Skrofolo (Med.). Malsano de tuberkulozaj infanoj, karakterizata de ŝvelo de la limfaj glandoj, inflamo de la okuloj, artikoj kaj ostoj.
Skrupulo. — 1. Maltrankviliganta dubo en la aferoj de la konscienco: La infano estis tiel malsana, ke la skrupuloj ne permesis al la patrino admoni ĝin. — 2. Granda precizeco en la faroj. Skrupula. Karakterizata, de skrupulo: skrupula homo, skrupula esploro. Skrupule. En skrupula maniero, kun skrupulo.
Skui. Per fortaj movoj tien kaj returnen tremigi ion: skui arbon por faligi fruktojn. Skuo. Ago de tiu, kiu skuas. Komparu: Balanci, svingi, ŝanceli.
Skulpti. Fari el solidaj substancoj figurojn, imitantajn homojn, bestojn: skulpti marmoron, skulpti statuon. Skulptado. Skulptarto. Skulptaĵo. Skulptita figuro. Skulptisto. Artisto, kiu skulptas. Komparu: Ĉizi.
Skuno. Rapida, malpeza velŝipo.
Skurĝo. Vipo kun mallonga tenilo kaj mallonga, dika rimeno. Skurĝi. Bati per skurĝo.
Skvamo. — 1. Malmolaj, maldikaj platoj, kovrantaj la korpon de multaj fiŝoj kaj rampuloj. — 2. Objekto, similanta skvamon: skarlatinaj skvamoj de la haŭto.
Smeraldo. Multekosta ŝtono de bela verda koloro.
Smirgo. Minerala substanco, uzata por poluri metalojn. Smirga papero. Papero, sur kiu estas algluita smirgo. Smirgi. Poluri per smirgo.
Sobra. Modere trinkanta kaj manĝanta. Sobre. En sobra maniero, kun sobreco. Sobreco. Eco de tiu, kiu estas sobra. Malsobra. Malmodere trinkanta kaj manĝanta. Malsobre. En malsobra maniero, kun malsobreco. Malsobreco. Eco de tiu, kiu estas malsobra.
Socio. Kuniĝo de homoj aŭ de bestoj, vivantaj sub komunaj leĝoj. Socia. De socio, koncernata socion.
Sociala. Socia.
Socialismo. Socia doktrino, postulanta nuligon de la privata propraĵo kaj transdonon de la iloj de la produktado al la socio.
Socialisto. Adepto de la socialismo.
Societo. Kuniĝo de multe da personoj por komuna celo: Li tre agrable parolas en la societo. Societo de velocipedistoj. Societa. De societo, koncernanta societon: societa regularo, societa moro. Komparu: Asocio, kompanio, ligo, unuiĝo.
Sociologo. Scienculo, sin okupanta per la sociologio.
Sociologio. Scienco pri la fenomenoj kaj leĝoj de la socia vivo.
Sodo (Ĥem.). Na2CO3. Natria salo de la karbonika acido, trovata en la naturo en mineralaj fontoj (Karlsbado); senkolora salo alkalia, facile solvebla en la akvo kaj uzata en la fabrikado de sapoj kaj por multaj teknikaj celoj.
Sofo. Kanapo kun apogdorso kaj du apogflankoj.
Sofismo. Erara, trompanta konkludo, bazita sur rezonado ŝajne ĝusta: Kion mi ne perdis, tio apartenas al mi; mi ne perdis vian monujon, do via monujo apartenas al mi.
Sofisto. Filozofo en la antikva Grekujo, instruanta al la junuloj la arton pruvi plej diversajn tezojn, eĉ tute kontraŭajn unu al alia.
Soifi. — 1. Senti deziron, bezonon trinki: Oni forte soifas dum la varmego. — 2. Forte deziri: soifi laboron. Soifo. — 1. Deziro, bezono trinki. — 2. Forta deziro. Sangsoifa. Kruela, sovaĝa: sangsoifa besto.
