але адна справа самому раўнаваць, а другая — адчуваць на сабе гэтую рэўнасць. О, як гэта цяжка! Здаецца, што цябе зачынілі ў адну клетку з дзікім зверам, які ў кожны момант можа на цябе накінуцца. Увесь час трэба асцерагацца, наравіць, дагаджаць...
Мікалай адчуў, што яму стала гарача.
— Што? Ён раўнуе? Вось гэта навіна...
— Навіна... А для мяне гэта не навіна ад таго часу, калі ён даведаўся, што мы з табою знаёмы.
Мікалаю раптам стала сорамна за сябе. Вось гэта назіральнасць і глыбіня пранікнення ў чалавечую душу!
— А чаму ты мне раней не сказала?— нібы за саломінку, хапаецца Мікалай за гэты довад, і сам адчувае, што пытанне лішняе, неразумнае.
Яна нібы адчула, што Мікалай не гэта хацеў спытаць, дакорліва ківае галавою і ўсміхаецца:
— Хоць табе спакайней было, а мне ўсё роўна.
Мікалай разумее горкую праўду яе слоў і нічога не можа сказаць у сваё апраўданне. Гэтая «навіна» збіла яго з панталыку, ён страціў здольнасць думаць і разважаць.
Вера тым часам працягвае сваю думку:
— Праўда, у яго былі падставы раўнаваць: ён ведаў, што я атрымліваю твае пісьмы, што мы сустракаемся. Ён збіраецца пераехаць у другі горад, каб згубіць след. Яму проста сніцца, што я хаджу да цябе, што толькі і чакаю, каб ён пайшоў на работу. Ён не верыць ні аднаму майму слову. Ён нават думаў, што я нараджу не ад яго...
Тут Вера змоўкла і апусціла вочы. Словы проста сарваліся з языка, яна не думала іх гаварыць.
Мікалая нібы кальнула ў самае сэрца. ён рэзка павярнуўся да Веры.
— Як ён мог так думаць?! — злосна і гучна спытаў Мікалай.
Вера стукнула яго па руцэ: цішэй.
Мікалай азірнуўся па баках і больш спакойна сказаў:
— Ён заслугоўвае толькі пагарды... I пасля ўсяго гэтага ты яшчэ думаеш з ім жыць? Гэта проста дзіка, гэта пачварна... Пражыць усё жыццё без давер’я, пад наглядам, як у турме.
— Ну што ж, як прыдзецца.
— Якая пакорнасць лёсу,— панура прамовіў Мікалай і раптам ажывіўся: — А я ў разлік не прымаюся? Ты думаеш, што я змяню свае адносіны да цябе. Не, я цябе не пакіну, я буду ісці за табою, як цень,— хай раўнуе, хай шалее, хай табе будзе дрэнна, бо ты сама гэтага захацела.
Злосць зноў кіпела ў грудзях Мікалая. Ён ніяк не мог перамагчы недавер’е гэтай упартай дзяўчыны. Перадыхнуўшы, ён прадаўжаў:
— Я ведаю, ты намякаеш, што я таксама буду раўнаваць, і ты скажаш, што ў мяне для гэтага больш падстаў, чым у яго. Загадзя гавару табе: гэтага не будзе. Я не раўную да мінулага.
— А адкуль я магу ведаць, што не будзе? Ты сам і то не ведаеш, хоць гаворыш упэўнена.
— Вера, ты захварэла на недавер’е. Дарэчы, каторы раз я гавару табе аб гэтым? Ты зварочваеш віну на выпадковасці, а я думаю, што справа не ў іх. Толькі мне незразумела, чаму цябе і цягне да мяне і ты баішся пераступіць парог, які нас раздзяляе. Я проста заблытаўся ў гэтым...
Гэты раз яна праводзіла яго на тралейбус — ён спяшаўся на работу.
Па дарозе Вера сказала яму:
— Коля, я не прыду заўтра.
Мікалай спыніўся, аслупянелы.
— Што??? Чаму?
— Таму што так трэба. Я больш не магу.
— Дык гэта лішні раз гаворыць аб тым, што так жыць далей немагчыма. Ты павінна перамагчы свой страх перад будучыняй. Ты прыдзеш заўтра?