130. niedordzały (starop.)— niedojrzały. [przypis redakcyjny]
131. rodzicom (...) serca się krajały — byli bardzo smutni, zrozpaczeni. [przypis redakcyjny]
132. ciężkość* (starop.)— męka, wielki ból, wielkie zmartwienie. [przypis redakcyjny]
133. lato (starop.) — wiek, rok życia; w którymkolwiek lecie: w którymkolwiek roku życia, w jakimkolwiek wieku. [przypis redakcyjny]
134. mnie by odbiegła — opuściłaby mnie, zostawiłaby mnie swojemu losowi. [przypis redakcyjny]
135. teskliwszy (starop.)— bardziej bolejący. [przypis redakcyjny]
136. siła* (starop.) — wiele. [przypis redakcyjny]
137. przymnożyć (starop.) — sprawić, by ktoś miał czegoś więcej. [przypis redakcyjny]
138. przynamniej (starop.) — przynajmniej. [przypis redakcyjny]
139. odprawić (...) wiek swój (starop.) — zakończyć swoje życie. [przypis redakcyjny]
140. Persefona — tu: uosobienie śmierci. [przypis redakcyjny]
141. ostatniej — tu: ostatecznej; śmierć jest ostatnim kresem człowieka. [przypis redakcyjny]
142. stawić sie — przyjść dobrowolnie; Persefonie ostatniej sie stawić: stanąć przed Persefoną (śmiercią). [przypis redakcyjny]
143. rówień (starop.; tu forma D. lp: równia) — coś równego. [przypis redakcyjny]
144. w tej tu śmiertelności — na tym świecie podległym śmierci. [przypis redakcyjny]
145. Nijobie — forma wyrazu Niobe przekształconego tak dla rytmu; Nie dziwuję Nijobie: nie dziwię się Niobe; nie mam za złe Niobe. Niobe: według mit. gr. córka Tantala i żona króla tebańskiego Amfiona miała czternaścioro dzieci i wyśmiewała się z Latony, która miała tylko dwoje, Apolla i Dianę. Latona nakazała swym dzieciom pomścić tę zniewagę i zamordować synów i córki Niobe. Niepocieszona Niobe zapłakała się na śmierć i została zamieniona w kamień, z którego płynęła woda przypominająca jej łzy. [przypis redakcyjny]
146. dziatki (daw.) — dzieci. [przypis redakcyjny]
147. skamięniała (starop.)— skamieniała. [przypis redakcyjny]
148. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
149. sad* (starop.) — drzewo owocowe. [przypis redakcyjny]
150. idzie* (starop.) — rośnie. [przypis redakcyjny]
151. z ziemie (forma starop.) — z ziemi. [przypis redakcyjny]
152. macierzyńskim szladem (starop.) — śladem matki, drzewa macierzyńskiego, zwanego tu sadem (w. 1). [przypis redakcyjny]
153. dopiro (starop.) — dopiero. [przypis redakcyjny]
154. szczupły prątek (starop.) — cienki pęd. [przypis redakcyjny]
155. ciernie* (daw.) — cierniste krzewy (np. tarnina, głóg). [przypis redakcyjny]
156. rodny (starop.) — urodzajny, bujny, plenny, rodzący. [przypis redakcyjny]
157. sadownik — ogrodnik zajmujący się owocami (por. czas. „sadzić”). [przypis redakcyjny]
158. ukwapliwy (starop.) — skwapliwy, śpieszący się, niecierpliwy. [przypis redakcyjny]
159. mdleć (daw.) — tracić siły, słabnąć, więdnąć. [przypis redakcyjny]
160. zbywszy (starop.) — pozbywszy się, utraciwszy. [przypis redakcyjny]
161. przyrodzony (daw.) — naturalny. [przypis redakcyjny]
162. rostąc (starop.; imiesł. od rość: rosnąć)— rosnąc. [przypis redakcyjny]
163. mało (...) co (starop.) — zaledwie, trochę. [przypis redakcyjny]
