29/12/1943
KIAL PREĜI?
"La karma Leĝo, malgraŭ la preĝo regas pli forte ol ĉiu reĝo." Tiel mi diris, kaj vi deziris ke mi ekspliku, ĉu mi disŝiris tiel la pian kaj religian fidon al preĝo, tre tradician? Ne, mia frato; ĉar se la fato, malgraŭ la preĝo, nur postulato estas de l' agoj, ĝiaj justpagoj ankaŭ rilatas al mens-imagoj, al homaj sentoj, al veaj pentoj kaj al la venko super la tentoj. Preĝo influas, sed ne detruas kion la Karmo justa konstruas. Preĝi ne ĉesu, sed ne forgesu ke ne sufiĉas, ke vi promesu puriĝi vere, sed ke sincere tion plenumu, kaj malfiere! Preĝu kaj kredu, al pek' ne cedu, por havi bonon, bone procedu! "Ne decas plendi, faton ofendi kaj siajn ŝuldojn karmajn defendi."
30/12/1943
Antoni Grabowski.
da Cruz ŝtatoficisto, Ŝtato Sankta
Souza, naski- Kata-
e
1862 kaj mortis en
Joгo brazila ĝis en rina en
1898. Ido de sklavoj, negro, li tamen estis genia poeto kaj pensulo ĝis nun tre estimata en Brazilo.
AL LA KARAJ FRATOJ E SPERANTISTAJ
I
El la regno de la ombroj venas mi al vi, ho karaj ide-fratoj, suferantoj kaj persekutatoj, kiujn fat' severa peze ĉenas.
Vi rigardu kiel morte svenas jam la mondo de la renegatoj de Jesuo, kiuj nun sub batoj de l' justeco dia sin malbenas
Kio restas el la falsa gloro
de l' mortanta civilizacio
sen amanta kristancec' de l' koro?
Kion kreas materi-scienco? Ruinaĵojn nur, se ĝi sen Dio konstruadas, kaj sen konscienco.
4/7/1943
Joгo da Cruz e Souza.
II
Sen konscienco vivi sur la tero kaj sin vuali en la egoismon signifas fali certe en abismon malluman de postmorta korsufero.
Ho! vana estas ĉiu sav-espero, se malvarmega kredo faras skismon de la karito kaj la kristanismon kripligas per milita glav' el fero.
Surtera vivo estas ja batalo
de la spirito kontraŭ la fatalo
de l' tentoj de l' malbono kaj malvero;
feliĉa estas kiu, batalante
per am-armiloj kaj sin mem venkante,
triumfe venos al la luma sfero.
AL LA KARA FRATO ISMAEL GOMES BRAGA
dediĉas Joгo da Cruz e Souza
Denove venas mi, jen, kun soneto en la belsona lingvo Esperanto, taŭganta por la verso kaj por kanto, estante bona ilo de l' poeto.
Mi venas kiel spirita frateto por diri al la firma batalanto por ver' kaj kontraŭ iluzia vanto: "Vin ne timigu de l' skeptik' rideto;
"Vin ne timigu de l' dubantoj krio, "nek ajnaj malhelpantaj embarasoj. "Antaŭen, frato! Kun konfid' je Dio!
"Laboru por fratec' de ĉiuj rasoj, "de ĉiuj homaj landoj kaj nacioj; "vin helpos de l' Ĉiel' la simpatioj "
6/7/1943
REMEMORO
En mia lasta vivo sur la tero mi estis negro, fil' de sklav' humila; la vivo estis por mi malfacila, eĉ kiam mi vivadis en libero.
Dum miaj pezaj horoj de sufero revadis mi pri fato malsimila, kaj tiaj revoj igis maltrankvila la koron, proksiman al malespero.
Postmorte venis al mi la ekkono de l' kaŭzo de l' sufero, ĉar la agojn antikvajn vidis mi, kaj la repagojn.
Pagante ŝuldojn, venas la pardono; kaj dolĉa estas ĉiu rememoro de ĝoj' vivita kaj pasinta ploro.
ANIMO LIBERA()
Singulto ĝoje ĉarma de magio trakuras la spiriton en dizerto for de l' katenoj pezaj de l' dezerto de l' mond' de ombroj kaj de agonio.
Libera la anim', kun ĝoj-ebrio forgesas la dolorojn de l' malcerto pasinta kaj mergiĝas en koncerto de novaj, lumaj mondoj de vizio.
L' anim' libera, jam savita, pura, l' aŭroron vidas post la nokt' obskura, per admirinda rigardad' interna;
penetras la mondon de l' senmorteco, ĉe kantoj de lumbril' kaj libereco, tra la pordegoj de l' belec' eterna.
