La monda ĉampiono luis belan vilaon, al kies fenestroj Pacifiko alrulis siajn ondojn, lumigitajn per la luno. Ŝarki malfermis ŝrankon, el kiu aperis rumoj, ĝinoj, diversaj specoj de viskio kaj eĉ greka mastiko, ĝenerale ĉio plej forta, kion produktas alkohola monda industrio.
Miksinte inferajn koktelojn kaj disdoninte al gastoj pokalojn, s-ro Ŝarki malfermis siajn palajn okulojn pli larĝe kaj komencis furioze mensogi.
Unue li deklaris, ke li konvinkiĝis pri senkulpeco de Bruno Hauptmann, murdisto de filo de Lindbergh, kaj li pretas esti atestanto de tiu ĉi afero, kvankam li timas aperigi sian ligon kun alkoholaj kontrabandistoj (bootleggers), kiam efikis “la seka reĝimo”.
Poste li rakontis, kiel foje, li estris trimastan skunon direktitan al Suda poluso, kiu glaciiĝis kaj do ŝipanaro ekdeziris lin mortigi, sed li sole subpremis ribelon kaj sukcese ĝisnavigis al varmetaj latitudoj. Tiu ĉi estis tro fantasta, tro korsara rakonto, tute taŭga por drinki ĉi-okaze ankoraŭfoje.
Poste s-ro Ŝarki sciigis, ke li tre ŝatas radikalan inteligencion kaj tion, ke en Usono necesas kiel eble plej baldaŭ okazigi revolucion. Poste li venigis ĉiujn en dormoĉambron kaj montris tri knabinojn, dormantajn en tri litoj. Tie li rakontis tre romantikan historion pri lia edzino, kiu forkuris kune kun lia pordisto; li postkuris ilin kun revolvero enmane, atingis kaj ordonis al perfidulo-pordisto edziĝi al virino, kiun li delogis. Siajn filinojn li lernigas pri matena marŝado, opiniante, ke tio estas prava edukado.
Ĝenerale, sinjoro Ŝarki ne permesis al gastoj enui almenaŭ minuton.
Li venigis gastojn en gimnastikan halon, demetis sian ĉemizon kaj, nuda ĝis zono, komencis suprentiri sin sur rekon.
Fine li surmetis boksajn gantojn kaj ekvokis dezirantojn je kamarada matĉo.
En okuloj de s-ro Adams ekbrulis tiu flameto, kiun ni jam vidis, kiam li sidiĝis sur elektran seĝon kaj kiam li kantis kune kun molokanoj spiritajn himnojn. Tiu ĉi homo devas sperti ĉion.
Oni surmetis al li ledajn gantojn, kaj li kun knaba akutkrio ĵetis sin al la monda ĉampiono. La eksa ĉampiono komencis salti ĉirkaŭ s-ro Adams, kvazaŭ defendante sin kun artefarita teruro. Ambaŭ dikuloj saltis kaj histerie akutkriis pro rido. Finfine s-ro Adams sidiĝis sur benkon kaj komencis masaĝi sian iomete difektitan ŝultron. Poste gastoj eldrinkis ankoraŭ po unu pokalo kaj disiris al siaj domoj.
Matene ni adiaŭiĝis kun Linkolno Steffens kaj forveturis al Holivudo.
Post duonjaro ni ricevis de ni amiko, sinjoro Adams, leteron. Koverton superplenigis gazetaj eltranĉaĵoj. Ni ekkonis multajn novaĵojn el Karmelo. Riso Viljams ĝisfine verkis sian libron pri Soveta Unio, sed nun, post apero de projekto de nova Konstitucio de USSR, li daŭrigis laboron, por enigi necesajn korektojn.
Bonkora sinjoro Ŝarki, naiva kiel infano, ŝipestro kaj alkohola kontrabandisto (bootlegger), monda ĉampiono Ŝarki reale estis polica agento, kunliginta kun faŝista “Usona legio”, krom tio li estis malnova provokisto, perfidinta iam Bilon Hejvud (Bill Haywood), fame konatan gvidanton de “Industriaj laboristoj de la mondo”. Ankaŭ li tute ne estas s-ro Ŝarki, samkiel kapitano Baksio (Boxy) aŭ Berge, aŭ Forester. Dum (NB. la Unua) monda milito, kiam li perfidis Bilon Hejvud, li estis fame konata ĉikaga ĉantaĝisto (racketeer) kun alnomo “Kapitano Ikso”.
Kaj ankoraŭ post monato ni tralegis en ĵurnalo, ke en urbo Karmelo, ŝtato Kalifornio, mortis sepdekjara verkisto Linkolno Steffens. Ne okazis lia morto en la lando de socialismo.
Li mortis pro korparalizo apud sia tajpilo. Sur papera folio, enigita en ĝin, estis tajpita artikolo pri hispanaj eventoj. Lastaj vortoj de tiu artikolo estis jenaj:
“Ni, usonanoj, devas memori, ke ni estos devigitaj same batali kontraŭ faŝistoj”.
