— Зайдзі, — выдыхнуў Кандрат Панцеляймонавіч, і падначалены з неахвотаю падняўся на ногі.
— З твайго катуха прэ як з піўной бочкі, — скрозь зубы працадзіў Кандрат Панцеляймонавіч, — нават сюды далятае. — Ігнатаў кабінет месціўся насупраць рэдактарскага.
— У сябра дзень народзінаў адзначалі, — шморгнуў носам падначалены.
Шэф выпусціў паветра праз ноздры:
— Мяне не хвалюе тваё асабістае жыццё. Мяне хвалюе, што ў рэдакцыі не прадыхнуць з-за перагару. Між тым у любы момант могуць зайсці работнікі райкама.
Кандрат Панцеляймонавіч больш за ўсё ў жыцці баяўся тых самых работнікаў, а пачуўшы прозвішча першага сакратара райкама, мог, як жартавалі ў рэдакцыі, страціць прытомнасць.
— Да цябе Кароткіх заходзіў? — шэф пастукаў па стале асадкай.
— Які Кароткіх? Паэт? — перапытаў Ігнат, збіраючыся працытаваць па памяці верш пра вайну, але, убачыўшы насуплены шэфаў твар, прыкусіў язык.
— Толькі што званілі адтуль, — шэф паказаў на жоўты пісяг, які раскашаваў на столі — у залеву столь працякала і на рэдактарскі стол ставілі вядро. — Кароткіх — ветэран вайны і працы, і такія абыходзіны з паважанымі людзьмі…
— Кандрат Панцеляймонавіч, — пралепятаў Ігнат, мерачыся патлумачыць сітуацыю, і шэф падвысіў голас.
— І такія абыходзіны з паважанымі людзьмі недапушчальныя.
Ігнат зірнуў на жоўты пісяг, паныла прамармытаў:
— Не даваць жа такое ў газету. Суцэльная графаманшчына…
— А ты, Ігнат Пятровіч, дзеля чаго тут пасаджаны? Табе што, людзі лісты пішуць бездакорнай мовай?
— Кандрат Панцеляймонавіч, я не паэт…
— І не брунет, — зноў перабіў шэф. — На наступным тыдні вершы Кароткіх павінны быць у газеце. Гэта ўказанне гарадскога камітэта партыі.
— Ну як? — шэптам запыталася Анюта, калі Ігнат выкуліўся ад рэдактара.
Ігнат у адказ страсянуў чупрынай і таксама шэптам адказаў:
— Была вайна… успомніць страшна!
Плюхнуўшыся на крэсла, Ігнат прыбраў з ілба вільготную чупрыну, убіў нос у ліст, над якім працаваў. «Яма замест пясочніцы», «звароты не далі плёну», «бачу заплаканых дзяцей з вядзерцамі ў руках», — заскакалі ўваччу няроўна напісаныя словы. Са штохвіліннымі ўздыхамі, бедалака пачаў правіць тэкст, але тут у кабінет праслізнула Анюта і паклала на стол знаёмы сіні сшытак.
— Просіць не цягнуць з друканінай, — усё так жа стоена шапятнула Анюта, даючы зразумець, што гаспадар сшытка сядзіць у прыймальні.
«Нават не зайшоў, сволач… праз сакратарку перадаў… ветэран… немаведама чаго… вось мой бацька — сапраўдны ветэран… ордэн меў… двойчы паранены… і памёр з нямецкім асколкам пад сэрцам», — замітусіліся ў галаве гарачлівыя думкі.
Ад сшытка патыхала цвіллю.
«Была вайна, успомніць страшна…», — бязгучна прашапталі вусны. І як гэта паправіць? З усяго верша прыдатная толькі фраза: «Была вайна». Усё астатняе давядзецца перапісваць. Ігнат падхапіўся, прайшоўся па кабінеце.
— «Была вайна, яе сустрэлі мы бясстрашна», — уголас прадэкламаваў загадчык аддзела лістоў, сціснуўшы кулакі і дэманструючы такім чынам народную адвагу. «Не, не тое… трэба нешта іншае…» Наступных пяць хвілін ён падбіраў рыфму слову «страшна». Паташны, бесшабашны, Вальтэр Запашны… Згадаўшы імя ўтаймавальніка тыграў, Ігнат сеў за стол, плаксіва застагнаў, але тут, надумаўшы штосьці, пажвавеў тварам і прыбраў з вачэй непаслухмяную чупрыну.
Пасля працы, пазычыўшы ў сакратаркі тры рублі, Ігнат накіраваўся да свайго сябра — паэта Бурноса. Дакладней, экс-паэта, бо сябрук апошнім часам нічога не пісаў.
Яшчэ пару гадоў таму імя Алеся Бурноса было на слыху. Ён выдаў паэтычны зборнік, рэгулярна друкаваўся ў часопісах і выступаў з вершамі ў школах. Але паехаў аднойчы на літаратурную сустрэчу, дзе творцаў добра пачаставалі. Там ён, ладна падпіўшы, завёўся з нейкім чыноўнікам ад літаратуры і ўрэшце заехаў таму кулаком у лабешнік. Чыноўнік тыдзень ляжаў у бальніцы, а на Бурноса завялі крымінальную справу. Праўда, тут жа і прычынілі, бо ў пісьменніцкім асяроддзі кулуарныя размовы пачаліся, і многія Ігнатавага сябрука падтрымлівалі. Маўляў, правільна зрабіў, што старому карчу ў лоб заехаў. Бо той корч, як казалі, са сталінскіх часін душыў у літаратуры ўсё маладое ды таленавітае. Пасля таго выпадку Бурноса кінулі друкаваць і нікуды не запрашалі. А неўзабаве ён развёўся з жонкай і цяпер жыў адзінцом у цеснай маласямейцы.