Sojlo. — 1. Transversa ŝtono aŭ trabo ĉe la bazo de la malfermaĵo de pordo. — 2. Komenco: Ĉe la sojlo de l’ vivo.
Soklo. Bazo de muro, de kolono, de statuo.
Sola. Ne akompanata de aliaj; ne helpata de aliaj; sen iu ajn alia; unu kaj neniu plu: veni sola, labori sola. Li sola estas kulpa. Sole. Nur, sen iu ajn alia.
Solanacoj (Bot.). Familio de dukotiledonaj unupetalaj vegetaĵoj hiskiamo, beladono, tomato.
Soldato. Militisto. Soldatejo. Domo, loĝejo de soldatoj. Servosoldato. Soldato, servanta kiel lakeo ĉe oficiro.
Solecismo. Eraro kontraŭ la sintakso: Estas necese, ke li venus.
Solena. Honorata per publikaj ceremonioj, aranĝata kun pompo: solena festo, solena aŭdienco. Soleno. Festo, ceremonio, aranĝita kun pompo. Soleneco. Eco de tio, kio estas solena. Soleni. Honori per pompaj ceremonioj.
Solida (Fiz.). — 1. Kies molekuloj estas fikse kunigitaj unu kun alia: La naturo konsistas el la korpoj solidaj, fluidaj kaj gasaj. — 2. Serioza, konfidinda: solida argumento, solida firmo. Solideco. Eco de tio, kio estas solida. Solide. En solida maniero.
Solidara. Prenanta sur sin respondecon por la agoj de alia persono: solidara kun la samideanoj. Solidare. En solidara maniero. Solidareco. Eco de tio, kio estas solidara.
Solisto. Artisto (muzikisto, kantisto, dancisto) plenumanta parton de muzika aŭ baleta verko, destinitan por unu persono, akompanate de aliaj artistoj.
Solitero (Zool.). Rubanda vermo, vivanta en la intestoj de l’ homo (Taenia solium).
Solvi. — 1. Fluidigi solidan substancon, miksante ĝin kun fluidaĵo: solvi salon en akvo. -2. Trovi rimedon, respondon: solvi problemon, solvi malfacilaĵon. Solvo. Ago, efiko de tio, kio solvas. Solvebla. Kiu povas esti solvita: solvebla metalo, nesolvebla problemo. Solviĝi. Fariĝi solvita.
Somero. La dua el la kvar sezonoj de la jaro (21 junio -22 septembro). Somera. De somero, koncernanta someron: somera vetero. Somere. Dum somero, en somero.
Somnambulo. Homo, malsana je la somnambulismo.
Somnambulismo. Patologia stato, dum kiu oni iras kaj agas en la dormo, kvazaŭ konscie.
Sono. Tio, kion oni aŭdas: sonoj de voĉo, de instrumento. Soni. Eligi, fari sonojn: La voĉo de la najtingalo sonas agrable. Belsona. Kiu bele sonas, agrabla por la orelo: belsona lingvo.
Sonato (Muz.). Muzika verko, konsistanta el alegro, andanto kaj finalo.
Sondi. Esplori la profundecon de akvo. Sondilo. Instrumento por sondi.
Soneto. Lirika versaĵo, konsistanta el 14 versoj, dividitaj en du verskvarojn, kaj du verstriojn.
Sonĝo. Pensoj kaj bildoj de l’ dormanto. Sonĝi. Pensi kaj vidi bildojn dum la dormo.
Sonoro. Tono daŭre sonanta post la ĉeso de ĝia kaŭzo: sonoro de fera disko, frapita per martelo. Sonori. Eligi sonoron. Sonorigi. Frapi, tuŝi sonorantan korpon, por ke ĝi eligu tonojn. Sonorilo. Metala duonsfera instrumento por sonorigi. Sonorilejo. Turo kun sonoriloj. Sonorigisto. Homo, kies okupo estas sonorigi: sonorigisto de preĝejo. Komparu: Sono, tono.