I
Iliado. La herooj de Iliado batalis sur ĉaroj. — ĉaro. travestii Iliadon. — travestii.
Indio. Templo, kapelo de Budho en Indio, Ĥinujo. — pagodo. {Kp. Hindujo, la misa formo «Indio» probable estas pretervido.}
Indiano. Haŭto de la kranio, fortranĉita kun la haroj, kiun la Indianoj portas kiel militan trofeon. — skalpo.
Italo. La Italoj devenas de la antikvaj Romanoj. — veni. itala. Abonu du loĝiojn por la itala opero. — aboni. kurso de la itala lingvo. — kurso. Italujo. reĝo de Italujo. — reĝo.
Izaako. Abrahamo volis oferi sian filon Izaakon. — oferi. Abrahamo estis la patro de Izaako. — patro. Prapatro, ĉefo de gento ĉe la antikvaj Hebreoj: Abrahamo, Izaako kaj Jakobo. — patriarko.
J — Ĵ
Jakobo. Prapatro, ĉefo de gento ĉe la antikvaj Hebreoj: Abrahamo, Izaako kaj Jakobo. — patriarko.
Japano. japana. la japana tipo. — tipo.
Jezuo Kristo. Dio Patro, Jezuo Kristo kaj la Sankta Spirito. — Triunuo. Mirakla leviĝo de Jezuo al la ĉielo. — Ĉieliro.
Johano. Johano, Joĉjo — ĉj. epistolo de Sankta Johano. — epistolo. La fratoj Petro kaj Johano eŝtas tiel similaj, ke oni ofte miksas ilin. — miksi.
Jozefo. la imperiestro Francisko Jozefo {la 1-a de Aŭstrio-Hungario, 1830-1916}. — imperio. svati Jozefon al Mario. — svati.
Julio. {vira nomo}. Julia. Ĉiuj civilizitaj popoloj akceptis jam de longe la Gregorian kalendaron, per kiu la papo Gregorio XIII anstataŭigis en la jaro 1582 la Julian kalendaron. — kalendaro.
Jupitero. {dio} Filo de Jupitero; giganto, kiu portis sur siaj ŝultroj la ĉielon. — Atlaso III.
Jupitero. {planedo} Malgrandaj planedoj inter Marso kaj Jupitero. — asteroidoj.
K
Kaino. Kaino estis filo de Adamo kaj Eva. — filo.
kamero. Fari bildojn de objektoj aŭ personoj per la ĥemia agado de la lumo sur impreseblan platon kun helpo de speciala aparato, nomata malluma kamero. — fotografi. {evidente traduko de «camera obscura»}.
Kant. {nun: Kantio} La tri postulatoj de la filozofio de Kant. — postulato.
Karlsbado. … Natria salo de la karbonika acido, trovata en la naturo en mineralaj fontoj (Karlsbado); … — sodo.
Katerino. Ho Katerino, vi forlasis min! — vokativo.
Kaŭkazo. Kruda petrolo, trovata en Kaŭkazo kaj Ameriko. — nafto. kaŭkaza. La hindoeŭropaj popoloj apartenas al la kaŭkaza raso. — raso.
Kembriĝo. la kolegioj de Kembriĝo. — kolegio.
Koch. … bacilo de Koch … — tuberkulozo.
kozako. Generalo de kozakoj. — hetmano.
Kristo. La sankta Mario, patrino de Kristo. — Dio. Sakramento de la korpo kaj sango de Kristo. — eŭkaristio. — 1. Instruo de Jezuo Kristo. — 2. Libro enhavanta la instruon de Kristo. Aŭtoro, kiu priskribis la vivon kaj instruon de Kristo. — evangelio. la kruco de Kristo — kruco. Diservo, dum kiu la pastro oferas al Dio la sangon kaj karnon de Kristo en la formo de pano kaj vino. — meso.
Kronoso. — 1. Dio de la greka mitologio patro de Kronoso, de l’ ciklopoj kaj titanoj. — Urano.
kvaki. La rano kvakas. — rano.