164. duch zaraźliwy — tchnienie zarazy lub porażająca zła siła, siła diabelska. [przypis redakcyjny]
165. otchniony (daw.) — owiany (zob. wyrazy „tchnąć”, „tchnienie”, „oddech”). [przypis redakcyjny]
166. troskliwy* (starop.) — stroskany, zatroskany. [przypis redakcyjny]
167. Persefona — tu: uosobienie śmierci. [przypis redakcyjny]
168. łzam (starop. forma C. lp. rodz. ż.) — łzom. [przypis redakcyjny]
169. płono (starop.) — daremnie, na próżno (dziś mówi się: „płonne nadzieje”). [przypis redakcyjny]
170. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
171. Safo (a. Safona) (VII–VI w. p.n.e) — najsłynniejsza starożytna poetka gr. mieszkająca na wyspie Lesbos. [przypis redakcyjny]
172. słowieńska (forma starop.) — słowiańska. [przypis redakcyjny]
173. cząstka — tu: część, która się komuś należy w wyniku dziedziczenia. [przypis redakcyjny]
174. ziemieński (forma starop.) — ziemiański, szlachecki; cząstka ziemieńska: dziedziczna część posiadłości szlacheckiej, ziemskiej. [przypis redakcyjny]
175. lutnia — instrument muzyczny strunowy w kształcie gruszki o dnie wypukłym, popularny zwłaszcza w XV-XVII w.; tu: symbol sztuki poetyckiej. [przypis redakcyjny]
176. ustka — zdr. od: usta, rzadko spotykane, dziś: usteczka. [przypis redakcyjny]
177. prześpiewając — przyśpiewując. [przypis redakcyjny]
178. lichy* (starop.) — mały. [przypis redakcyjny]
179. gardłko — zdr. od: gardło; dziś: gardełko. [przypis redakcyjny]
180. ucieszony* (starop.) — przynoszący radość, przynoszący pociechę, uciechę. [przypis redakcyjny]
181. wdzięczny* (starop.) — miły, przyjemny. [przypis redakcyjny]
182. szczebiotka — warto zauważyć, że wyraz szczebiotać w odniesieniu do ludzi miał zwykle nacechowanie negatywne, a pozytywne w odniesieniu do śpiewu ptaków i mowy dziecinnej. [przypis redakcyjny]
183. sowicie — obficie, bogato, dużo. [przypis redakcyjny]
184. ani umierając śpiewać przestała — składnia z „ani” i orzeczeniem niezaprzeczonym (podobna jak w jęz. ang.) była dosyć popularna w XVI w.; dziś w jęz. pol. zasada podwójnego przeczenia. [przypis redakcyjny]
185. wiecznie — na wieki. [przypis redakcyjny]
186. zaniechać* (starop.) — opuścić; Już ja tobie, moja matko (...) zaniechać: fragment ten wiernie odpowiada charakterowi ówczesnych polskich pieśni weselnych (pożegnanie domu rodzinnego przez pannę młodą). W folklorze polskim pieśń pożegnalna panny młodej była leksykalnie bliska (są tu liczne analogie) pieśniom żałobnym. Istnieje teoria, że mamy tutaj do czynienia z aluzją do pożegnania Antygony z mieszkańcami Teb w tragedii Sofoklesa. [przypis redakcyjny]
187. ostateczny* — tu: ostatni. [przypis redakcyjny]
188. słysząc (starop. forma imiesł.) — słyszącej. [przypis redakcyjny]
189. dobre* — tu: zdrowe. [przypis redakcyjny]
190. W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Trenach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]
191. ochędóstwo (starop.) — stroje, ozdoby. [przypis redakcyjny]
192. żałosny (daw.) — smutny, wywołujący smutek, żal. [przypis redakcyjny]
193. cory (forma starop.) — córy (tj. córki). [przypis redakcyjny]
194. przydawać (tu forma 2 os. lm: przydajecie) — dodawać. [przypis redakcyjny]