- Выдатна. Я пакуль што пагуляю з Антонiа ў шахматы. Я тут навучылася.
Я пайшоў у кантору i растлумачыў, што застаюся тут надоўга i хачу атрымаць пакой на адным паверсе з Пат. Пажылая дама з усохлымi грудзьмi глянула на мяне незадаволена i адмовiла мне, спасылаючыся на рэжым.
- Хто ўстанаўлiваў рэжым? - спытаў я.
- Дырэкцыя, - адказала дама i разгладзiла зморшчыны на спаднiцы.
З вялiкай неахвотай яна паведамiла мне нарэшце, што дазволiць пайсцi на парушэнне можа толькi галоўны лекар.
- Але яго ўжо няма, - дадала яна. - А дадому да яго звяртацца можна толькi па службе.
- Цудоўна, - сказаў я. - Тады я звярнуся да яго па службе. Адносна рэжыму.
Галоўны лекар жыў у маленькiм дамку побач з санаторыем. Ён адразу прыняў мяне i без усялякай валакiты даў мне дазвол на перасяленне.
- Пасля няўдалай першай спробы не думаў, што так лёгка атрымаецца, сказаў я.
Ён засмяяўся.
- А, вы, вiдаць, натрапiлi на старую Рэксрот. Добра, я зараз ёй патэлефаную.
Я вярнуўся ў кантору. Старая Рэксрот з гонарам знiкла, убачыўшы выклiк на маiм твары. Я ўсё ўладзiў з сакратаркай i даручыў швейцару перанесцi мае рэчы i купiць мне некалькi бутэлек спiртнога. Потым я вярнуўся да Пат.
- Уладзiў? - спытала яна.
- Пакуль што - не, але праз некалькi дзён усё будзе ў парадку.
- Шкада, - яна перавярнула шахматы i ўстала.
- Што будзем рабiць? - спытаў я. - Пойдзем у бар?
- Вечарам мы часта гуляем у карты, - сказаў Антонiа. - Скора падзьме фен, гэта адчуваецца. У такi час найлепш гуляць у карты.
- У карты? Пат? - здзiўлена спытаў я. - У якiя гульнi ты ўмееш? У дурня i ў пасьянс?
- У покер, каханы, - заявiла Пат.
Я засмяяўся.
- Яна, праўда, умее, - сказаў Антонiа. - Толькi занадта рызыкоўная. Жахлiва блефуе.
- Я таксама, - адказаў я. - Трэба паспрабаваць.
Мы селi ў куток i пачалi гуляць. Пат нядрэнна гуляла. Яна сапраўды блефавала ваўсю. Праз гадзiну Антонiа звярнуў нашу ўвагу, што робiцца за акном. Iшоў снег. Паволi, нiбы яшчэ вагаючыся, амаль вертыкальна падалi буйныя сняжынкi.
- Зусiм бязветрана, - сказаў Антонiа. - Будзе шмат снегу.
- Цiкава, дзе цяпер Кёстэр? - спытала Пат.
- Ён ужо праехаў перавал, - сказаў я.
На нейкую секунду я выразна ўявiў сабе "Карла" з Кёстэрам за рулём, якi вёў машыну праз белую ноч, i ўсё раптам здалося мне нерэальным - тое, што я сяджу тут, што Кёстэр у дарозе, а Пат - побач са мной. Яна шчаслiва ўсмiхнулася мне, абапiраючыся рукой з картамi на стол.
- Хадзi, Робi.
Таўстун перабраўся да нашага стала, спынiўся i пачаў зычлiва зазiраць нам у карты. Магчыма, жонка заснула, а яму хацелася забавы. Я адклаў карты i глянуў на яго так злосна, што ён знiк.
- Я не сказала б, што ты ветлiвы, - задаволена сказала Пат.
- Не, - адказаў я. - I не хачу быць ветлiвым.
Мы яшчэ зайшлi ў бар i выпiлi некалькi шклянак "спецыяльнага". Потым Пат трэба было iсцi спаць. Я развiтаўся ў вестыбюлi. Яна пачала павольна падымацца па лесвiцы, азiраючыся i спыняючыся, пакуль не збочыла ў калiдор. Я крыху пачакаў, потым папрасiў у канторы ключ ад свайгоi пакоя. Сакратарка заўсмiхалася.
- Нумар семдзесят восем, - сказала яна.
Пакой суседнiчаў з пакоем Пат.
- Мусiць, па распараджэннi фройляйн Рэксрот? - спытаў я.
- Не, фройляйн Рэксрот пайшла ў малiтоўны дом, - адказала яна.
- Малiтоўныя дамы часам - бласлаўленне, - сказаў я i хутка пайшоў наверх. Мае рэчы былi ўжо распакаваныя. Праз паўгадзiнкi я пастукаў у дзверы ў суседнi пакой.
- Хто там? - усклiкнула Пат.
- Палiцыя маралi, - адказаў я.
Ключ заскрыгатаў, i дзверы iмгненна расчынiлiся.
- Ты, Робi? - прамовiла Пат разгублена.
- Я! - сказаў я. - Той, хто перамог фройляйн Рэксрот! Уладальнiк каньяку i "порта-ронка". - Я выцягнуў бутэльку з кiшэнi. - А цяпер прызнавайся, колькi мужчын тут ужо пабывала.
- Нiкога, акрамя футбольнай каманды i пашыранага фiларманiчнага аркестра, - заявiла са смехам Пат. - Ах, каханы, зноў вярнулiся старыя часы.