L
La Fontaine. fabloj de La Fontaine. — fablo.
Lallemant. «Diversaĵoj» de Lallemant kaj Beau estas kolekto de noveloj tradukitaj el la franca lingvo. — novelo.
Leibniz. Laŭ Leibniz, sensubstanca estaĵo, el kiuj konsistas la universo. — monado.
Lengyel. «La libro de l’ humoraĵo» de Lengyel — humoro.
Levi. Ano de la gento de Levi. — Levido.
Lojola. Membro de la religia societo, fondita de Lojola. — Jezuito.
Londono. Dum la tria kongreso oni aranĝis senhaltan veturadon tra Londono. — halti.
lordo. La angla senato havas la nomon: la ĉambrego de la lordoj. — senato.
Ludoviko. Ludoviko XIV reĝis 72 jarojn. — reĝo.
M
Macedonio. macedonia. Macedonia taĉmento de lancistoj. — falango 1.
Madrido. Mi loĝas en Madrido. — kiu.
Mahometo. Regnestro de Arabujo post la morto de Mahometo. — kalifo. Sankta libro, enhavanta la religian leĝon de Mahometo. — Korano. Mahometanoj. la fatalismo de l’ Mahometanoj. — fatalismo. Aparta loĝejo por virinoj ĉe la mahometanoj. — haremo. mahometana. Turo de mahometana templo, de kies balkono oni alvokas la Turkojn al la preĝado. — minareto. Mahometana templo. — moskeo.
maro. Meza Maro. la Meza Maro neniam glaciiĝas. — glacio. {nun: Mediteraneo [OA 8]}.
Margareto. La gepatroj nomis sian filinon Margareto. — nomo.
Mario. La sankta Mario, patrino de Kristo. -Dio. svati Jozefon al Mario. — svati.
Marso. Malgrandaj planedoj inter Marso kaj Jupitero. — asteroidoj.
melinito. Pulvo, nitroglicerino, melinito estas eksplodemaj substancoj. — eksplodi.
Menelao. Pariso rabis Helenon, la edzinon de Menelao. — rabi.
menueto. Granda muzika verko por plena orkestro, konsistanta ordinare el kvar partoj; alegro, andanto, menueto kaj finalo.
simfonio.
Mezzofanti. La kardinalo Mezzofanti estis la plej fama poligloto. — poligloto. {Giuseppe Gasparo Mezzofanti, 1774–1849, profesoro por araba lingvo laŭaserte regis 38 lingvojn}
mikroorganismo. Substanco, enhavanta mikroorganismojn, kaŭzantajn fermentadon de biero, ŝvelon de pasto, k.t.p. — feĉo.
Molière. la komedioj de Molière.
Monako. la princo de Monako. — princo.
Mongolo. Pastro de Budho ĉe la Mongoloj kaj Tibetanoj. — lamao. Budha sekto ĉe la Mongoloj kaj Tibetanoj. — lamaismo.
Morus. la titolo de la verko de Morus — utopio.
N
Napoleono. Napoleono estis kronita kiel imperiestro en la jaro 1804. — krono. la literaturo pri Napoleono. — literaturo. la lastaj veteranoj de la militoj de Napoleono. — veterano. Napoleonido. Napoleonido — id.
nefrito. (Med.). Ĉeesto de albumino en la urino (simptomo de la nefrito kaj de aliaj malsanoj). — albuminurio.
Neptuno. la tridento de Neptuno. — dento. la tridento de Neptuno. — tri.
Nerono. Nerono persekutis la kristanojn. — persekuti.
Newton. la verkoj de Newton, de Dante. — verki.
Niagaro. la Niagara akvofalo. — akvo. la Niagara akvofalo — fali.
Nilo. la delto de Nilo. — delto. La kataraktoj de Nilo. — katarakto.
nitroglicerino. Eksploda substanco, konsistanta el nitroglicerino kaj silikaj substancoj (sablo). — dinamit. Pulvo, nitroglicerino, melinito estas eksplodemaj substancoj. — eksplodi.