Так, ты памёр. Цябе няма ў жывых,
Халодны жвір прысыпаў грудзі...
Асеньні дожджык церушыць
І перапёлкі ранак будзяць.
Зноў сонейка ўстае па-над зямлёй,
Бярозкі верасень крануў крылом халодным,
А вербы плачуць, плачуць над ракой,
Кідаюць лісьце ў Нёман паўнаводны...
Словы клаліся ў радкі, строфы, здавалася, ліюцца з самога сэрца, то горкія, то наіўнаватыя сьцьвярджальна-аптымістычныя кшталту: “паэт памёр, а голас малады ў народзе жыць заўсёды будзе”. Ня ведаю, колькі часу прайшло, здаецца, зусім нямнога, роўна столькі, каб Фядотаву, нарэшце, удалося злавіць некага на тэлефоне абласной рэдакцыі і даведацца, што якраз у гэты час Васілька ўжо хаваюць. Ехаць не было ніякага сэнсу... Перапісаў начыста верш, заканвертаваў і пабег на пошту, каб пасьпелі адправіць з машынай, што забірае карэспандэнцыю пасьля абеду па дарозе з Ліды, а, значыць, заўтра раніцай верш будзе ў рэдакцыі. Назаўтра пазваніў Ірыне Міхайлаўне Суворавай, яна сказала, што верш вельмі спадабаўся, і разам з прысьвечанымі Васільку творамі іншых аўтараў пойдзе ў заўтрашні нумар.
Назаўтра ніякіх вершаў, апроч кароценькага казённага рэпартажу з пахаваньня, у газеце не было. Даведаўся, што яны ўжо стаялі ў нумары, але ў апошні момант аднекуль паступіла каманда: ніякіх вершаў, ніякіх панегірыкаў...
Прачытаўшы мой верш памяці Міхася Васілька, наш рэдактар распарадзіўся зьняць што-небудзь з ужо зьвярстанага нумара і паставіць яго туды...
Той 1960 год быў надзвычай багаты на важныя падзеі ў маім жыцьці. Гэта і вяртаньне з арміі, і паступленьне на вучобу ва ўніверсітэт, і страта паважанага, амаль што роднага чалавека, якім быў для мяне Міхась Васілёк, і нечаканы кар’ерны узьлёт з трохі дэтэктыўным прысмакам...
Неяк позна восеньскім вечарам мяне пабудзілі, паднялі з ложку настойлівыя, патрабавальныя стукі ў акно. Хто там, што здарылася?! Пад акном стаяў Мікола Каралёў, намесьнік рэдактара жалудоцкай раёнкі, і незнаёмы мне чалавек.
– Адчыняй! – загадаў Мікола. – І калі, насьпех нацягнуўшы штаны і кашулю, упусьціў іх, паказаў на мяне: – Ну во ён самы... – І прадставіў незнаёмца: – Абрам Данілавіч Змудзяк, рэдактар жалудоцкай “За Радзіму”, твой новы шэф... Яшчэ ня скінушы з сябе астаткі сну, я нічога не зразумеў. Каралёў працягнуў мне паперку:
– Чытай...
Прачытаў, працёр вочы, не магу зразумець – на фірменным бланку абкаму партыі за подпісам сакратара па ідэалогіі: “Секретарю Желудокского райкома КП Белоруссии товарищу Николаенкову. В Ваше распоряжение направляется Болтач Валентин Владимирович для использования его в должности заместителя редактора районной газеты”... Нейкі розыгрыш ці што? Ды-ы абкамаўскі бланк, абкамаўская пячатка, з такімі рэчамі не жартуюць...
– А ты куды? – пытаюся ў Міколы.
– З сёньняшняга дня – загадчык аддзелу прапаганды райкаму... Так што тры дні на зборы – і ўпрагайся ў работу...