Выбрать главу

С помощью приставки mal- от предлога antaŭ образуется предлог malantaŭ (позади, за).

Если перевод сочетаний предлогов с существительными с эсперанто на русский обычно не представляет особых трудностей, то перевод с русского на эсперанто часто может вызвать затруднения. Эсперантские предлоги имеют более узкое и конкретное значение, чем русские. Например:

Li laboras en fabriko. Он работает на фабрике (а не в фабрике).

Следовательно, предлоги надо переводить в соответствии с духом языка, а не дословно, не буквально. Поэтому надо приучить себя запоминать конструкции целых фраз, читать побольше текстов на эсперанто, выписывать из них на карточки примеры употребления предлогов в эсперанто. Полезно также выписывать примеры переводов целых фраз с русского на эсперанто. Запоминание целых фраз поможет вам быстрее научиться строить аналогичные фразы сразу же на эсперанто, без перевода, что необходимо для выработки умения говорить на эсперанто, а также излагать свои мысли, не заглядывая каждый раз в учебник.

11.10. Универсальный предлог je.

В тех случаях, когда трудно определить, какой из предлогов следует употребить, исходя из логического смысла, в эсперанто применяют универсальный предлог je, который не имеет перевода на национальные языки. Например:

Je la tria horo. В три часа. Mi estas je tri jaroj pli juna ol vi. Я на 3 года моложе вас. Inda je honoro. Достоин почитания. Havi rajton je tio. Иметь право на это. Kredi je dio. Верить в бога. Preni je mano. Взять за руку. Je nomo de Lenin. Имени Ленина. Malsaniĝi je gripo. Заболеть гриппом. 11.11. Сочетания предлогов.

Отдельные предлоги могут сочетаться друг с другом, образуя парные предлоги-сращения:

de + post = de post, de + sur = de sur, el + post = el post, el + sub = el sub

и т. п.,

как в русском языке (из-под, из-за и т. п.):

La glaso falis de sur la tablo. Стакан упал со стола. 11.12. Прочитайте, переведите. Li venis anstataŭ Petro. Antaŭ lia domo staris granda arbo. Antaŭ la milito li loĝis en nia urbo. Ŝi staris apud mi. Sur la tablo staras glaso kaj apud ĝi kuŝas libro. Ĉe la tablo sidas la patro. Ŝi loĝis ĉe ni du semajnojn. Li rimarkis ĉirkaŭ si multe da homoj. Tio okazis ĉirkaŭ la tagmezo. Ŝi eltrinkis glason da teo. De kie vi venis? De Odeso ni veturis kvarope. Ni venis tien meze de nokto. Dum la tuta somero ŝi ripozis ĉe siaj gepatroj. Ekster la urbo estis malpli varmege. Ĝi estas farita el oro. Ŝi tradukis la libron el la araba lingvo. Mia amiko loĝas en Kanado. Petro veturis en Brazilon. Ili laboris ĝis vespero. Ĝis hodiaŭ mi ne sukcesis fari tion. Esti inter vivo kaj morto. Venu al mi inter la sesa kaj la sepa vespere. Kontraŭ la domo staris aŭto. Kontraŭ ĉia atendo, li ne estis kontraŭ nia propono. Ili staris visaĝo kontraŭ visaĝo. Krom li, estis tie ankoraŭ du miaj amikoj. Tagmanĝu kun ni. Fermi pordon cun bruo. Mi faris tion laŭ lia deziro. Laŭ tiu ĉi vojo vi baldaŭ atingos la lokon. Malgraŭ pluvo, mi iris surstraten. Bati iun per bastono. Kovri tablon per tablotuko. Por kia celo vi venis? Tio estis granda perdo por ni. Post laboro venas ripozo. Mi vizitos vin post tri tagoj. Ŝi iris preter mia domo. Pri tio oni ne parolas. La maro estis griza pro ŝaŭmo. Ŝi venis sen sia edzo. Li restis sen mono. Ili dormis sub libera ĉielo. La suno estis super la horizonto. Ili sin ĵetis sur min. Tra la fenestro mi bone vidis la vojon. Li iris trans la straton. Bastono палка, bati бить, ĉielo небо, griza серый, седой, ĵeti бросать, kovri закрывать, покрывать, maro море, morto смерть, гибель, кончина, pluvo дождь, semajno неделя, somero лето, tablotuko скатерть, tagmanĝi обедать, teo чай, traduki переводить (на другой язык), tuko платок, vojo дорога, путь. 11.13. Предлоги de и da.

Эти предлоги имеют некоторое сходство, так как обычно слова, связанные с этими предлогами, переводятся родительным падежом. Мы их уже изучали, теперь попробуем ещё раз уяснить разницу между ними, так как эти предлоги часто путают. Предлог da ставится при словах, обозначающих объём, меру, вес или вообще количество чего-либо:

glaso da teo стакан чаю, botelo da vino бутылка вина, plena ŝranko da libroj полный шкаф книг, multe da jaroj много лет, sako da pomoj мешок яблок.

Неправильное употребление de и da меняет смысл:

glaso de teo стакан от чая, чайный стакан, botelo de vino бутылка от вина, винная бутылка, sako de pomoj мешок из-под яблок или для яблок.

Предлог de употребляется после страдательных причастий вместо предлога per, если существительное после причастия обозначает действующее лицо, деятеля:

libro legata de filo книга, читаемая сыном, letero skribita de patro письмо, написанное отцом