– Мы ня ведаем, чаго ён чакае, а чаго не, – запярэчыў Барамір. – Мажліва, ён сочыць за ўсімі шляхамі, верагоднымі ці не. А тады крочыць у Морыю – усё адно што самім пагрукаць у дзьверы Цёмнай вежы. Самое імя Морыі – змрок і сьмерць.
– Ты ня ведаеш, пра што гаворыш, параўноўваючы Морыю з крэпасьцю Саўрона, – сказаў Гэндальф. – З сіх вас мне адному давялося патрапіць у вязьніцы Чорнага Уладара, дый тое ў ягоным старэйшым і не наймацнейшым жытле ў Дул Гулдуры. Тыя ж, што крочаць за браму Барад-дуру, ужо не вяртаюцца. Я не прапаноўваў бы шлях праз Морыю, калі б не было надзеі выйсьці зь яе. Калі там оркі, справа можа павярнуцца дрэнна, бясспрэчна. Але ж большасьць оркаў Туманных гор загінула ў
Бітве Пяці Войскаў ці разьбеглася пасьля яе. Паводле зьвестак арлоў, оркі цяпер зьбіраюцца здалёку, каб зноў патрапіць да гор, таму ёсьць надзея, што Морыя яшчэ вольная ад іх. Ёсьць пэўны шанец, што й гномы там і дзе-кольвек у глыбокай залі продкаў мы знойдзем Баліна, сына Фундзіна. Гэтак або інакш, іншага шляху для нас няма, і трэба набрацца адвагі дый крочыць па ім!
– Я разам з табою! – сьцьвердзіў Гімлі. – Я хачу ўбачыць залі Дарына, што б ні чакала мяне ў іх, калі толькі магчыма знайсьці й адчыніць іхнюю браму.
– Файна, Гімлі! – падзякаваў чараўнік. – Ты мяне натхніў. Мы разам адшукаем таемную браму. I пройдзем празь яе. У старадаўніх гномскіх руінах гнома ня так лёгка зьбіць спанталыку, як эльфаў ці людзей з хобітамі. Дый я ўжо быў у Морыі й доўга шукаў там зьніклага Трайна, сына Трора. Прайшоў яе наскрозь і выйшаў жывы!
– Мне таксама давялося аднойчы прайсьці Дымрыльскай Брамай, – прамовіў Арагорн. – I хоць я таксама выйшаў жывы, нават згадваць тое падарожжа няма жаданьня. Я не хачу заходзіць у Морыю зноў.
– А мне й упершыню не карціць, – сказаў Піпін.
– Дый мне, – прамармытаў Сэм.
– Ну вядома! – усклікнуў Гэндальф. – А каму ж карціць? Але ж я пытаюся пра іншае: хто пойдзе за мною, калі я крочу туды?
– Я, – выгукнуў Гімлі шчыра.
– І я, – вымавіў Арагорн сувора. – Ты пайшоў за мною амаль да сьмерці ў сьнягох – і не папракнуў ані словам. Цяпер я гатовы йсьці за табою. Але прашу: прыслухайся да майго апошняга папярэджаньня. Я бачу: анікому з нас, нават Ахоўніку Пярсьцёнка, там не пагражае такая вялікая небясьпека, якая пагражае табе, Гэндальфе. Калі ты вырашыў крочыць за браму Морыі – сьцеражыся!
– Я супраць. Хіба толькі ўсе астатнія аднагалосна ня вырашаць ісьці туды, – дадаў Барамір. – Што скажа Ляголас ды маленькі народ? Ці ж ня йстотна выслухаць слова Ахоўніка Пярсьцёнка?
– Я не жадаю йсьці ў Морыю, – сьцьвердзіў Ляголас.
Хобіты маўчалі. Сэм запытальна глядзеў на Фрода.
– Я таксама не жадаю, – вымавіў той нарэшце, – але ж не хачу й адпрэчваць Гэндальфаву параду. Калі ласка, адкладзіце вырашэньне да раніцы. Тады на сьвежую галаву, пад сонцам, а ня ў гэтай ільдзянай цемры мо мы здолеем знайсьці болей рацыі ў Гэндальфавых словах і згоды ў сабе. Як дзіка вые вецер!
Усе змоўклі, задумаўшыся. Вецер шыпеў, сьвістаў сярод дрэваў і камянёў навокал, падвываў, лямантаваў у начной цьмянай пустэчы.
Раптам Арагорн ускочыў.
– Як дзіка вые вецер? Ды ён вые ваўчынымі галасамі! Варгі перайшлі горы!
– Ці варта цяпер чакаць раніцы? – перапытаў Гэндальф. – Як я й казаў, паляваньне ўжо на скаку! Калі мы й дажывем да сьвятла, хто з нас захоча рушыць на поўдзень па начох з ашалелымі ваўкамі за сьпінамі?
– Ці далёка да Морыі? – пацікавіўся Барамір.
– Брама на паўночны захад ад Карадрасу, напрамкі, як крумкач лётае, вёрстаў пятнаццаць; па зямлі, як воўк бяжыць, мо й усе дваццаць, – змрочна адказаў Гэндальф.
– Тады выходзіць трэба як мага раней на золку, – падсумаваў Барамір. – Оркі, якіх яшчэ ня бачыў, лепшыя за ваўкоў, якіх ужо пачуў.
– Так! – згадзіўся Арагорн, распускаючы снур, што трымаў меч у похвах. – Дый калі пачуеш варга, неўзабаве ўбачыш і орка.
– Калі б я толькі паслухаў Эльранда, – прашаптаў Піпін Сэму. – Якая зь мяне тут карысьць? Дарма што Бандабрас Бугай-Роў – мой продак. Не ягонай я пароды: калі чую тое выцьцё, кроў у жылах стыне. I не ўзгадаю, калі пачуваўся нікчэмнейшым.
– Маё сэрца таксама ў пятках, спадару Піпіне, – адказаў Сэм,
– але ж нас яшчэ не папажэрлі, дый хлапцы якія з намі дужыя. Аб заклад паб'юся: наш старына Гэндальф можа патрапіць куды заўгодна, ды толькі не ў ваўчынае бруха.