— Ну, магілу мы адшукалі, — загаварыў Віцька. — Зброю… трэба пашукаць.
— Вось, а хлопцы з сабой металашукальнік вязуць.
— Праўда?
— Праўда, вось, — сказаў падышоўшы бліжэй хлопец гадоў дваццаці двух і паказаў нешта складзенае і загорнутае ў брызентавы чахол. — У ваенных пазычылі. Я камандзір атрада, завуць мяне Андрэем. Працую ў ваенкамаце. А сам родам з вёскі.
— А яшчэ, думаем, — прадоўжыў Баркоў, — што трэба да ладу прывесці і саму зямлянку. Гэта ж памяць, праўда? Ну, як вам наша прапанова ў дапамозе?
— Згодны!
— Выдатна!
— Ну дык што, падвезяце нас на востраў? — паўжартам спытаў Зарэмба, скокнуў на плыт. — Бач, як трымае добра. Добрая канструкцыя. Слана вытрымае, мабыць.
— Ну, дазвольце і мне, — Баркоў не стаў скакаць — ён крочыў у ваду. Усё адно ж па калена ў гразі.
— Чакайце, мы сходні скінем, — заспяшаўся Віцька.
— Ат, не трэба, — мужчына ўжо каленам стаў на плыт. Зарэмба падаў яму руку.
– І чаравікаў вам не шкада, — не ўтрымаўся Сяргей, калі і яны з Віцькам былі на плыце.
— А я старыя спецыяльна абуў, — патлумачыў Баркоў. — А штаны памыюцца, — усміхнуўся ён. — Так, значыць, плывем на востраў, атрад застаецца пакуль тут. Назад мы вяртаемся самі, а атрад пераправіцца на востраў. Гэй, на беразе, глядзіце ўважліва, да якога вострава плыць! Зарэмба, станавіся са мной на вёслы, памахаем крышку. А вы, хлопцы, кіруйце, — загадаў ён.
— Ды мы самі, — засаромеўся Віцька, не выпускаючы вясла. — Тут дваццаць хвілін.
— Ну, што, ты не дасі мне дзяцінства ўспомніць? Я ж на рэчцы вырас, далёка адсюль. На лодках плаваў, так што і тут змагу, — засмяяўся Баркоў.
Плыт пад шырокімі ўзмахамі двух мужчын павольна набраў хуткасць.
— Ну, як вам там, не сумна на востраве? — пытаўся Зарэмба. — Спаць не холадна было?
— Ды не, не холадна. А сумаваць часу не было.
— А рыба ёсць? Правяралі?
— Ёсць, — пераглянуліся між сабой хлопцы. — Шчупака злавілі.
— Вялікага?
— Так, добрага. Не паднялі ўдвух, — знарок абыякава адказаў Віцька.
— Ты што? Праўда?
— Пабачыце…
— Вось так, Аляксандр Мікалаевіч, — загаварыў Зарэмба. — А вы кажаце тут дарогу да вострава будаваць. Ды на наступныя выхадныя ад лодак цесна будзе. Лесу на астравах не застанецца, папаляць у кастрах. Жадаючых адпачыць — вунь колькі.
— Ну, на тое служба аховы прыроды ёсць, — адказаў Баркоў, але не было ў яго словах упэўненасці. — Але рацыя ў тваіх словах ёсць. Я бачу — плыт гэты ў хлопцаў куды больш надзейны, чым я думаў. Так што пяцёра дарослых чалавек ён вытрымае. Дасі каманду, няхай яшчэ па пары камер з трактароў пачэпяць па баках … Значыць, група па перазахаванні спакойна і на гэтым плыце паплыве. А вось дарогу… Так, дарогу рабіць не будзем. А то на аўтамабілях праз твае палі пачнуць на гэтыя астравы ездзіць. А вось кладкі зрабіць трэба. У складзе камісіі па перазахаванні будзе жанчына, не станем жа мы яе прымушаць па гразі хадзіць. Матэрыялы знойдзеш?
— Знойдзем, — адказаў Зарэмба. — Дзве хаты без гаспадароў стаяць, разбяром, будуць і дошкі, і слупы. На першы час хопіць.
— Добра, — згадзіўся Баркоў, апусціў вясло ў ваду, агледзеўся вакол. — Гэта ж трэба: такая прыгажосць вакол нас, а не кожны дзень і звернеш на яе ўвагу…
Вакол сапраўды было велічна. Плыт быў недзе на сярэдзіне тоні. Ветру не было, вада была спакойная, і мо ўпершыню хлопцы ўбачылі, як на паверхні тоні адбіліся аблокі… Плыт быццам стаяў пасярод другога неба: крыху цямнейшага за сапраўднае, затое больш густога і насычанага…
Гасцей сустрэў дзед Васіль. Павіталіся, пайшлі да лагера.
Вохкалі госці, зусім па-дзіцячы гарэлі іх вочы, калі пабачылі яны шчупака — ужо з распоратым і вычышчаным брухам.
— Усё, я на гэтыя выхадныя буду на тоні! — загарэўся Зарэмба.
— Я табе дам тоню, травы някошаныя стаяць, за шчупакамі сабраўся, — прыгасіў яго пыл Баркоў, і не зразумець адразу было: жартуе ён ці сур’ёзна кажа. — Адно пушчу, калі мяне з сабой возьмеш, — і засмяяўся.
Потым усе пайшлі да магілы. На ёй стаяў шэравата-жоўты дубовы просты крыж. Моўчкі пастаялі хвіліну.
— Ну, давайце разам прысядзем, — сказаў дзед Васіль, калі вярнуліся да палаткі. — Ды крыху пагутарым. Людзі вы адказныя, мы вам даверым сваю тайну. Але каб з гэтага вострава яна далей не пайшла.
Двое мужчына пераглянуліся між сабой, Зарэмба ў адказ на запытальны позірк старшыні райвыканкама паціснуў плячыма.