Выбрать главу

Iгap Апанасавіч быў рэалістам. Не верыў ні ў якую д'ябальшчыну, але тут міжволі адступіў назад. Перад ім стаяў ён сам. Ba ўсялякім выпадку, незнаёмец, які толькі цяпер адняў руку ад кнопкі званка, адрозніваўся ад яго толькі сваім адзеннем. У Ігара Апанасавіча ніколі не было такога светла-шэрага гарнітура. А вось бародаўка над левым брывом ёсць. I ледзь прыкметны шрам на ніжняй губе таксама, ён нават памацаў яго. Але галоўнае, што ўразіла яго найбольш, незнаёмец некалькі разоў павёў шыяй, нібыта раптам сталі цеснымі кашуля i гальштук. Гэтаксама рабіў ён сам у хвіліны моцнага хвалявання. Во-во, шыя крутнулася i цяпер. А незнаёмец ужо прайшоў у пярэдні пакой, зачыняючы за сабою дзверы. Шчоўкнуў замок, ён пачуў свой уласны голас. Але гаварыў не ён.

— Ігар Апанасавіч Халадневіч?

— Я-я... Э-э-э...

Незнаёмец з цікавасцю разглядаў яго. Хм-м... Незнаёмец... У вельмі знаёмым абліччы не было нічога варожага, i Ігар Апанасавіч нечакана для сябе пайшоў у наступ:

— Вы хто?! Гэта нейкі розыгрыш. Над вамі добра папрацаваў грымёр. Ды вы проста ўварваліся да мяне! Я вас не запрашаў...

I зразумеў, што той, каму адрасаваліся гэтыя словы, яго не слухаў. Чалавека, які так удала падрабіўся пад яго, цікавіла нешта іншае, i ён пачуў:

— Дачка выкінулася з акна пятнаццатага верасня тысяча дзевяцьсот дзевяноста пятага года?

Ігар Апанасавіч ажно скалануўся. Штосьці затрымцела ў грудзях, але гэта быў не боль, хутчэй горыч, нейкая даўняя хваравітая туга.

— Следства выявіла, што віною былі наркотыкі?

— Што вам ад мяне трэба? Э-э, дазвольце, што адбываецца?

Ігару Апанасавічу раптам захацелася выштурхнуць незнаёмца за дзверы, схапіць за шкірку надаваць кухталёў... I той адчуў гэта, засцерагальна павёў рукою:

— Не падабаецца? — I тут жа не папытаўся, а хутчэй сцвердзіў: — З жонкай развёўся ў дзевяноста шостым,— падумаў i дадаў: — А цяпер ты павінен знікнуць. I зараз жа. Назаўсёды.

Ігар Апанасавіч адчуў, як на глыбокіх залысінах выступілі кропелькі поту. Ён не тое каб спалохаўся, ён проста нічога не разумеў. Можа, галюцынацыя? Хутка пракруціў у галаве ўсё, што адбылося. Ён быў на кухні. Пачуўся званок. Пайшоў адчыняць дзверы. Убачыў яго... Усё ў поўнай свядомасці.

— Пройдзем у залу. Пярэдні пакой не для сур'ёзных размоў— сказаў незнаёмец. I, ужо на хаду, кінуў: — Дзесьці тут, на нейкіх паліцах, ляжаць папкі з тваімі лазернымі распрацоўкамі.

— Каго гэта цікавіць?! — Ігар Апанасавіч ажно затросся.— Яны не далі ніякіх вынікаў. Я дарэмна аспрэчваў Эйнштэйна.

У яго прамільгнула думка, што гэты чалавек палюе на ягоныя лазерныя распрацоўкі. Яго нехта падаслаў каб ён выкраў вунь тыя зялёныя папкі, што ляжаць на стале, якія ён нават не хаваў— там нічога цікавага, марнасць намаганняў. I зусім нечакана яму ўспомнілася дачка. Дзіўна, ён не памятае яе маленькай. Памяць сцерла не тое каб дні — цэлыя гады. Ён не помніць, калі яна ўпершыню самастойна зрабіла свой першы крок, не помніць яе першых слоў. Але затое добра помніцца той апошні, шаснаццаты год дачкі — дні пошукаў калі яна тыднямі прападала, бавіла час на невядома якіх кватэрах. Потым жонка ва ўсім абвінаваціла яго. Ігар Апанасавіч сустрэўся позіркам з незнаёмцам...

— Твае распрацоўкі не марныя намаганні,— сказаў той,— Ты памыліўся ў дробязі. Але цяпер не пра гэта. Твая самая вялікая памылка, што ты размінуўся з Вікай. Ты свядома пайшоў на разрыў з ёю.

— Віка? — ашаломлены Ігар Апанасавіч ажно прысеў на канапу,— Якая Віка?!

Галюцынацыя?! Выключная ненармальнасць. Нейкі закуток у чарапной скрыначцы здрадзіў яму. Напэўна, такім i бывае вар'яцтва. Незнаёмец тым часам падышоў да акна. Расчыніў яго. Ігар Апанасавіч інтуітыўна падумаў, што той зараз расшмаргне шторкі, як гэта рабіў ён сам, каб нічога не замінала хвалі вільготнай начной свежасці, якая пачала расплывацца па пакоі. Незнаёмец сапраўды расшмаргнуў шторкі. У Ігара Апанасавіча былі моцныя нервы, але яны пачыналі здаваць. Ён памацаў па кішэнях, шукаючы там валідол...

— Пытаешся, якая Віка? — незнаёмец павярнуўся да яго,— Ты пяць гадоў сядзеў з ёю за адною партаю ў школе. У апошнім, дванаццатым, класе вы нярэдка ўцякалі з урокаў, ехалі на дачу твайго дзеда... I, не баючыся нічыіх позіркаў, у зарасніку акацый ты бясконца цалаваў яе маленькую радзімку на мочцы вуха.

— Гэта было так даўно. Віка... Віка Падабед.

— Вось ты i ўспомніў.

— Не рабіце з мяне ідыёта,— чамусьці ўскіпеў Ігар Апанасавіч,— Звычайнае юначае захапленне. Нічога сур'ёзнага.

— Гэта ты так вырашыў аднойчы. Дзеля чаго? Каб на трэцім курсе універсітэта заўважыць пухленькую ружовенькую дачку акадэміка? І не проста заўважыць...