Тут

Масье Фіпар, Вант гід па Турнэ, быў пастолькі ласкавы, што ахвотна згадзіўся паказаць франка-бельгійскую граніцу. Нават прапанаваў трохі прайсціся па Фрапцыі, і Вы з задавальненнем скарысталі ягоную прапанову.

Нейкія жартаўнікі павалілі пагранічпы знак, не слуп, а менавіта знак, звычайны, дарожны, з тлумачэннем таго, што па розныя бакі знаходзяцца розныя дзяржавы. Вы паднялі зняважаны знак і аднеслі на некалькі крокаў у глыб французскай тэрыторыі. Няхай маленькая Бельгія пабольшае. За гэта масье Фіпар, як санраўдны патрыёт, шчыра Вам падзякаваў.

Дзяржаўная світка Бельгіі скроена з двух лапікаў. Аднаго шыкоўнага, ахвяраванага Ватыканам, а другога зрэбнага, паганскага, з кашулі Ціля Уленшпігеля. Невядомыя дойліды, што ўзводзілі ў Турнэ сабор Боскай маткі, яшчэ ў 1140 годзе цудоўна адчулі гэтую дваістасць. Таму з пэўнай мастакоўскай свядомасцю яны аздобілі ўпутраныя калоны сабора дахрысціянскім арнаментам, што, вядома, супярэчыць каталіцкім дагматам.

Адна з гэтых калонаў звышадметная. На яе карнізе выяўлена трагічная постаць чалавека, які згубіў раўнавагу на высокіх рыштаваннях. Паказаны момант падзення. Гэта, мусіць, самы нечаканы помнік безыменнаму будаўніку.

Турнэ — апошняя старонка Вашага вандроўнага знаёмства з Бельгіяй. I на развітан-не з ёй, радзімай Ціля Уленшпігеля, папрасіўшы ў хлапчука-араба кавалачак крэйды, Вы малюеце на тратуары контур давыд-гарадоцкага дома, з прамяністым сонцам на франтоне і гармонікам плота.

1986

* * *

Ступіў і ты за месяцам услед
На вуліцы вячэрняга Бруселя,
Як госць п'яны, які згубіў вяселле,
Пакрыўджаны на той і гэты свет.

Шануюць непарушны этыкет
Кавярні дарагія і гатэлі.
Арабы свае танныя кактэйлі
П'юць у шынках, дзе сплеснявеў паркет.

У сэрцы і алах, і Магамет,
А ў небе — сцягі натаўскіх краінаў.
Пад іх аховай — сумная навіна —
Стаіўся выпадковы мінарэт.

Жанчыны, паднавіўшы марафет,
У крэслы свае мяккія паселі
I з вокнаў запрашаюць у пасцелі,
У той, вядомы толькі ім, сакрэт...

I ўласны табе ўбачыцца партрэт —
Не ў золаце празрыстай акварэлі,
Намаляваны крэйдай па панелі
I крэйдаю падпісаны «Poete».

* * *

У гэтай цемрадзі густой,
У гэтай цемрадзі дажджлівай
I мне патрэбны — крэсла, стол
I куфаль сонечнага піва.

У гэтых вулках і дварах,
У горадзе фламандскім гэтым
I мне патрэбен цёплы дах
I ўтульны водар цыгарэты.

У тваіх нетрах, Свет Стары,
Дзе крок спакусы вельмі хуткі,
Мне даспадобы ліхтары
I сёстры Бога — прастытуткі.

Я нібы птушка, для якой
I ў цемры шлях ляжыць дадому,
Якая ў далечы чужой
Шукае на гняздо салому...

* * *

Я не зпайшоў сабе супакаення
На вулках Браціславы і Масквы,
На вулках Бруге, што абклаў каменнем
Фламандскія каналы і ставы.

I нават Мінск мне не дае спакою,
I роднага Палесся паплавы,
Пакрытыя чарнобыльскай лускою...

Не супакоіць гэты свет і той
Вандроўніка, што зайздрасцю сляпою
Працяты, як атрутнаю стралой.

ВАНДРОЎКА Ў ТАТРЫ I ДЗВЕ ПОСТАЦІ СПЕВАКА

Тэадору Крыжку

Я нават разгубіўся.

Мае клапатлівыя сябры прапанавалі проста каралеўскую праграму адпачынку. Чаго ў ёй толькі не было — і экскурсія па «славацкім раі», з яго бясконцымі вадаспадамі і каньёнамі, і агляд гары Поляна. і паездка на Саліску, на вяршыню якой (2400 метраў) можна ўзняцца толькі на ланоўцы (канатным пад'ёмыіку), і яшчэ шмат экзатычнага значылася ў той праграме...