10/7/1943
Joгo da Cruz e Souza.
( ) Tiu ĉi soneto kaj kelkaj aliaj aperis unue en la
portugala lingvo, ricevitaj de la mediumo Francisco Cвndido
Xavier; nun la Spirito mem tradukis ilin kaj diktis en Esperanto al la mediumo F. V. Lorenz.
PRI LA VIVO DE LA SPIRITOJ
Vi, homoj, volas scii kion faras l' animoj, de l' terkorpoj disigitaj? Ĉu ili dormas, aŭ ĉu la benitaj al Dio pie kanti malavaras?
Amikoj, aŭdu kion mi deklaras: En niaj sferoj vane tiaj mitaj ideoj serĉiĝadus, ĉar spiritaj agadoj sur pli bonaj bazoj staras.
L' animoj devas lerni kaj progresi: ni lernas sanktajn diajn leĝojn koni, puriĝi, ami, helpi kaj pardoni,
malbonojn ricevitajn plenforgesi; riproĉoj konsciencaj nin purigas, sincera pent' al Dio nin alligas.
25/7/1943
Joгo da Cruz e Souza.
NE PLENDU!
Ne plendu, ho amiko, ke sufero fariĝis cia ĉiutaga pano; ne plendu ke malvarma uragano velkigas al ci florojn de l' espero.
Sufero estas leĝ' de l' nuna tero por kresko de l' animo de l' kristano, necesa kiel la aer' por sano kaj kiel la laboro por prospero.
Sufer-elteno estas prova ŝtono, pruvanta de l' anim' la puran oron; per pacienco, amo kaj pardono,
sen plendi, plibeligu cian koron kaj ĝin oferu, kun la preĝ' de l' faro, de l' pura Idealo sur l' altaro.
1/8/1943
Joгo da Cruz e Souza.
MIGRADOJ DE L' ANIMO
Ne scias la plimulto de l' homaro ke Vivo estas spir' de l' Dia Kre'; tre multaj mensoj, ĉu pro kulp' aŭ ne, eraras kaj persistas en l' eraro,
pensante ke netrairebla baro ekzistas inter morto kaj ide'; kaj eĉ postmorte iuj dubas tre pri la reveno al la ter-scenaro.
Sed ĉiuj, kies mensoj vidas klare, komprenas ke post nokto tago venas, kaj renaskiĝ' post morto rekatenas,
ĝis levos sin l' anim' al Di' memstare kaj, de la egoismo purigite, eniros lumajn sferojn, memmerite.
1/8/1943
Joгo da Cruz e Souza.
KION INSTRUAS LA MALBONO
"Se mi scius, kie ja loĝadas Dio", diris iu animeto sen plensaĝo, "kurus mi al Li rapide, kun kuraĝo, "kaj mi Lin humile petus pri ĉi-tio:
"Ke forigu la Tutpova Energio "el la mond' malbonon, kaj el ĉiu aĝo, "kaj ke estu anoncata la mesaĝo: "- La malbon' pereis - al la homsocio."
Mi respondis: "Via volo, kara frato, "estas bona, tamen, via dezirato "tre eraras, ĉar racio nin instruas,
"ke malbono ĉiu sin per si detruas, "kaj dum ĝi aperas, ĝi avertas nin "ke ni mem en bonon transformadu ĝin."
2/8/1943
Joгo da Cruz e Souza.
LA TROMPIĜO DE L' SINMORTIGINTOJ
Bedaŭrinda estas tiu homanimo, kiu la fadenon de la terekzisto trancis propravole, ĉu pro malpersisto en sufero, ĉu pro falsa hont' aŭ timo.
Respektinda estas l' intermonda limo, kiun gardas ja la mortanĝel'-pordisto, obeanta la ordonojn nur de Kristo; propravole ĝin transiri estas krimo.
Trompas sin l' animo, kiu malesperas: el la korp' fuĝante, ĝi sin mem liveras al daŭrigo de la suferad' amara,
kiun ĝi elteni sur la ter' ne volis; ĝia ago la fatpezon ne abolis, prokrastiĝis nur la pago sort-ripara.
4/8/1943
Joгo da Cruz e Souza.
SE VI VOLAS...
Se vi volas ke feliĉo de l' etero venu al vi el la mond' nelimigata, estos vi surtere fil' nekomprenata de l' Turmento edziĝinta kun Mizero.
Vivos en domaĉ' malgaja de l' Sufero, de l' Ĝemado, de l' Doloro senkompata; de l' monduma ĝu' vi estos forgesata, vundoplena, dua Ijob sur la Tero.