Выбрать главу

У вокны зазірнуў скупы досвітак.

Андрэй Андрэевіч пазяхнуў, пацягнуўся, ускінуўшы рукі ўгору.

— Ты што, здаешся? — У голасе Івана Іванавіча пачуліся дакор і пагарда.

— От гэта зрэзаліся, гэта пагулялі! — Андрэй Андрэевіч праігнараваў яго рэпліку. Ухапіў у зубы цыгарэту, жвава прыкурыў і з асалодаю глытнуў дым. — Жонкі, мусіць, па трэцяму сну ўжо бачаць.

— Ну і хай сабе на добрае здароўе паабдымаюцца з марфеем, а мы давайце — таго… асвяжымся саракаградуснай ды яшчэ пазабаўляемся, — хуценька адгукнуўся Сямён Сямёнавіч. — Свята ж!

Ён наліў па чарцы. Усе дружна выпілі і задымілі цыгарэтамі.

Дзед Мароз як стаяў, так і грымнуўся на блішчасты паркет. На чэраве пасунуўся да дзвярэй, вырачыўшы асалавелыя вочы.

— Мы п’ём, а яму ў галаве закружыла. — Сямён Сямёнавіч тоненька рагатнуў. — Ну і слабакі маразы пайшлі цяперашнім часам. Нездарма ўзімку замест мяцеліц і завірух дажджы ліманяць. Ды ліха з ім, няхай праспіцца стары. То праўда, давайце яшчэ заб’ём, га? Удзень выспімся. Новы ж год, свята!

— Правільна, хлопцы-малойцы, чаго там, — ажывіўся Рыгор Рыгоравіч. — Святкаваць дык святкаваць!

На двары загурчала машына. Іван Іванавіч зірнуў у акно, але нічога не пабачыў. Скінуў з сябе пінжак, памахаў ім —разагнаў дым.

— «Хуткая дапамога». Глядзі ты — Дзеда Мароза на насілках выносяць! Стрэс, мусіць, нейкі ў старога. Інфаркт, мусіць. Ну і маразы цяпер пайшлі… Не разумеюць, дзівакі, у які век жывуць. Загартоўвацца трэба. Во — як мы!

ПЯТАК

У санаторыі Валянціну Сямёнаўну адразу прыкмецілі. Кожны дзень, а то і на дні па некалькі разоў — у новых уборах, галава з хлапечай прычоскай горда ўзнятая: «Вартасць сваю, людзі я добра ведаю!» А за ёю, як цень яе, соўгаўся муж. Пры ім заўсёды экзатычна размаляваная, разбухлая ад паклажы сумка.

На пляжы, дзе Валянціна Сямёнаўна ў сонечнае надвор’е цэлымі днямі дамагалася бронзавага загару, яна ўсім, хто меў ахвоту слухаць, расказвала пра свае ўборы. Якія яны ў яе прыгожыя і колькі іх многа!..

— Уладзік для мяне нічога не шкадуе. I я для яго таксама, — гаварыла яна важнай, распаранай ад гарачыні бландзінцы. — Жыць і за капейку трэсціся? Мы не крахаборы. Праўда ж, мужанёк?

— Угу, — паныла кінуў Уладзік і шпурнуў каменьчык у ваду.

— От вярнуся з курорта і куплю Уладзіку модныя туфлі. Колькі б яны ні каштавалі. А што, ён горшы за іншых? Хай і ён у модным пакрасуецца.

Пад вечар, сабраўшыся з пляжа, Вялянціна Сямёнаўна горда, як артыстка Ярмолава на знакамітым партрэце, стаяла на крайку хвалестрымальнай сценкі і шырока расплюшчанымі вачамі пазірала на чароўнае блакітна-зеленаватае мора. Назапашвала эстэтычных уражанняў да заўтрашняга дня. Ад сузірання адарваў яе звонкі вокліч.

— О, пятак! — выгукнула дзяўчына з распушчанымі аўсянымі валасамі, якая ішла па пляжы ў купцы сябровак-сакатух. Яна падняла новенькую манету, якая блішчэла на дробнай цёмна-шэрай гальцы. — Давайце кінем яго ў мора, на шчасце.

— Не-не! — Пранізліва тонкім голасам крыкнула Валянціна Сямёнаўна і, пратэстуючы, падняла руку. — Пятак вываліўся з кішэні піжамы майго мужа. Мы тут загаралі. Уладзік, бяры нашы грошы.

Манета дзынкнула каля Уладзікавых ног. Ён здрыгануўся, перахапіў з адной рукі ў другую экзатычна размаляваную курортную сумку такім рухам, быццам хацеў размахнуцца.

— Што, гэтага пятака не хапае табе, каб купіць мне модныя туфлі? — праказаў з’едліва, але не павышаючы голасу.

У Валянціны Сямёнаўны бліснулі вочы:

— Што?!

Уладзік падняў манету, падкінуў на далоні.

— Так, значыцца, пачнём з пятака, — сказаў поўныя вялікага сэнсу словы. I шпурнуў яго ў мора. — На шчасце!

БАЛЕЛЬШЧЫК

Кіно пачалося ўжо, калі ён прыйшоў у летні кінатэатр.

— Які гэта рад? — Голас яго быў цягучы, усё роўна як адсырэў.

— Трынаццаты.

— А дзе чатырнаццаты?

— Вы што?.. Ды вунь жа, наступны!

Ён прайшоў да наступнага рада.

— Якое гэта месца?

— Першае.

— А дзе чацвёртае?

— Праз два. Праходзьце вы хутчэй, садзіцеся.

Ён сеў.

— У цябе шклянка ёсць? — забубнеў да суседа спрана.

— Якая шклянка? Вы што?

— А ў жонкі тваёй няма шклянкі?

— Вы чаго чапляецеся, грамадзянін! Супакойцеся.

Рыпнула крэсла, ён павярнуўся да суседа злева:

— Шклянка ў цябе ёсць?

— Па дарозе разбіў. Сядзіце вы ціха, прашу вас.

— А жонка твая, папытай, не разбіла?

— Сціхніце! Як вам не сорамна турбаваць людзей глупствам!

— Раскрычаўся. Ну добра, сціхну, калі табе так хочацца.

I змоўк.

Аднак праз колькі секунд — зноў да суседа справа:

— 3 бутэлькі п’еш?

— Яшчэ чаго не хапала. От жа прывязаўся, назола!