— Танец — простая справа, — падумаў Колька. Куды прасцей, чым вадзіць трактар. Ці не ў школе я танчыў апошні раз? А тут, глядзіце, як у мяне атрымліваецца!
— Ты прыгожа танчыш, — сказала жанчына, і Колька праз заплюшчаныя вочы адказаў пачутае ў думках:
— Бо танец зусім простая справа. Танчыць прасцей, чым вадзіць трактар. Але і ты, Таццяна, таксама прыгожа танцуеш, — дадаў і толькі цяпер, ад здзіўлення, адкуль ведае яе імя, расплюшчыў вочы. На вышыні. твару цёплай хваляй калыхаліся пышныя жаночыя грудзі. Зняволеныя, замкнёныя ў аковах чырвонай блузачкі, поўнай сваёй сілай напіралі на гузікі, і праз адзін такі гузік нават удалося ім прарвацца. Колька неахвотна адвёў вочы ад чароўнай з’явы, пабег позіркам праз залу. На маленькай эстрадзе Валік Кот перабіраў пальцамі магічныя клавішы, Сальцісон ад вуха да вуха расцягваў мяхі акардэона, а войт нешта крычаў у мікрафон. Аднак ягоныя словы знікалі ў музычнай прорве. І войт схіляўся яшчэ бліжэй да мікрафона, ягоныя вусны дакраналіся да срэбнай сетачкі.
— Цішэй там! Цішэй, грайкі, — гукнуў, і аркестр змоўк.
— Танцуйце каханыя. Танцуйце і кахайце адзін аднаго. Усё для вас.
Паставіў крок назад і, акрылены бязмежнай радасцю, хапіў Сальцісона за вуха: — А не казаў я? Не казаў, што ўсіх тут пажаню? А я як скажу, дык скажу. Ці не так, Сальцісон?
— Так, пан войт. Вы як скажаце дык скажаце, — паслушліва пацвердзіў Сальцісон. — Іншыя толькі наракаюць ды бядуюць. Маўляў, жанчын у нас няма. Маўляў, у горад усе паўцякалі. Каму няма, таму няма. А наш войт, калі ласка, шах-мах — і ёсць жанчыны. Поўны аўтобус бабаў з Беларусі прыташчыў. Вось галава!
— Ну, ведаеш, Сальцісон. Хочаш быць войтам, трэба галаву мець на сваім месцы. І кантакты за мяжой. Адзін тэлефон у Пружаны і па справе, — пальцамі правай далоні згарнуў пот з лысіны, ухапіў мікрафон і, зніжаючы голас пад Леанарда Коэна, завёў на замежную ноту: Dans mi, dans mi, dance mi, az po milosci kres.
Разгублены Сальцісон сам ужо не ведаў, іграць, ці не іграць, перабіраў пальцамі клавішы гармоніка і гузікі басоў, на ўсялякі выпадак не расцягваючы мех. А зал кружыў у танцы. Танчылі ўсе, хто даўно забыў, што такое танец. Старэйшыя халасцякі калыхаліся ў вальсе, малодшыя, спатыкаючыся на здрадлівыя парогі рытму, затоптваючы ў падлогу паасобныя ноты, ішлі да шчасця ўласнымі, прыдуманымі на гэты адзін вечар танцавальнымі фігурамі. Танцам вярталіся ў маладосць, у тыя хвіліны, калі ў вёсках і малых мястэчках усе людзі роўныя, бо ў іх ёсць надзея. У такім танцы музыка лішняя, дастаткова ўласных думак.
Тым часам Колька вярнуўся да грудзей, пагойсваючых перад вачыма, і з радасцю ўбачыў, што грудзі Таццяны справіліся з другім гузікам і паспяхова бяруцца за трэці. Яшчэ хвіліна — і выйдуць на волю.
— Ты, адбіваны, — пачуў моцны штуршок у плячо. Намагаўся павярнуць галаву, але яна, як ні дзіўна, заставалася на ранейшым месцы. — Адбіваны, кажу. Ты чуеш? — цяпер ужо дакладна распазнаваў голас Сальцісона, а чарговы штуршок, мацнейшы, пайшоў у вуха, і Колька пачуў, як галава, раней непаслухмяная і нерухомая, зрываецца з шыі і, нібыта футбольны мячык, ляціць наперад, і спадае ў цёплую, мяккую пуховую чырвань блузачкі. Раптоўна расплюшчыў вочы і спатыкнуўся вейкамі на тоўстую ваўняную душагрэйку бабкі Марусі.
— Ты што, спаць сюды прыйшоў? Ты ўжо забыўся, навошта нас сакратар у свет паслаў? — голас Сальцісона западаўся ў чорную студню і вяртаўся адтуль гучным лакаматывам.
— Нічога я не забыўся. От, найшла дурная дрымота, — Колька праціраў вочы.
Пасля поўдня ў бары “Капрыё” гмінны сакратар паставіў на столік дзве бутэлькі гарэлкі “Зуброўка”.
Расхіліў крыссё пінжака, спраўным эквілібрысцкім рухам выцягнуў іх на дзённае святло, як маг дастае з капелюша белага труса. Чмокнуў шклом аб шкло, павярнуў дном уверх, каб не захліснуліся паветрам пры адкрыванні, спраўна зняў капслі і паралельна, з дзвюх рук наліў дзве шклянкі, затым яшчэ дзве.
— Хлопцы, не скажу, справы не стаяць цалкам дрэнна, але ж і назваць сітуацыю добрай было б рызыкоўна. Давайце ў дом культуры ўсіх, хто жывы і яшчэ не прагаласаваў. Спіс атрымаеце ў старшыні камісіі. Чума, Васілёк, Чокун, Сальцісон — цяпер усё ў вашых руках і вашых нагах. Пераможам, не пашкадуеце, — на апошнім слове сцішыў голас, пакідаючычы іхняму ўяўленню ўсе прывілеі і гонары, належныя пераможцам вялікіх і маленькіх войнаў. — Ну ўсё, давайце. Хто не зможа на сваіх нагах, цягніце на спіне. А калі трэба падмацавацца, заходзьце сюды. Барменка ў курсе, усё за кошт гміны. Толькі, вядома, у разумных мерах, бюджэт у нас небагаты.
Вочы беспрацоўнага Васілька заснаваліся бліскучым шклом. Шкло злілося ў празрыстую жамчужыну, і жамчужына пакацілася па шчацэ, шлёпнула ў шклянку. Агаломшаны Чума адным глытком заліў у горла пякучае змесціва, а Чокун зморшчыў лоб, шукаючы ў памяці той дзень, калі апошні раз свет звяртаўся да яго па дапамогу