Весела засвяціліся вокны лядцаўскіх хат. Далёкімі зоркамі мільгалі ў другім баку агні Гайнаўкі. Дабрадзееўкі і Раднікаў не было відаць за сасоннікам і ўзгоркамі.
— Радасна глядзець на такую карціну! — кіўнуў Бялоў на вёску.
Выгнаўшы з будынка гідрастанцыі, яны спыніліся на мосце і азіралі наваколле.
— Люблю святло, — ціха і задуменна гаварыў Макушэнка, разглядаючы, як калышацца ў вадзе адлюстраванне ліхтара.
Маша ўзяла Васіля пад руку, прыціснулася да яго пляча, ціха засмяялася і шэптам сказала:
— А я, здаецца, больш за ўсё на свеце люблю свайго Паўліка. Я паеду, Вася!
Васіль стаяў, глядзеў і думаў, што Лескавец залішне многа навешаў усюды ліхтароў. Сапраўды, уся вуліца была заліта святлом, шмат было лямпачак і на калгасным двары і нават у садзе.
— Навошта яму такая ілюмінацыя, скажы, калі ласка? Вось-жа любіць чалавек бліснуць! — Васіль паціснуў плячыма.— Пачакай хвіліначку. Паедзем разам.
— Нельга, Вася, табе ехаць, Максім пакрыўдзіцца. Я паеду з Нінай Аляксееўна!!
Шырокую трыбуну хутка перарабілі ў падмосткі. Выступаў харавы калектыў раённага дома культуры і хор калгаса «Дружба». Гайная ганарылася сваім хорам, які ездзіў нават у Кіеў на рэспубліканскі агляд самадзейнасці. Спявалі яе дзяўчаты сапраўды добра — зладжана, з вялікай цеплынёй, укладваючы ў кожную песню душу.
Гэта быў вечар песні. Адна за адной, то вясёлыя, шумныя, то працяглыя і шырокія, ліліся песні ў прастор, ляцелі над лугам, над палямі, дзе каласіліся жыты, прагна пілі пасля дажджу сокі зямлі.
Спявалі на трох братніх мовах. Беларусы з любоўю, з веданнем і густам, выконвалі украінскія народныя песні, украінцы з такім-жа захапленнем і такой-жа шчырасцю спявалі беларускія. А перад пачаткам выступленняў абодва хоры злілі свае галасы ў «Песне о Сталине» і ў «Песне о Родине» — песнях аб самым блізкім і дарагім, што напаўняла сэрцы людзей у той вечар. Да іх далучаліся дзесяткі слухачоў, падхапіўшы любімыя песні.
Гайная, якая вельмі любіла спяваць сама, таксама падпявала і выцірала слёзы замілавання. Калі выступаў яе хор, яна ўсхвалявана выгукнула:
— Дзе гэты сухар Лазавенка? Няхай паслухае, тады, можа, ён пераканаецца, чый калгас лепшы.
Песні так захапілі ўсіх, што нават апусцела каля буфета. Гольдзін сядзеў на бервяне над самым абрывам, кідаў у ваду папяровыя пробкі і скардзіўся дзеду Піліпу:
— Усе патрабуюць: таварыш Гольдзін, давай твой фінансавы план. А паспрабуй, ідзі дай яго з гэткімі людзьмі. Такі дзень! У такі дзень павінна было быць выпіта гарэлкі столькі, колькі вады ў гэтым возеры. Але калі адзін разумны чалавек прапанаваў зрабіць банкет — дык што вы думаеце? Усе сказалі: не, будзем слухаць песні. І слухаюць. А ты, Гольдзін, выконвай свой план як хочаш. Цябе паклічуць і спытаюць...
Дзед Піліп спачувальна ўздыхаў.
20...
Максім адшукаў у натоўпе Ліду і запрасіў зайсці да яго ў госці — адзначыць гэтую ўрачыстасць. Ён доўга дамагаўся, каб адкрыццё гідрастанцыі адсвяткаваць больш шырока — зрабіць агульны банкет, як звычайна паказваюць гэта ў фільмах, апісваюць у раманах. Ён нават падрыхтаваў месца ў садзе, загадаў манцёрам, як мага больш навешаць там ліхтароў. Але Лазавенка і Ладынін выступілі супраць гэтай яго задумы, іх падтрымала Гайная: дорага калгасам каштаваць будзе такая раскоша. Максім, урэшце, згадзіўся з імі, аднак усёадно лічыў сваім абавязкам зрабіць хоць невялікі пачастунак у сваёй хаце, за свае ўласныя сродкі. Дарэчы, гэта падказала яму маці: Сынклеце Лукічне вельмі хацелася, каб у такі незвычайны дзень сабраліся ў яе новым доме за святочным сталом дарагія ёй людзі — паплечнікі мужа, настаўнікі і сябры сына.
... Ліда сур'ёзна выслухала яго запрашэнне, падзяквала і, не адказаўшы ці прыдзе, прапанавала:
— Давай пройдземся, Максім, — і ўзяла яго руку, лёгка сціснула пальцы.
Токам ударыў у яго сэрца гэты раптоўны дотык. Ніколі яшчэ Ліда не была з ім такой уважлівай і ласкавай, заўсёды яна кпіла і жартавала. Ён нават спачатку ўсумніўся ў яе шчырасці і насцярожыўся — як-бы яна не выкінула яшчэ які-небудзь нечаканы жарт.
Яны пайшлі па сцежцы, што вяла ад гідрастанцыі на зарэчную дарогу. За імі паляцелі апладысменты. Гучны голас абвясціў:
— Ой, хмелю, мой хмелю!
Высока ў неба ўзнялася знаёмая мелодыя песні, запяваў адзін мужчынскі бас, паважны, спакойны:
Ой, хмелю, мой хме-е-е-лю
Хмелю ма-ла-дзе-е-енькі-і...