Таццяна Дзмітрыеўна Арлова, вядомы тэатральны крытык, надалей кіраўнік маіх курсавых і дыпломнай, з усмешкай патлумачыла: «Ну што ты хочаш? На пурытанскім, ідэалагічным факультэце — іспанскія танцы... Эмоцыі, эротыка. Вядома, уздзейнічае!» Самае смешнае і неверагоднае, што той панадэрас былыя студэнты журфака згадвалі праз два або тры дзесяцігоддзі падчас нашых традыцыйных сустрэч: «А ты помніш?... »
Сцэна — незвычайная прастора. Быў ты, рэальны, а цяпер быццам ужо і не ты. А хтосьці іншы, аддалена падобны на цябе. А можа, тая ці той, якім бы хацеў на самай справе быць?..
Нашчадкі
Заўважу, кожны танец, незалежна ад жанру, грунтуецца на музыцы. Дзякуючы ёй нараджаецца пластычны малюнак. Без музыкі сольнае ці масавае выступленне рэдка калі адбываецца. Таму ў нашай рэпетыцыйнай зале з мноствам люстэрак, падчас заняткаў ля балетнага станка, і на рэпетыцыях, якія ладзілася на сцэне палаца, музыка гучала ўвесь час. Лепшая, класічная.
Стварэнне вобраза — усё-такі задача прафесійнага артыста. Мы «набіралі» тэхніку. Вучыліся адольваць уласную разгубленасць, чуць музыку на сцэне (калі хвалюешся, можаш і не рэагаваць на яе належным чынам). Развіваць рухавасць і каардынацыю — у адпаведнасці з рытмічным малюнкам. Тонка ўспрымаць музычны твор. Адчуваць яго прыгажосць, мелодыку, рытм, тэмп. Існаваць унутры музычнай прасторы. Фантазіраваць, як можна інструментальнаму фрагменту знайсці пластычнае ўвасабленне.
Таму маю глыбокае перакананне: заняткі танцам не толькі фарміруюць і ўдасканальваюць фігуру. Не толькі робяць паставу і спіну больш грацыёзнай на ўсе астатнія гады. Яны гарманізуюць твае ўзаемаадносіны з прасторай. Сцэнічнай і жыццёвай.
Студыя Нікалаевай і шматгадовыя заняткі паўплывалі на лёс многіх яе выхаванцаў. Георгій Чорны, адзін з нашых салістаў, скончыў тагачасны Інстытут культуры і зрабіўся харэографам знакамітага ансамбля «Крупіцкія музыкі». Многія вынаходліва пастаўленыя ім нумары і цяпер можна ўбачыць у канцэртах калектыву.
Вольга Бабушкіна выкладае танец у адной з ВНУ Мінска. Людміла Іванова, з’ехаўшы колькі гадоў таму ў Канаду, арганізавала там уласную харэаграфічную студыю. Кіруе, сама ставіць танцы і гастралюе. Не менш удачлівай аказалася і Людміла Галайдзенка. Яшчэ падчас заняткаў у студыі, яна, кідкая, эфектная брунетка, выразна выконвала многія характарныя танцы (персідскі, цыганскі). Добра асвоіўшы адметную лексіку ўсходніх танцаў, іх стыль, Людміла сабрала ў Мінску невялікі танцавальны калектыў такіх жа яркіх, пластычных паненак. Ужо не першы год яны выступаюць па кантрактах у Аб’яднаных Арабскіх Эміратах і суседніх з імі краінах.
Так што, Аляксандра Васільеўна, ваша справа жыве і перамагае! Значыць, вучылі так, як і трэба. І сваю пецярбургскую школу танца, бязмежную ўлюбёнасць у балетнае мастацтва, зіхатлівую радасць жыцця і нястрыманую энергію здолелі перадаць шматлікім вучням.
Няўжо нікому не трэба?..
Супрацоўніцтва з кампазітарамі ўзнікла пры канцы 90-х гадоў, і шмат у чым неспадзявана. Аўтары музыкі самі нястомна шукаюць вершы, якія потым зробяцца асновай вакальных твораў (сольных, харавых, песень, рамансаў, дуэтаў). Хтосьці купляе зборнікі стосамі ў кніжнай краме (як Аліна Безенсон), некаму дораць паэты (з таемнай надзеяй на сумесную творчасць). Але большасць аўтараў музыкі хоча мець непасрэдныя стасункі з аўтарам, каб заказаць патрэбнае тут і цяпер.
Калі супрацоўніцтва распачалося, я досыць добра ведала айчынных кампазітараў. Іх творы, улюбёныя жанры і магчымасці. Я пісала пра музыку, а кампазітары ведалі, што я знаёмая з многімі паэтамі.
— Падкажыце, да каго звярнуцца? Вельмі патрэбныя новыя, свежыя тэксты... — такія просьбы і пажаданні чула неаднойчы.
Пры сустрэчах з паэтамі я ўгаворвала іх пазнаёміцца з маладымі кампазітарамі. Але тыя не надта спяшаліся. Мо баяліся, што ў выніку атрымаецца пошласць і «папса»? Мо турбаваліся, што знікне глыбіня, філасофія, аўтарская інтанацыя? У пэўны момант задумалася: стараюся для некага, угаворваю, яны не хочуць... А мо паспрабаваць самой, калі ў тэкстах ёсць такая пільная патрэба?
Спачатку супрацоўніцтва не складвалася ніяк. Са стосам уласных тэкстаў абышла сем ці восем добра вядомых, аўтарытэтных кампазітараў, але нікому мой рыфмаваны «прадукт» аказаўся не патрэбен. «Чаму? — думала я пакутліва. — Можа, супакоіцца і спыніцца, калі паўсюль такая рэакцыя?»
— А навошта мне гэта? — сказаў мне вядомы кампазітар. — Уявіце: пошукі верша, потым мелодыі, потым выканаўцаў. А колькі трэба намаганняў і грошай, каб зрабіць аранжыроўку. У выніку песня можа прагучаць адзін раз, або два... І ўсё! А клопатаў колькі?!