Выбрать главу

Калі да Глыкса падышлі, той заенчыў, задрыжэў, скурчыўся й прыціснуўся да Фрода, тады Фрода папрасіў:

– Завяжыце вочы нам усім пачынаючы зь мяне. Тады мо ён пабачыць, што яму не задумалі аніякай шкоды.

Гэтак і зрабілі, і сьляпымі вывелі іх зь пячоры Хэнет Анун. Мінуўшы лесьвіцы і калідоры, хобіты адчулі дотык сьвежага ранішняга паветра, салодкага й пахкага. Сьляпымі правялі іх яшчэ крыху, спачатку ўгару, а тады ўніз некрутым схілам. Нарэшце Фараміраў голас загадаў разьвязаць іх.

Падарожнікі зноў апынуліся пад ляснымі галінамі. Вадаспад ужо не чуваўся, доўгі паўднёвы схіл ляжаў зараз паміж імі й расколінай, дзе плынеў струмень. А на захадзе за дрэвамі сьвятлела, нібы сьвет раптоўна сканчаўся там, і за краем разьвіналіся толькі бясконцыя нябёсы.

– Тут у астатні раз мы разьвітаемся, – вымавіў Фарамір. – Паслухайцеся маёй парады – не паварочвайце прама на ўсход. Ідзіце проста, бо гэткім чынам лес схавае вас яшчэ цягам многіх вёрстаў. На захадзе адгор'і абрываюцца ў вялікую даліну – часам стромым адхонам, часам некрутымі схіламі. Трымайцеся паблізу таго краю й узьлеску. Напачатку, мяркую, можна перасоўвацца й пад сонцам. Краіна навокал у дрымоце, у падманным спакоі, усялякае ліха пакуль прыхавалася. Добрага вам шляху!

Ён абняў хобітаў і тады, паводле звычаю свайго народу, нахіліўся і, паклаўшы далоні ім на плечы, пацалаваў у лоб. I пажадаў:

– Ідзіце з добраю воляю ўсіх добрых людзей!

Хобіты пакланіліся да зямлі. Тады павярнуўся, і пакінуў іх, і, не абарочваючыся, пакрочыў да двух ахоўнікаў, што стаялі непадалёк. Зь дзівоснаю хуткасьцю рушылі апранутыя ў зялёнае людзі й зьніклі амаль у імгненьне вока. Лес, дзе толькі што стаяў Фарамір, застаўся пустым і вусьцішным, быццам адышоў начны сон.

Фрода ўздыхнуў ды павярнуўся на поўдзень. Каб выказаць пагарду з усёй такой цырымоннасьці, Глыкс шкробся й капаўся ў цьвілі пад дрэвам.

"Зноў галодны? – падумаў Сэм. – Ну, пачалося!"

– Ссышшлі, нарэсьсьце? – спытаў Глыкс. – Гідкія злыя людззссы! Сьмеяголева шыйка баліць яшшчэ, таксс! Рушшма!

– Так, рушма, – пагадзіўся Фрода. – Але калі ты маеш сказаць толькі благое пра тых, хто зьлітаваўся з нас, дык лепей маўчы.

– Добры гасспадар! Сьмеяголь толькі жартаваў. Заўжды даруе, таксс, даруе нават хітрыкі добрага гаспадара, таксс! Вох, добры пан і добры Сьсьмеяголь!

Фрода з Сэмам змоўчалі. Ускінулі на плечы хатулі, узялі ў рукі кіі й скіраваліся ў лес Ітыльёну.

Гэтым днём двойчы адпачывалі й ад'елі крыху ад прыпасаў, якімі забясьпечыў Фарамір: сухая садовіна й саланіна, хопіць на колькі дзён, і хлеб – якраз, каб не счарсьцьвеў. Глыкс анічога з гэтага ня еў.

Сонца паднялося, адшпацыравала, нябачнае, над галовамі, пачало спускацца. Сьвятло на захадзе між галінамі пазалацела. Увесь час ішлі ў прахалодным зялёным цені ды ў поўнай цішы. Птушкі, падавалася, спрэс усе пазьляталі прэч ці зьнямелі.

Сутоньне рана завітала ў маўклівы лес, і перад цемраю хобіты спыніліся, стомленыя, бо прайшлі болей за чатыры мілі ад Хэнет Анун. Фрода лёг на глыбокім імху пад старажытным дрэвам і праспаў ноч напралёт. Сэм побач драмаў больш неспакойна. Шмат разоў прачынаўся, а Глыкса ўсё не было, і аніякай прыкметы ягонай прысутнасьці. Ён высьлізнуў прэч, як толькі хобіты паклаліся на адпачынак. Ці ён спаў у якой яміне, ці нястомна шнарыў уначы – не распавёў, але вярнуўся зь першым пробліскам сьвятла й абудзіў спадарожнікаў.

– Мусьсяць ісьсьці, таксс, мусьсяць! Доўга яшшчэ ісьсьці, на поўдзень, на ўсход. Хобітссы мусьсяць сьсьпяшшацца!

Наступны дзень прыйшоў гэткі самы, толькі цішыня паглыбела. У паветры адчуваўся цяжар, у лесе – сьпякота. Пахла блізкаю навальніцаю. Глыкс часта прыпыняўся, нюхаючы паветра, а тады мармытаў пад нос ды паганяў хобітаў: хутчэй, хутчэй!

Падчас трэцяга пераходу, калі падступаў ужо надвячорак, лес парадзеў, дрэвы зрабіліся большымі й стаялі далей адно ад другога. Вялізныя падубы з таўшчэзнымі стваламі, змрочныя й велічныя, высіліся пасярод шырокіх палянаў, трапляліся там і тут паміж імі старыя пасівелыя асіны, на магутных дубах якраз распускаліся бура-зялёныя пупышкі. Між імі ляжалі доўгія лужкі зялёнай травы, сьпярэшчанай падтыньнікам ды анямонамі, блакітнымі й белымі, якія ўжо зачынялі кветкі на ноч. Цэлыя валокі былі занятыя лістамі лясных гіяцынтаў, і іхнія гонкія кветкавыя сьцябліны ўжо ўзьнімаліся над мохам і цвільлю, праціналі іх. За дарогу хобіты не заўважылі аніводнай істоты, ні птушкі, ні зьвера, але ж на адкрытых прасторах Глыкс непакоіўся, там рушылі ўдвая асьцярожней, перабягалі ад аднаго доўгага ценю да другога.