— Халера, — вылаяўся Пятровіч, зазірнуўшы пад стол. — Грошай няма, але магу даць пустыя бутэлькі. Забірай тыя, што пад сталом, а яшчэ на гаўбцы ляжаць.
— Глядзі ж: толькі горла змачы і адразу прыходзь! — крыкнуў Ігнат услед Зайцу, калі той, бразгаючы пустымі бутэлькамі, шугануў за парог. І ўжо ледзь чутна, сам для сябе, мармытнуў: — Будзем рабіць з цябе знакамітага паэта.
Пахмурным ранкам Анюта паклала перад Ігнатам пухнаты канверт.
— Па вашай частцы. Нейкі дзівак надаслаў.
Пісьмо было неахайна ўскрытае, але нумар дома праглядаўся, і Гнат асцярожна выдзер гэтае месца з каперты.
— Кандрат Панцеляймонавіч, тут вершы прыслалі… — з клёкатам у горле пралепятаў Ігнат, махнуўшы складзенымі ў столку аркушамі.
— Не Кароткіх? — у рэдактарскім голасе гучала трывога.
— Ды не… — Ігнат зірнуў на каперту, — Зайцаў… Сцяпан Кузьміч.
Кандрат Панцеляймонавіч насунуў на нос акуляры, разгарнуў паперкі. Колькі часу сядзеў нерухома, нарэшце пачаў чытаць:
— «Дзень згасаў ужо ад ранку, стыла белая пасцель і…» — шэф наблізіў нос да паперыны.
— «Пажоўклая фіранка калыхнулася як цень», — падаў голас Ігнат.
— Ну і почырк, — уздыхнуў рэдактар. — «Я дранцвеў у непакоі, як на золку змерзлы жук, мне сціскалі сэрца мроі, быццам поціск цёплых рук», — далей Кандрат Панцеляймонавіч чытаў моўчкі. Прачытаўшы ўсе тры вершы, зняў акуляры, задуменна прыкусіў дужку.
— Добра піша гэты Зайцаў…
— Дык што, даём у літстаронку? — пажвавеў Ігнат.
Шэф такіх слоў як і не чуў.
— Здаецца, я гэта недзе чытаў, — шэф зноў уздзеў акуляры. — Ну-ка, дай каперту.
Кандрат Панцеляймонавіч агледзеў каперту з усіх бакоў.
— Зайцаў на тваёй вуліцы жыве. Звяжыся з ім. Хай зойдзе ў рэдакцыю. Хачу на яго паглядзець — што за паэт такі.
Блізу абеду да Ігната зазірнула Анюта і, прыставіўшы далонь да вуснаў, прашаптала:
— З гаркама прыйшлі.
Якраз учора, прычым на першай паласе, далі верш «Была вайна» за подпісам Кароткіх. Ці не з тае нагоды гаркамавец завітаў у рэдакцыю? Асцярожна, на дыбачках, Ігнат выслізнуў з кабінета, наблізіўся да абабітых дэрмацінам дзвярэй.
— Што, Кандрат Панцялеевіч, будзем рабіць з Кароткіх? — пачулася за дзвярыма, і Гнат пазнаў па голасе загадчыка ідэалагічнага аддзела гаркама Сабярыхіна. — Кагадзе ад мяне вываліўся. Абураўся. Маўляў, верш змянілі да непазнавальнасці. Збіраецца пісаць у абкам. Я ад гэтага паэта хутка буду пад стол хавацца.
— Сволач, — уголас падумаў Ігнат, маючы наўвеце Кароткіх. Бурнос над ягоным вершам два дні біўся, пакуль давёў да ладу. А гэты смярдзюк яшчэ незадаволены.
Уголас мацюкнуўшыся, Ігнат вярнуўся да стала, пакінуўшы дзверы кабінета на два пальцы прачыненымі. Неўзабаве Сабярыхін з Кандратам выйшлі ў прыймальню, і па абрыўках іх размовы Ігнат зразумеў, што рэдактар з гаркамаўцам вырашылі сумеснымі намаганнямі адбівацца ад Кароткіх.
Знянацку наступіла цішыня — нават Анюта не кляцала друкаркай. Ігната пацягнула на сон, ён адчайна пазяхнуў, але тут з прыймальні даляцеў знаёмы голас і ў дзвярной пройме намаляваўся сусед з пятай кватэры. Ён па-сяброўску пасміхаўся, але калі загадчык аддзела лістоў паказаў кулак, вомігам пасуравеў.
— Я вам вершы надсылаў, — язык новаспечанага паэта заплятаўся ад хвалявання.
— Сцяпан Кузьміч? Зайцаў?! — голасна, каб чула сакратарка, выдаў Ігнат. — Вельмі, вельмі прыемна пазнаёміцца, — рука Зайцава была халоднай і потнай.
Пару хвілін, ізноў-такі гучна, Ігнат распытваў Сцяпана Кузьміча пра ягоны творчы шлях, пытаўся — над чым ён у дадзены момант працуе, — а пачуўшы, што Сцяпан Кузьміч дзесяць гадоў нічога не пісаў, і толькі зараз вярнуўся да творчасці, абурана грымнуў:
— І не сорамна вам, таварыш Зайцаў, так злачынна абыходзіцца са сваім талентам?
У гэты момант у кабінет зазірнуў Кандрат Панцеляймонавіч. Цікава, відаць, стала — каго Ігнат так гучна прабірае.
— Вось, Кандрат Панцеляймонавіч, пазнаёмцеся. Таварыш Зайцаў. Прынёс нам новыя творы.
Кандрат з Зайцам пайшлі ў рэдактарскі кабінет, а следам за імі — нячутна, на цырлах — да абабітых дэрмацінам дзвярэй падскочыў Ігнат.
— Паэзіяй захапіўся даўно, як працаваў на цаліне, — даляцеў прыглушаны дэрмацінавым матрацам голас. Добрую палову Бурносавай тэчкі складаў паэтычны цыкл «Кустанайскі стэп», таму Заяц цаліну і згадаў.
Ігнат пацёр далоні, кацінай хадой прайшоўся па прыймальні. Маналог пра творчы лёс, прычым на дзвюх старонках, ён напісаў учора ўвечары, і яны яго доўга рэпеціравалі.
— Чаго гэта вы, Ігнат Пятровіч, так расхваляваліся? — з усмешкай запыталася Анюта, фарбуючы вусны. Дзяўчына трымала ў руцэ круглае люстэрка і з яго дапамогай глядзела то на вусны, то на загадчыка аддзела лістоў.