Выбрать главу

327. pożegnanim (starop. forma N.) — pożegnaniem; za tym nieodpowiednim pożegnanim: z powodu tego nie zapowiedzianego, niewłaściwego pożegnania. [przypis redakcyjny]

328. omyliłaś mię (starop.) — zwiodłaś mnie, zmyliłaś mnie. [przypis redakcyjny]

329. sen znikomy — znikający, nieuchwytny. [przypis redakcyjny]

330. wielkość* — wielka ilość. [przypis redakcyjny]

331. zmysł — tu w znaczeniu ogólnym: zmysły. [przypis redakcyjny]

332. łakomy (daw.) — pożądliwy, chciwy. [przypis redakcyjny]

333. uciecze (forma starop.) — ucieknie. [przypis redakcyjny]

334. na jawi (forma starop.) — na jawie. [przypis redakcyjny]

335. żądza (starop.; tu forma B. lp: żądzą) — namiętne pragnienie. [przypis redakcyjny]

336. odbieżała (forma starop.) — odbiegła; por. „bieżeć” [np. Tren XVI: „śmierć (...) k nam bieży”]. [przypis redakcyjny]

337. zgoła mówiąc — mówiąc bez ogródek, mówiąc wprost. [przypis redakcyjny]

338. dusze połowicę (starop.) — połowę duszy. [przypis redakcyjny]

339. tesknica (starop.) — tęsknota, żal. [przypis redakcyjny]

340. pamiątka* (daw.) — upamiętniający znak (dziś znaczenie węższe); nieszczęsna pamiątka: znak świadczący o nieszczęściu i upamiętniający je. [przypis redakcyjny]

341. wydróżcie (forma starop.) — wyżłóbcie, wyryjcie, wydrążcie. [przypis redakcyjny]

342. kochanie — przedmiot miłości, a zarazem miłość. [przypis redakcyjny]

343. niebaczny (starop.) — nie mający baczenia na coś, czyli nie zwracający na coś uwagi, nieuważny, tu: nie przestrzegający ustalonego porządku rzeczy. [przypis redakcyjny]

344. opakeś to (...) udziałała (starop.) — postąpiłaś na opak, przewrotnie, wbrew naturalnemu porządkowi rzeczy. [przypis redakcyjny]

345. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

346. wrota nieszczesne — były one nieszczęsne, gdyż ci którzy przez nie przechodzili byli nieszczęśliwi, gdyż pozbawieni największego dobra: życia. [przypis redakcyjny]

347. Puszczał sie w ziemie — wyprawiał się w głąb ziemi, w drogę pod ziemię. [przypis redakcyjny]

348. Orfeusz — w mit. gr. poeta tracki, który potrafił poruszyć za pomocą swej muzyki nawet rzeczy nieożywione. Kiedy zmarła jego żona Eurydyka udał się do podziemi i tak oczarował Plutona, że uwolnił on Eurydykę pod warunkiem, że Orfeusz nie odwróci się, dopóki nie wyjdą na ziemię. Kiedy już mieli postawić swe stopy na ziemi, Orfeusz odwrócił się i Eurydyka natychmiast zniknęła. Ogromny żal Orfeusza po powtórnej stracie żony tak rozwścieczył trackie kobiety, że w czasie jednej z orgii z okazji bachanaliów rozerwały go na strzępy. [przypis redakcyjny]

349. żebych (starop.) — żebym. [przypis redakcyjny]

350. on* — tu: ten. [przypis redakcyjny]

351. bród (...) przez który/ Srogi jakiś przewoźnik wozi blade cienie — srogi przewoźnik: Charon. [przypis redakcyjny]

352. cyprys — drzewo żałobne, poświęcone przez Rzymian Plutonowi, ponieważ raz ścięte nie odrasta; uważa się, że było kiedyś używane do wyrobu trumien; Grecy i Rzymianie kładli do trumien gałązki cyprysu; jest to drzewo cmentarne. [przypis redakcyjny]

353. żenie (forma starop.) — gna, pędzi. [przypis redakcyjny]

354. nie zostawaj — nie zostawiaj, nie opuszczaj. [przypis redakcyjny]

