I не прашу ў цябе спагады, —
Хоць кожны дзень мяне калі,
Але пакінь за мной пасаду —
Быць Чалавекам на зямлі.
1959 г.
ПЛАТЫ
Ці раз у змроку я i ты
Ілбамі біліся ў платы?
Сярод гаёў i росных траў
Плот нечакана вырастаў —
Бетон, жалеза, быццам дот,
I на слупах калючы дрот.
Платы вакол садоў i дач,
Навокал паркаў, хоць ты плач!
Куды ні глянь — платы, платы
З прантоў, з бетоннае пліты,
З цалёвак, а на ix цвікі
Глядзяць у неба, як штыкі.
За плотам — кветкі i вішняк,
Звон ланцугоў i брэх сабак.
За плотам — скверык i гарод.
I нават на магіле плот.
Калі б сабраць усе платы,
Праз акіян ляглі б масты,
А з цэглы выраслі б дамы
Ад Камянца да Калымы.
I наш стаіць за плотам дом,
Ды прасла мы здалі на лом,
I кожны ходзіць напрасткі,
Хоць i злуюцца дзівакі,
Што столькі год, нібы краты,
На свет глядзелі праз платы.
Цяпер вясновыя вятры
Ляцяць у нашыя двары,
I сонца свеціць у акно,
I стала нам далей відно,
Праспект бліжэй на паўвярсты.
Каму ж патрэбныя платы?
1962 г.
ПЕРАМОГА
Цяжэй за ўсё сябе перамагчы,
Стаць над сабой бязлітасным суддзёю
Судзіць удзень, уранні i ўначы
Свае імкненні і свае настроі.
Жаданне лёгкай славы засудзі
На вечнае выгнанне i пакуты,
Няхай ніхто з дакорам не глядзіць,
Што замінаеш у жыцці яму ты.
Для зайздрасці палёгкі не прасі,
Сваёй віной не вінаваць другога
I сам сабе ніколі не схлусі, —
Нялёгкай гэта будзе перамога.
Другіх не папракай i не вучы,
А паспрабуй сябе перамагчы.
1959 г.
ЛЫЖНЯ
Міколу Лобану
На досвітку i я праклаў лыжню
У снежаньскі празрысты хрусткі морак.
A ўжо крычаць: «Трымайся, даганю!»
I вылятаюць на круты узгорак.
Вось нехта падае ў іскрысты цёплы снег —
Клубіцца след i параю i пылам,
На віражах — галёканне i смех
Ляцяць услед за лыжнікам двукрылым.
А я праз лес пракладваю лыжню —
Тугую звонкую дарогу —
I хлапчукоў i клічу i дражню,
Што адстаюць ад лыжніка старога.
Мігаюць іскры белага агню,
У твар сячэ сустрэчны вецер стылы.
Па цаліку пракладваю лыжню
Тым, што ляцяць i наступаюць з тылу.
То іней асыпаецца на скронь,
То хвошча лес ігліцаю i снегам,
А я, прадзьмуты сцюжаю наскрозь,
Далей імчуся за няўлоўным рэхам.
1963 г.
ПЕРШАЯ ПЕСНЯ
Адаму Русаку
Я не апошні i не першы
Складаў крадком калісьці вершы.
Дазнаўся нехта, стаў строіць кпіны.
Я чырванеў, казаў: «Пакіну»,
Казаў: «Не буду». А праз гадзіну,
Узяўшы кошык, блукаў па лесе,
Шукаў арэхі, шукаў маліну,
Але знаходзіў радкі для песні.
Знайшоўшы слова, баяўся страціць,
Нёс асцярожна, нібы расінку.
Зірнуўшы ў кошык, казала маці:
«Ты, мабыць, збіўся з дарогі, сынку.
Вунь колькі ягад прыносяць людзі.
З цябе ж, як бачу, дабра не будзе.
Ну, хоць бы меншым, хоць бы для смеху
Прынёс ці ягад, ці тых арэхаў».
Я кожным ранкам хадзіў далёка
Па росных сцежках у чарналессе —
Шукаў арэхаў, спяваў, галёкаў,
I раптам выйшла такая песня,
Што сам здзівіўся, пачуўшы рэха
Канца той песні. А дзесь дзяўчаты,
Што абіралі з кустоў арэхі,
Ужо спявалі яе пачатак.
Я чуў, як песня ішла паволі
Праз нашу вёску, паўз нашу хату.
Па пералесках, па жытнім полі
Яе панеслі у свет дзяўчаты.
Ляцелі гуci далёка ў вырай,
Вятры маліну даўно абтрэслі,
A вечарамі спявалі шчыра
У кожнай хаце ўсё тую ж песню.
Яна хадзіла ў лугах зарэчных,
Па вечарынках, па сенажацях,
Яе у доўгі зімовы вечар
Спявала разам ca мною маці.