Выбрать главу

I Аркадзь не памыліўся... «Хуткая» з Нінай i Марыяй Канстанцінаўнай ужо пад'язджала да радзільні. Ніна была бы скамянелая, быццам i не адчувала болю, а Марыя Канстанцінаўна, наадварот, усё шаптала i шаптала:

— Ты, Ніначка, не бойся! Усе жанчыны праз гэта праходзяць.

I Ніна таксама прайшла... Болю ўжо не было, толькі страх. Яна ледзь разбірала словы доктара, але чула... Чула...

— У вас, даражэнькая, хлопчык! Во-о, які! Падобна, што будзе кірпаносенькі. Ручкі што перавязаныя... Поўненькія шчочкі... Срачка з ямінкамі...

I яна не стрымалася, закрычала, бы штосьці вырвала з сябе:

— Доктар! Доктар! А вушы... Вушы ў яго якія?!

1998

КАВА ДЛЯ ДАМАВІКА

У яе быў дзень нараджэння. Слотны, халодны дзень. Павіншавалі на працы, у маленькай ашчаднай касе, дзе яна трэці год працуе касіркай,— вунь яны, пяць чырвоных гваздзікоў, стаяць на століку, а яна, трыццаціпяцігадовая, ляжыць на канапе з блізка прыстаўленым тэлефонам,— можа, хто пазвоніць?! А раптам? Раптам... званок! «Гэта я, не пазнаеш?.. А я помню. Сёння твой дзень, хачу цябе бачыць...» Хто гэта? — радасна выдыхне яна i пачне ўспамінаць... Хаця, што згадваць?! З апошнім, можна сказаць, выпадковым знаёмым яна развіталася два месяцы таму назад. Гм-м, развіталася! Проста выгнала, i ўсё. Твар у яго быў нахабны, не іначай прымерваўся да кватэры. Відаць, было зручна зазірнуць з пляшкай, каб не на вуліцы, не ў скверыку.. A ў яе што, закусачная?!

Прыкрылася коўдрай. «У мяне не закусачная. От, ляжу сабе ціха, ніхто не тлуміць галавы, а можна i ўстаць. Адзінае, чамусьці вельмі сябе шкада, i асабліва ў святочныя дні». Яна прыкусіла ніжнюю губу. Дурніца, ды хіба табе рабіць няма чаго! Дзе пыласос? Трэба падняцца, хутка прайсціся па дыване, каб ні пылінкі, потым выцерці пыл з мэблі, тое-сёе памыць... Нарэшце, узяцца за вячэру i — спаць...

Глыбей нацягнула коўдру, вочы заплюшчваліся. Посуд! На кухні стаяць брудныя кубачкі з недапітаю кавай, непамытая кававарка... Але ўсё заўтра, заўтра...

Яна стаяла пасярэдзіне пакойчыка. Ага-а, пыласос... вунь у кутку. Толькі заместа таго, каб падысці да пыласоса, падышла да акна. Знаёмая прывакзальная плошча. Тры вочкі святлафора — зялёнае, жоўтае, чырвонае... Маці, калі разменьвалі іхнюю старую чатырохпакаёвую кватэру, чамусьці была супраць гэтага месца. Нават спрабавала адгаварыць яе — маўляў шумна, спакою не будзе. A некалі замуж выйдзеш, дзіця народзіцца, не засне малое. Хацелася рассмяяцца... Маці i цяпер раніцай, калі пазваніла, каб павіншаваць яе, пасля звычайных у такіх выпадках слоў павучальна сказала: «Калі ёсць хто, дык сябровак не запрашай, сяброўкі тут не дарадчыцы... Пакуль цвёрда ўсё не завяжацца, сябровак блізка не падпускай. Адаб'юць! Разлучаць!» Дзівачка маці, што завяжацца? Ёй увесь час здаецца, што, калі б не сяброўкі, яна не заседзелася б у старых дзеўках у сваёй асобнай кватэры. Каб гэтага не здарылася, дзеля яе, уласна кажучы, i рабіўся размен.

— Ужо не той узрост, каб жыць пры бацьках,— сказала тады старэйшая сястра,— яна знаёмага запросіць, а вы ў шчыліну падглядваць будзеце! Сучасныя мужчыны ў тую хату, дзе старыя бацькі, не пойдуць! Жанчыне ў трыццаць пяць гадоў трэба жыць адной, асобна.

I маці пагадзілася з сястрою. Гм-м, пагадзілася... Зялёнае... жоўтае... чырвонае... міргаюць вочкі святлафора. Вось што... Яна адвярнулася ад акна. Вячэра? У халадзільніку пельмені гастраномныя, кавалак сыру. Ды што прыдумляць, калі на вакзале ёсць буфет! Можна выпіць кефіру, з'есці які бутэрброд, i не трэба пасля мыць ніякага посуду, толькі апрануцца, прайсціся па свежым паветры... Накінула паліто на хатні халацік — у буфеце ж не распранацца! — хутчэй па звычцы падвяла чорным алоўкам вочы, падфарбавала вейкі. Усё! З пад'езда выйшла не спяшаючыся — дыхаць паветрам, дык дыхаць,— i неўзабаве злілася з людскім патокам, несціханым i мітуслівым (людзі ж тут, на прывакзальнай плошчы, у асноўным прыезджыя), а ёй можна i не мітусіцца, ёй няма куды спяшацца.

У вакзальным буфеце яна стаяла ў чарзе за высокім мужчынам у скураной кепцы, нацягнутай на самыя вочы, i звярнула на гэта ўвагу толькі таму што ён моўчкі прапусціў яе ўперад.

— Вы што? — не зразумела.

— Хм-м... нічога! Я не спяшаюся.

— Я таксама...— але звярнулася да буфетчыцы: — Кефір, адну шклянку, i два бутэрброды з сырам.

— Кавы з малаком не бярыце,— пачулася ззаду.— Лепш мінералку. Кава халодная.

Гаварыў мужчына ў скураной кепцы, яна гэта адчула не азіраючыся.

— Што далей? Два бутэрброды з сырам?..— нецярпліва паўтарыла прадаўшчыца.

— Каву з малаком i яшчэ пірожнае. Можна эклер.