355. wdzięczny* (starop.) — miły, przyjemny. [przypis redakcyjny]

356. lutni (starop.; W. lp) — lutnio. [przypis redakcyjny]

357. pospołu (daw.) — razem, wespół (por. rzadko już używany wyraz społem: razem). [przypis redakcyjny]

358. pódź (forma starop.)— pójdź, chodź. [przypis redakcyjny]

359. do pokoja (forma starop.) — do pokoju. [przypis redakcyjny]

360. Pluton — w mit. rz. władca świata podziemnego, syn Saturna, brat Jupitera i mąż Prozerpiny (gr. Persefony). [przypis redakcyjny]

361. owa (starop.) — słowo wyrażające możliwość, że coś się stanie. [przypis redakcyjny]

362. zmiękczywa (forma starop., tzw. liczba podwójna) — zmiękczymy (ja i moja lutnia). [przypis redakcyjny]

363. nieuśmierzony (starop.) — taki, który nie da się uśmierzyć, opanować. [przypis redakcyjny]

364. ukrócić — zmniejszyć, powstrzymać. [przypis redakcyjny]

365. niedoszły (starop.) — niedojrzały. [przypis redakcyjny]

366. dostać* (starop.) — dojrzeć. [przypis redakcyjny]

367. gdzieby (starop.) — jakżeby, niepodobna by. [przypis redakcyjny]

368. Cóż temu rzec? (starop.) — co na to powiedzieć; pytanie retoryczne, sugerujące bezradność. [przypis redakcyjny]

369. za jedną drogą — jednocześnie. [przypis redakcyjny]

370. zaraz* — jednocześnie, za jednym razem. [przypis redakcyjny]

371. zewlec (starop.) — zrzucić, zdjąć. [przypis redakcyjny]

372. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

373. Erato — jedna z dziewięciu Muz, Muza poezji miłosnej zazwyczaj przedstawiana z lirą. [przypis redakcyjny]

374. wdzięczny* (starop.) — miły, przyjemny. [przypis redakcyjny]

375. lutni (tu daw. forma W. lp) — dziś: lutnio. [przypis redakcyjny]

376. strapiona myśl — strapiony umysł, duszę. [przypis redakcyjny]

377. póki jeszcze kamienny w polu słup nie stoję — dopóki jeszcze nie zamieniłem się w kamień; zob. też w. 25 o skamieniałej Niobe. [przypis redakcyjny]

378. ledwe (starop.) — ledwie, zaledwie. [przypis redakcyjny]

379. marmór — daw. pisownia wyrazu marmur. [przypis redakcyjny]

380. marmór żywy — żyjący marmur. [przypis redakcyjny]

381. pamięć* — tu: znak upamiętniający lub pamiętanie. [przypis redakcyjny]

382. czyli* (starop.) — czy też. [przypis redakcyjny]

383. uważać* (starop.) — dostrzegać i oceniać. [przypis redakcyjny]

384. Nieszczesna matko — apostrofa do Niobe. [przypis redakcyjny]

385. przyczytać (starop.) — przypisać. [przypis redakcyjny]

386. prze — przez. [przypis redakcyjny]

387. siedm — daw. forma wyrazu siedem. [przypis redakcyjny]

388. tak wiele* (daw.) — tyle samo, drugie tyle. [przypis redakcyjny]

389. nad wolą* (starop.) — wbrew woli. [przypis redakcyjny]

390. skłaść (forma starop.) — złożyć. [przypis redakcyjny]

391. zagubiony — tu: pomordowany, unicestwiony. [przypis redakcyjny]

392. w którą nadzieję żywiesz? (starop.) — jaką nadzieją żyjesz? [przypis redakcyjny]

393. nie zbywasz (starop.) — nie pozbywasz (się). [przypis redakcyjny]

394. pręcej (starop.) — daw. pisownia wyrazu prędzej. [przypis redakcyjny]

395. prętki (starop.) — daw. pisownia wyrazu prędki. [przypis redakcyjny]

396. niepochybny (starop.) — nie chybiający, ten który nie chybia (celu). [przypis redakcyjny]