Выбрать главу

Fakiro. Hinda asketo almozulo.

Faksimilo. Preciza reprodukto, kopio de skribo, subskribo.

Fakto. Io reale okazinta, reale ekzistanta: la faktoj de la historio. Esperanto estas fakto, kiun oni povas ŝati aŭ ne, sed kiun oni ne povas nei. Fakta. Reala, efektiva. Fakte. Reale, efektive.

Faktoro. Malsupera makleristo.

Faktorio. Kontoro de komercaj agentoj en fremda lando.

Fakturo. Detala listo de senditaj komercaĵoj.

Fakultato. Fako de universitato: medicina, matematika fakultato. Fakultatestro. Profesoro, ĉefo de fakultato.

Fali. — 1. Pro manko de subteno aŭ pro perdo de la egalpezo rapide moviĝi de supre malsupren: fali de tegmento; la neĝo falas.2. Morti, perei: fali en batalo. Falo. Movo de tio, kio falas. Akvofalo. Akvoj de rivero, de lago, k.t.p., falantaj de alta loko: la Niagara akvofalo. Faleti. Perdi la egalpezon, farinte malĝustan paŝon: faleti je ŝtono.

Falango. — 1. Macedonia taĉmento de lancistoj. — 2. Militista taĉmento, popolamaso.

Falbalo. Krispa zonforma peco de ŝtofo, surkudrita sur virina vesto.

Falĉi. Detranĉi grenon per falĉilo: falĉi kampon, falĉi grenon. Falĉilo. Ŝtala klingo, fiksita perpendikulare al longa ligna tenilo por detranĉi grenon. Falĉisto. Laboristo, kies specialo estas falĉi.

Faldi. Kunmeti duoble aŭ kelkoble tolon, drapon, fleksante ĝin tien kaj returnen: faldita ŝtofo, faldita vesto. Faldo. Faldita parto de ŝtofo: faldoj de jupo. Malfaldi. Refleksi ŝtofon por forigi la faldojn.

Falko (Zool.) Raba birdo, uzata por ĉasoj je malgrandaj bestoj (Falco).

Falsi. Imiti, aliigi, ŝanĝi por trompi: falsi dokumentojn, falsi vinon. Falsaĵo. Falsita objekto. Falsisto. Persono, kies okupo estas falsi: falsisto de vinoj.

Famo. Nepreciza sciigo, buŝe komunikata de unu persono al alia: famo disvastiĝas, rondiras. Fama. Konata, populara: fama verkisto.

Familio. — 1. Geedzoj kun siaj infanoj; parencaro. — 2. Grupo, aro: La holanda lingvo apartenas al la germana lingva familio. Familia. De familio, kio rilatas familion: familia domo, familia simileco. Komparu: Parenco.

Familiara. Intima, senĝena: familiaraj manieroj. Familiareco. Eco de tio, kio estas familiara. Familiare. En familiara maniero.

Fanatika. Tro fervora en politikaj aŭ religiaj aferoj kaj senindulga por personoj de l’ malsama opinio: fanatika partiano. Fanatike. En fanatika maniero. Fanatikeco. Eco de tiu, kiu estas fanatika. Fanatikulo. Persono fanatika.

Fandi. Fluidigi per la varmo: fandi metalon, buteron. Fandejo. Ejo por fandi: fandejo de ŝtalo. Fandaĵo. Objekto, produktita per fandado. Kunfandaĵo. Objekto, produktita per fandado de kelke da metaloj: La latuno estas kunfandaĵo de kupro kaj zinko.

Fanfaro. Mallonga muzika verko, esprimanta per laŭtaj sonoj triumfon, ĝojon.

Fanfaroni. Sin glori per virtoj aŭ ecoj, kiujn oni ne posedas: fanfaroni kuraĝon. Fanfaronulo. Persono fanfaronanta.

Fantazio. Artista imagkapablo: poeta fantazio. Fantazia. Kreita de fantazio, ne reala: fantazia rakonto. Fantaziulo. Persono nekonstanta, kaprica, strangulo.

Fantomo. Figuro videbla, sed nepalpebla; spirito: la fantomo de l’ patro de Hamleto. Komparu: Vizio.

Fari. Kaŭzi, ke io estu, okazu; krei, produkti: fari tablon, fari versojn, fari miraklon. Dio faris la mondon el nenio. Fariĝi. Transiri en novan staton; transiri de unu stato en alian: fariĝi maljuna, fariĝi Esperantisto. Faro. Ago de tiu, kiu faras: Juĝu laŭ faroj, ne laŭ vortoj. Bonfaro. Bona faro, faro helpanta proksimulon. Bonfaranto. Homo faranta bonon, helpanta proksimulon.

Faraono. Antikva egipta reĝo.

Farbo. Substanco koloranta, uzata en la pentrarto, tekniko k.t.p.: karmino.

Farĉo. Hakita kaj spicita viando, kiun oni metas en la internon de legomo, fiŝo k.t.p. Farĉi. Plenigi per farĉo: farĉita brasiko.

Faringo (Anat.). Kavo inter la ezofago kaj la kavo de l’ buŝo.

Farmi. Kontrakte preni por sia uzo ies teron, bienon: farmi bienon. Farmigi, farmodoni. Kontrakte doni por ies uzo sian teron, bienon. Farmanto. Persono, kiu farmas.

Farmacio. Scienco pri la medikamentoj kaj pri ilia preparado. Farmaciisto. Specialisto en la farmacio.

Farso. Neserioza teatra verko, vulgare komika.

Farti. Esti en tia aŭ alia stato de la sano: Kiel vi fartas? Farto. Stato de sano. Bonfarto. Bona stato de sano.

Faruno. Greno pulvorigita per muelado. Faruna. El faruno: faruna manĝaĵo.

Fasado. Antaŭa parto de konstruaĵo.

Fascino. Faskoj de branĉoj kaj branĉetoj por konstruo de akvobaroj, redutoj.

Fasko. Multe da samspecaj kunligitaj objektoj; ligaĵo: fasko de fojno, de greno. Komparu: Garbo.

Fasono. Maniero, modelo, laŭ kiu estas farita vesto: fasono de jupo, de ĉapelo.

Fasti. — 1. Sin deteni de manĝado, ne manĝi. — 2. Sin deteni de manĝado de viando: La katolikoj fastas dum 40 tagoj antaŭ la Pasko. Fasto. — 1. Nemanĝado, senvianda manĝado. — 2. Tempo de la fasto: la granda fasto = la fasto antaŭ la Pasko.

Fatala. — 1. Tre malsukcesa, malfeliĉa: Lia falo estis fatala, — li rompis al si la dekstran kruron.2. Neevitebla, nepre okazonta: la fatalaj dekretoj de l’ sorto. Fatalo. — 1. Malsukcesa okazo, neevitebla okazo. — 2. Sorto.

Fatalismo. Kredo, laŭ kiu ĉiuj okazoj estas neeviteble antaŭdestinitaj kaj la sorto de l’ homo estas antaŭfiksita: la fatalismo de l’ Mahometanoj.

Faŭko. — 1. Buŝego de rabaj bestoj. — 2. Fig.: faŭko de tunelo, de minejo.

Favo. Haŭta malsano, kaŭzata de parazito (achoryon Schoenleini) kaj karakterizata de flavaj krustoj, precipe sur la haroj de la kapo. Fava. — 1. De favo: favaj krustoj.2. Malsana je favo: fava hundo. Favulo. — 1. Persono malsana je favo. — 2. Insulta vorto.