Раптам шырока расплюшчыў вочы, зірнуў на хобітаў, бліснуўшы зыркім блакітам.
I зноў ён змоўк, аднак Фрода ня мог утрымацца, каб не спытаць яшчэ раз:
– Скажыце, Гаспадар, а хто такі стары Лазьняк? Я аніколі раней пра яго ня чуў.
– Не, не! – усклікнулі разам Мэры зь Піпінам, ледзь не падскочыўшы. – Не цяпер! Ня поначы!
– Слушна, – сказаў стары Том. – Цяпер час адпачыць. Пэўныя рэчы нядобра чуць, пакуль сусьвет агорнуты цемрай. Сьпіце да раніцы на мяккіх падушках. Ня бойцеся гукаў ночы! Не палохайцеся шэрых вербаў!
З гэтымі словамі задзьмуў лямпу і, узяўшы па сьвечцы ў кожную руку, вывеў хобітаў з пакою.
Матрацы з падушкамі сталіся мяккія, рыхтык пух, а коўдры былі зь белай поўсьці. Хобіты толькі паклаліся ў ложкі й накрыліся коўдрамі – ужо й пазасыналі.
Глухой ноччу Фрода бачыў у сьне цемру. Яе расьсеяў маладзік, узьняўшыся ў змрочных нябёсах, асьвяціўшы вялізную сьцяну з суцэльнага каменю, пранізаную тунэлем, нібыта брамай. Фрода быццам узьняло й панесла над ёю, і з вышыні ён пабачыў, што сьцяна была кольцам гор, што абкружылі роўнядзь. Пасярод узвышалася скала, падобная да велетавай вежы, зробленай нечалавечымі рукамі. На самым версе стаяў чалавек. Маладзік быў крыху затрымаўся над ім, асьвятліўшы сівыя валасы, якія варушыў вецер. З змрочнай роўнядзі ўнізе данеслася шматгалосае ваўчынае выцьцё й злосныя выкрыкі. Раптам вялізны цень, нібыта ад магутных крылаў, захіліў маладзік. Постаць на вежы ўзьняла рукі, і з кія ў яе руках выбліснула сьвятло. Велізарны арол, летучы, падхапіў чалавека дый панёс прэч, а ўнізе загаласілі яшчэ люцей, зайшліся выем ваўкі. Раптам пачуўся шум, бы ад моцнага ветру, і зь ім прыляцеў пошчак – з усходу, з усходу! "Чорныя Вершнікі!" – падумаў Фрода, прачынаючыся, а гук капытоў шчэ рэхам адбіваўся ў ягоных вушах. Ці хопіць яму адвагі ўвогуле пакінуць бясьпеку Томавай хаты, выйсьці за гэтыя надзейныя сьцены? Ён ляжаў нерухома, прыслухоўваючыся, але ўсё было спакойна й ціха, і Фрода зноў заснуў і болей ня трызьніў, ці бачыў тое, пра што раніцою й не ўзгадаў.
Побач зь ім Піпін бачыў лагодныя сны, але раптоўна яны зьмяніліся, і ён павярнуўся й застагнаў. Ён прачнуўся, або яму падалося, што прачнуўся, а ў цемры па-ранейшаму быў чуваць той самы гук, які ўстурбаваў ягоны сон: рып-рып, грук, рып – нібыта сукі скрыгочуць адзін аб другі пад ветрам, пальцамі-галінамі шкрабуць сьцены й вокны: шкрыбысь, шкрыбысь. Можа, гэта лозы ля хаты? I прымроілася жудасна: мо ён зусім і ня ў хаце, мо ўнутры лазы, і чуе зноў той кплівы скрыгатлівы сьмех. Піпін сеў, але адчуў мяккасьць падушкі пад пальцамі й лёг зноў, атрымаўшы палёгку. Быццам зноўку ў вушах рэхам адбіліся словы: Ня бойцеся анічога! Сьпіце спакойна да раніцы! Ня слухайце галасоў ночы! I Піпін заснуў зноў.
А Мэры ў глыбокім сьне пачуў ваду. Яна падала, плынела навокал, запаўняла, залівала навакольле, ператварала ўсё ў змрочнае бясконцае возера. Булькала пад сьценамі, уздымаючыся вышэй і вышэй. "Патану! – падумаў Мэры. – Яна сюды працячэ, і я патану". Адчуў, быццам ляжыць у мяккім сьлізкім глеі, і ўскочыў. Але калі толькі крануў нагою халодны цьвёрды камень падлогі, успомніў, дзе ён, і лёг зноўку. Бо й у яго ўвушшу гукнулася ці ўспомнілася: Анічога не пралезе сюды празь дзьверы й вокны, адно сьвятло месяца й зораў, ды сьпевы ветру над пагоркамі. Слабы подых салодкага ветру варухнуў фіранку. Мэры глыбока ўздыхнуў і заснуў зноў.