Ды ўсё ж і гэтыя сто грам
Не костка, кінутая Лыску,—
Нектар, дарованы багам,
Бо яны выпітыя ў Мінску.
Ах, Мінск! Ты праз усе вякі
Жаданым будзеш як сталіца...
I гэта ж трэба, сум які,
У Маладзечне нарадзіцца.
Як далей жыць з бядой такой?»
...Адкажа столік у «Мядусе».
I так праз хвілю мой герой
Зноў у «Мядусе» апыпуўся.
Пакуль са стомай на ілбе
I саркастычным тым плюмажам
Ён адпаведнае сабе
На халасцяцкія закажа,—
Я шчодра гушчы чарпяну
З яго біяграфічнай місы,
Складу, пашкрэбаўшы па дну,
Партрэт да канчатковай рысы,
Анкетнай форме волю дам,
Яе дакладнасці надзейнай...
Дык вось, імя ў яго Адам,
Адам па прозвішчы Нядзелька.
Узрост паважны — сорак год,
Але ж і дня не быў жанаты,
Прафесія — рахункавод,
Жыве з зарплаты да зарплаты.
Была вучоба, інстытут,
Было бадзяжнае юнацтва
I без клапотаў і пакут
Жаданне ў Мінску прапісацца,—
Кватэра каб, работа каб...
I каб з тых розных «каб» і «кабак»
Кішэня поўнаю была б,
Як люмпены гавораць, бабак.
Стаялі дні, калі «сто грам»
Маглі да літра разрастацца,—
I цешыўся жыццём Адам,
Як цацкай, бразгацеў юнацтвам.
Праз гэта, інстытут, бывай,
Бывай, жаніцьба з Евай мінскай,
I Маладзечна, родны край,
Паўстаў адвечнаю прапіскай.
I там штодня «няшчасны» ён
Да дробных клопатаў прыкуты,
Няўдачнік, і такіх мільён,
Як школьнік скажа, вальтанутых.
Пад баязлівасці луской
Недатыкальныя персоны
Дрыжаць за свой адзін пакой
I халасцяцкія кальсоны.
А каб не цёк жыццёвы пыл
У плыні нуднай, аднастайнай,
То кожны з іх на свой капыл
Гуляе ў гульні розных тайнаў.
Хто спасцігае тайну Дзэн,
А хто над акультысцкай вазай
Дух выклікае, нейчы цень,
Пад спорны плёхат унітаза.
Таўкуць у ступцы драбязу,
I што ні макаўка — падзейка!
I любяць хмельную слязу,
Як мой герой Адам Нядзелька.
Глядзяць, як на шэдэўр Лежэ,
На манекеннае зіхценне,
I кожны гузік, і манжэт
Для іх чарговае здзіўленне.
I што ні ёсць — прагрэс, рэгрэс,
Таксі, трамваі, магазіны
I цень Чарнобыльскай АЭС —
Усё ім пералік адзіны.
Вазон у шчыліне гардзін
I той, як дзіўная раптоўнасць,—
Дык вось, герой мой не адзін,
I ў тым уся яго каштоўнасць.
...«Бяду» прыцішвае Адам,
На стол успёршыся з рукамі,
Ён заказаў сабе сто грам
I п'е маленькімі глыткамі.
Адам нырае ў мутны сон,
У цеплыні вандруе млечнай,
Ды ўрэшце схамянецца ён,
Назад паедзе ў Маладзечна.
Але ў наступны выхадны
Прыедзе зноў і без утомы
Ён будзе славіць, хоць бы хны.
Кавярні ўсе і гастраномы.
I зноў дастане бутэрброд,
I стукнецца ў шынок той самы...
«Бяда, бяда — мне сорак год.
А ў Мінску я не прапісаны».
Парой любой і днём любым
Ён поўны дробнаю турботай,
Каб толькі ў Мінску, у адным.
Нядзелі бавіць і суботы,—
I з халасцяцкае тугі
Пазіркваць на мінчанак ласа.
Адам, герой мой дарагі,
На глупствы не шкадуе часу.
У чым ягоная бяда,
Зусім не цяжка здагадацца.
I мне шкада яе, шкада
Душы — пад стрэшкаю лайдацтва.
У свае поўных сорак год
Душа і думаць не гатова,
Што ёсць зямля, што ёсць народ.
Што беларуская ёсць мова,—
Якою пішуцца радкі
Паэмкі гэтае малое...
I што тут сталася віною
Таго, што стыль яе такі —
На злыя кепікі багаты?
Адкажа: «Аўтар вінаваты,
І твор пачаў ён, смех які,
Як шчыры графаман — з цытаты...
Мяне ўшчувае і грызе,
А ў вёску ж не схацеў падацца
I абабіў парогі ўсе,
Каб толькі ў Мінску прапісацца.
Праз цешчу, толькі праз яе,
Выгоды ўсе да аднае
Займеў — пасаду, лыжку, міску
I ў Караткевіча прапіску.