La tridekkvina ĉapitro. Kvar filmonormoj
Estas timige elparoli, sed Holivudo (Hollywood), kies famo centfoje ĉirkaŭis la tutan mondon, pri kiu dum dudek jaroj oni verkis pli librojn kaj artikolojn, ol dum ducent jaroj oni verkis pri Ŝekspiro (Shakespeare), granda Holivudo, sur kies ĉielo aperas kaj malaperas steloj milionfoje pli rapide, ol pri ili sukcesas rakonti astronomoj, Holivudo, pri kiu revas centoj miloj da junulinoj en ĉiuj lokoj de la terglobo, — tiu ĉi Holivudo estas enua, diable enua. Kaj se unu oscedo en eta usona urbo daŭriĝas kelkajn sekundojn, do ĉi tie ĝi pliiĝas ĝis plena minuto. Kaj foje tute mankas fortoj necesaj por fermi la buŝon. En tia stato oni sidas, ferminte la okulojn kaj malferminte la buŝon, kiel kaptita leono.
Holivudo estas korekte planita, perfekte asfaltita kaj bonege lumigita urbo, en kiu loĝas tricent mil rezidantoj. Ĉiuj aŭ mem laboras en kinoindustrio aŭ priservas tiujn, kiuj en ĝi laboras. La tuta urbo okupiĝas pri sola afero — produktas, aŭ, kiel oni parolas en Holivudo, elpafas (shoots) filmojn. Krakado de filmilo tre similas krakadon de mitralo, kaj pro tio aperis termino “elpafi”. Ĉiujare tie oni “elpafas” ĉirkaŭ okcent filmojn. Nombro estas grandioza, samkiel ceteraj nombroj en Usono.
La unua promenado laŭ holivudaj stratoj estis turmenta por ni. Stranga afero! Plimulto de piedirantoj ŝajnis al ni konataj. Ni neniel sukcesis forĵeti penson, ke ni jam ie vidis tiujn homojn, konas ilin kaj ion scias pri ili. Sed kie ni ilin vidis kaj kion ni scias pri ili — mortigu vi nin, neniel ni povis rememori.
— Rigardu, rigardu, — kriis ni unu la alian, — nu, tiun, en serena ĉapelo kun moda mallarĝa rubando, ni ja sendube vidis. Tiujn ĉi impertinentajn okulojn ja ne eblas forgesi! Kie ni kun li renkontiĝis?
Sed post la viro kun impertinentaj okuloj iris ankoraŭ centoj homoj, — estis maljunuloj similaj al komponistoj, sed false fajfantaj modan kanteton “Ĉik-ta-Ĉik” (Cheek to Cheek) el filmo “Cilindro” (Top Hat), kaj maljunuloj, similaj al bankistoj, sed vestitaj kiel etaj deponantoj, kaj junuloj en tute ordinaraj ledaj jakoj, similaj al gangsteroj. Nur junulinoj havis entute unu vizaĝon, kiu estis turmente, malplaĉe konata, samkiel estis konataj fizionomioj de junuloj kun gangsteraj mienoj kaj respektindaj maljunuloj, similaj al iuj bankistoj, komponistoj aŭ, sole Dio scias, al kiu. Fine tio ĉi iĝis netolerebla. Kaj nur tiam ni komprenis, ke ĉiujn tiujn homojn ni vidis en filmoj, ke tiuj ĉi personoj estas geaktoroj aŭ gestatistoj, ludintaj la duajn aŭ la triajn rolojn. Ili estis ne tiom konataj, ke iliaj vizaĝoj aŭ nomoj klare restis en memoro, sed samtempe io malklara pri ili konserviĝis.
Kie ni vidis tiun belulon kun meksikiaj vangharoj? Ĉu li ludis rolon en filmo “Amu nur min” (Be Mine Alone) aŭ en muzika dramo “Renkontu min noktomeze” (Meet Me at Midnight).
Apotekoj en Holivudo estas luksaj. Ili estas ornamitaj per nikelo kaj vitro. En ili priservas disciplinigita personaro en blankaj jaketoj kun epoletoj, kiuj atingis tian laborperfektecon, ke eĉ memorigas maŝinejojn de elektraj stacioj. Tiun imagon kontribuas siblado de kranoj, mallaŭta bruado de etaj motoroj, kirlantaj “maltan lakton” (malted milk), kaj metala kromgusto de sandviĉoj.
Super la urbo pendis la hela kristnaska suno. Densaj nigraj ombroj falis sur asfaltitan grundon. Holivuda klimato havas ion malplaĉan. La suno havas nenion sunan, ĝi similis la varman lunon, kvankam ĝi tre varmigis. En aero ĉiam sentiĝis ia malsaniga sekeco, kaj fetoro de eluzita benzino, saturinta la urbon, estis neeltenebla.
Ni trairis sub strataj lanternoj, al kiuj oni aligis artefaritajn kartonajn abiojn kun elektraj kandeloj. Tiu ĉi dekoracio estis aranĝita okaze de alveno de Kristnasko, kiu en Usono estas granda kaj serena festo de komerco, tute ne kunligita kun religio. Ĝi estas grandioza disvendado de malnovaj varoj, kaj kvankam ni ne amas dion, sed ni ne rajtas akuzi lian kunagadon en tiu ĉi malluma afero.