Яна заснула на маiм плячы. Я яшчэ доўга не спаў. У куточку пакоя гарэла маленькая лямпачка. Сняжынкi цiха стукалiся ў акно, час, здавалася, спынiўся, заблытаўшыся ў гэтым мяккiм залацiстым змярканнi. У пакоi было цёпла. Час ад часу патрэсквалi трубы цэнтральнага ацяплення. Пат паварушылася ў сне, i коўдра з лёгкiм шоргатам павольна спаўзла на падлогу. Ах, гэта бронзавая з адлiвам скура! Цуд тонкiх каленяў! Пяшчотная таемнасць грудзей! Я адчуваў плячом дотык яе валасоў i вуснамi ўспрымаў бiццё яе пульсу. "Табе наканавана памерцi, - падумаў я. - Ты не можаш памерцi. Ты - маё шчасце".
Я асцярожна зноў падняў коўдру. Пат нешта прамармытала i зноў змоўкла i паволi, у сне, падсунула мне далонь пад галаву.
XXVII
Усе наступныя днi падаў снег. У Пат была тэмпература, i яна мусiла ляжаць у пасцелi. Шмат у каго ў санаторыi была тэмпература.
- Надвор'е такое, - сказаў Антонiа.
- Занадта цёпла i ветрана. Якраз для тэмпературы.
- Каханы, выйдзi крыху на волю, - сказала Пат. - Ты ўмееш катацца на лыжах?
- Не. Дзе мне было вучыцца? Я нiколi не быў у гарах.
- Антонiа навучыць. Яму гэта будзе забава. Ты яму падабаешся.
- Мне куды лепш тут.
Яна выпрасталася, сеўшы ў пасцелi. Начная кашуля агалiла ёй плечы. Яны былi вельмi худыя. Такая ж жахлiва худая была i шыя.
- Робi, - сказала яна, - зрабi мне ласку. Мне вельмi не хочацца, каб ты сядзеў тут каля ложка хворай. Учора i пазаўчора хапiла ўжо табе.
- Мне добра сядзець тут, - адказаў я. - Няма нiякага жадання iсцi пад снег.
Яна цяжка задыхала, i я пачуў яе няроўнае дыханне.
- У мяне ў гэтым больш вопыту, чым у цябе, - сказала яна i абаперлася на локцi. - Так лепш нам абаiм. Потым убачыш сам. - Яна пакутлiва ўсмiхнулася. Сёння паполуднi i ўвесь вечар ты яшчэ наседзiшся тут. А ўранку мяне гэта непакоiць, каханы. Калi ў цябе тэмпература, то выгляд зранку неважнецкi. Увечары - зусiм iншая справа. Я павярхоўная дурнiца - не хачу выглядаць непрыгожай, калi ты глядзiш на мяне.
- Ну што ты, Пат! - Я ўстаў. - Ну добра, я на нейкi час выйду з Антонiа. Аполуднi я вярнуся. Калi не паламаю сабе касцей на гэтых нартах.
- Ты хутка навучышся, каханы. - Яе твар страцiў напружаны страх. - Скора ты будзеш выдатна катацца.
- А ты хочаш, каб я хуценька адсюль выдатна выкацiўся, - сказаў я i пацалаваў яе. Рукi ў яе былi вiльготныя i гарачыя, а вусны сухiя i патрэсканыя.
Антонiа жыў на трэцiм паверсе. Ён пазычыў мне лыжы з чаравiкамi. Яны падышлi мне, бо мы былi аднолькавага росту. Мы пайшлi на паляну недалёка за вёскай. Па дарозе Антонiа дапытлiва пазiраў на мяне.
- Тэмпература робiць чалавека неспакойным, - сказаў ён. - У такiя днi тут ужо здаралiся дзiўныя рэчы. - Ён паклаў лыжы перад сабой i прымацаваў iх. Самае горшае - чакаць i не мець магчымасцi штосьцi зрабiць. Ад гэтага можна звар'яцець.
- I здаровым не лягчэй, - адказаў я. - Быць побач i не магчы нiчога зрабiць.
Ён кiўнуў.
- Той-сёй з нас працуе, - працягваў ён. - Той-сёй прачытвае цэлыя бiблiятэкi. Але многiя зноў ператвараюцца ў школьнiкаў, якiя ўцякаюць ад лячэння, як уцякалi з урокаў фiзкультуры, i, палахлiва хiхiкаючы, хаваюцца ў крамах i кафетэрыях, толькi ўбачыўшы лекара. Патаемна кураць, патаемна выпiваюць, гуляюць у забароненыя гульнi, пляткараць, выдумваюць дурныя жарты так яны ратуюцца ад пустой бяздзейнасцi. I ад праўды. Вось такое дзiцячае, легкадумнае, а магчыма, i гераiчнае iгнараванне смерцi. А што iм, урэшце, яшчэ застаецца?
"Праўда, - падумаў я. - Што нам усiм, урэшце, яшчэ застаецца?"
- Паспрабуем? - спытаў Антонiа i ўбiў лыжныя палкi ў снег.
- Давайце.
Ён паказаў мне, як мацаваць лыжы i як трымаць раўнавагу. Гэта аказалася няцяжка. Я падаў даволi часта, але потым я паволi злаўчыўся, i ўжо справа пайшла. Праз гадзiну мы закончылi ўрок.
- Хопiць, - вырашыў Антонiа. - Сёння вечарам вы адчуеце свае мускулы.
Я зняў лыжы i адчуў, як энергiчна б'ецца ўва мне кроў.
- Добра, што мы пабылi на свежым паветры, Антонiа, - сказаў я.
- Гэта мы можам рабiць кожную ранiцу. Калi катаешся, прыходзяць iншыя думкi.