— Таварышы, зараз зробім перапынак,— устала з-за стала суддзя.— Роўна на гадзіну. Паабедайце за гэты час, а потым разгледзім: тыя дзве справы, там грамадзянскія, аб скасаванні шлюбу.
Суддзя падышла да вешалкі, зняла сваё паліто, Павел Іванавіч паспяшаўея да яе, каб дапамагчы апрануцца. Пажылы засядацель ужо стаяў апрануты, на ім было доўгае сіняе паліто з добрага драпу і з такога ж драпу кепка. I паліто, і кепка даўно выйшлі з моды, некалі такія насіла начальства, мусіць, і пажылы засядацель быў з начальства, а цяпер пайшоў на пенсію.
Яны ішлі ўтраіх па апусцелым цяпер калідоры, з двух бакоў якога былі дзверы. У канцы калідора, пры самай лесвіцы, дзверы раптам адчыніліся, і з іх выйшаў міліцыянер, адзін з тых, што нядаўна былі на судзе пры Зайчыку. Дзверы былі адчыненыя адно імгненне, пакуль міліцыянер выходзіў з пакоя, але Павел Іванавіч убачыў у ім Зайчыка — той сядзеў, нахіліўшы нізка галаву, і еў батон, трымаючы яго, разламаны, у дзвюх руках. Жанчына ў шэрай хустцы і зялёным паліто сядзела насупраць яго і, падпершы шчаку рукою, глядзела, як ён есць. Яе чорная сумка стаяла каля крэсла на падлозе.
За сталом з дзвюма тумбамі сядзеў другі міліцыянер, з тых, што былі на судзе пры Зайчыку, і вадзіў алоўкам па аркушы паперы. Яго міліцэйская шапка ляжала перад ім на стале.
Усё гэта Павел Іванавіч убачыў у адзін міг, пакуль міліцыянер выходзіў з пакоя, і раптам жаль да хлопца, які еў батон,— мусіць, гэты батон прынесла яму жанчына — жаль да гэтай жанчыны прайшоў праз яго грудзі.
На вуліцы суддзя і пажылы засядацель пайшлі ў адзін бок, а Павел Іванавіч, кіўнуўшы ім і сказаўшы «да скорага», павярнуў у другі. Яму вельмі хацелася застацца цяпер аднаму, і сапраўды, як толькі адышоў крыху ад будынка суда, уздыхнуў лягчэй. Цяпер яму не трэба было прыкідвацца спакойным, бесклапотным чалавекам, ён быццам скінуў маску, якая сцягвала яго твар.
Была адліга, пад нагамі хлюпаў мокры снег, змешаны з пяском, у паветры вісеў туман з едкім гарам машын, якія адна за адной беглі па вуліцы, раскідваючы коламі рудую жыжку. Легкавыя машыны, аўтобусы, заляпаныя знізу гразёю, былі падобныя на кароў, што зімавалі на бруднай подсцілцы і вясною іх павыганялі з хлева. I Павел Іванавіч адчуў сябе як забруджаны, быццам нядаўна валяўся ў гразі і цяпер яму ніколі не адмыцца. Ён баяўся, каб не сустрэць каго знаёмага, бо тады трэба было б вітацца, трэба было б нешта гаварыць, а ў яго ў галаве быццам ляжалі камяні, паварушыць якімі ён не меў сілы.
Час перапынку трэба было скарыстаць на абед, але Павел Іванавіч і думаць не мог пра яду, хацелася наогул куды-небудзь зашыцца, каб застацца зусім аднаму, каб не бачыць, не чуць вакол сябе людзей, але трэба было зноў вяртацца ў суд, зноў садзіцца на крэсла з высокаю спінкаю.
Каля дзвярэй магазіна стаяла чарга, пад нагамі ў людзей, на снезе, ярка гарэлі шалупінкі ад мандарынак. Мусіць, людзі стаялі ў чарзе за мандарынамі, іх цяпер прадавалі па ўсім горадзе, і Паўлу Іванавічу зрабілася дзіўна, што жыццё ідзе, як і ішло, людзі жывуць, як жылі. Ён хацеў супакоіць сябе, пераканаць сябе, што і ў яго нічога не змянілася, ніхто ж не ведае пра Таню і не будзе ведаць, калі ён сам не скажа, але спакой не прыходзіў, у грудзях не лягчэла.
Глянуў на гадзіннік — пара было вяртацца ў суд, і ён тою ж вуліцаю пайшоў назад. Ішоў, прымушаючы сябе набрацца сілы і пражыць гэты дзень так, каб ніхто ні пра што не здагадаўся, быць такім, які ён заўсёды.
У суд ён з’явіўся ранавата, у калідорах было ціха і бязлюдна, дзверы кабінета суддзі — замкнёныя.
Дайшоўшы да канца калідора, Павел Іванавіч раптам пацягнуў за ручку дзверы, за якімі, выходзячы з суда, убачыў Зайчыка. Але і гэтыя дзверы былі замкнёныя — мусіць, арыштанта завезлі ўжо ў турму, а жанчына, што сядзела пры ім, пайшла дадому.
У друтім канцы калідора, пры самым акне, якое выходзіла ў двор, стаяў круглы стол, на ім шкляная чарніліца-невылівайка з фіялетавым чарнілам, каля чарніліцы ляжала драўляная ручка з тонкім сухім пяром. За гэтым сталом людзі пісалі розныя заявы, прашэнні, часам каля гэтага стала, чакаючы пачатку судовага пасяджэння, сядзелі і падсудныя.
Верх стала ўвесь быў спісаны, тут былі імёны, даты. «Антон»... «Нюрка»... Надрапана было і непрыстойнае слова. «Я хачу дадому... I есці хачу... I Воўку вельмі шкода»,— прачытаў Павел Іванавіч. Праз грудзі яго прайшоў холад. За гэтымі радкамі ён раптам убачыў чалавека, чалавека, якому вельмі кепска. Ён хоча дадому... Ён хоча есці... Яму шкода нейкага Воўку, мусіць, сына...