Узмах крыла

Я ведаю:
Нядобрых моў няма,
У кожнай мілагучнасць ёсць і сіла,
Якая песняроў ускаласіла
I мудра зберагла,
Каб не скасіла
Іх ні хлусня,
Ні слава,
Ні турма.

Я слаўлю мову,
Што яднання дар
Дала і акадэміку, і цеслю.
I ў думках нават я не перакрэслю
Чужую споведзь і чужую песню,
Якія зразумець мне лёс не даў.

Як самая дакладная з навук,
Нам мова праз стагоддзі захавала
Пах палыну
I тонкі звон металу,
Арліны клёкат,
Гулкі гул абвалу —
Усё, што пераліта ў кожны гук.

I правіла прыдумалі не мы,
Што там,
Дзе не шануюць роднай мовы,
Мялеюць рэкі,
Нішчацца дубровы,
Каля магілак пасвяцца каровы,
Народ там мёртвы,
А той край — нямы.

Быць у пустэльні не жадаю я.
I не хачу я мець сяброў бязмоўных,
Бо на зямлі ў нас столькі моў чароўных,
Малення поўных
I здзіўлення поўных,
Усіх пявучых
I усіх — галоўных.
I толькі так —
Як роўная між роўных —
Жыць можа мова родная мая...

* * *

Бязбожнікі былыя ўсё часцей
Прыходзяць да царкоўнага парога.
(Калі дабра не бачыш ад людзей,
Знайсці спагаду спадзяешся ў Бога.)

Няўмела свечкі ставяць за ўпакой,
Гатовы сарамліва прычасціцца.
Баяцца вочы ўзняць —
Над галавой
Увысь анёлы ўзносяць таямніцы.

Нязвыкла словы даўнія гучаць,
Аж халадок перапаўняе грудзі,
Нібы спыніўся і змяніўся час —
Ці то ўжо ўсё было,
Ці толькі будзе.

З даверам,
Без папрокаў і маны,
Са сцен глядзяць прасветленыя твары.
I ў сэрцы будзяць гулкія званы
Раскаянне і прадчуванне кары.

А Ойча бласлаўляе ўсё смялей
Свавольную надзею маладую...
Быць можа, не паможа Бог,
Але
I выслухае ўсіх, і пашкадуе.

* * *

Непрыкметна падступіла восень —
Хутка пацямнела неба просінь,
Выстылі маўклівыя прасторы,
Не гарыць касцёр на касагоры
I плывуць ад лесу і з прылукі
Сумныя, прыцішаныя гукі.

Гэта, змыўшы жнівеньскія цені,
Несуцешна плача свет асенні.
Плача вецер над зламанай слівай.
Плача неба над нязжатай нівай.
Над свінцовай роўнядцзю затокі
Горка плача лебедзь адзінокі.
А між іх душа мая няйначай
Над самой сабой журботна плача.

* * *

Ад цякучкі бяздарнай,
Ад будзённай трухі
Сталасць клікне ўладарна
На былыя шляхі —
Поўны шчасця і болю,
Я прайду па гадах,
Па бацькоўскаму полю,
Па юначых слядах.

Па туманах і росах,
Па траве,
Па вадзе
Юнай памяці посах
Зноў мяне павядзе.

Прыпынюся на полі,
Дзе стаялі сябры,—
Хай мне ногі наколе
Іх іржэўнік стары.
У службовых замотах
Я не страціў правоў,
Каб паслухаць самотна
Іх сівых журавоў,
Каб у хісткім спляценні
Напамінаў і дат
Іх знаёмыя цені
Між рабін угадаць...

Чмыхне спуджаны вожык,
Нібы ўчуўшы бяду...
Я ўжо даўняга, можа,
Больш нідзе не знайду.
Ды хіба гэта мала,
Калі там пасяджу,
Дзе вясёлая мама
Серп схавала ў мяжу,
Дзе я мчаў з хлапчукамі
Да надрэчнай грады,
Дзе стаяў з васількамі
Бацька мой малады?..

* * *

Шырока вокны расчыні —
Хай лёгкі вецер уварвецца.
Такой густой гарачыні
Ніколі не было, здаецца.

Ля сонца —
Белыя кругі.
Далёка хмаркі адляцелі.
Вось-вось расплавяцца мазгі.
I ліпкі пот цячэ па целе.

На прызбе хоць абед вары —
Так спёка дыхае нязвыкла.
Замоўклі птушкі на двары.
Трава сасмяглая панікла.

Нясцерпнай духаты напал
Не выпускае цень за дзверы
Няўжо і ў небе — радыкал,
Які не адчувае меры?..

Чэрвень 1991 года. Карпаты.