Адзіноты Алачка не баялася, адзінота — гэта страшна ў старасці, а яна, нягледзячы на свае трыццаць чатыры, падводзіць рахункі яшчэ не збіралася. У рэшце рэшт, у яе было ўсё, каб не лічыць сябе ўжо неяк надта жорстка абыдзенай жыццём: цікавая работа, утульная кватэра — дом, дзе яна некалі жыла з Грыцэвічам, знеслі, і ёй далі аднапакаёўку з усімі камунальнымі выгодамі, сябры і сяброўкі, што зляталіся па першым яе званку, тэатры, канцэртныя залы, вечарынкі… Была дачка, цудоўнае мурзатае стварэнне з вялікімі капронавымі бантамі ў косах, якую Алачка любіла без памяці. Праўда, Наташка так і жыла ў бабулі, амаль за сорак кіламетраў ад Мінска, але што такое сорак кіламетраў пры сучасным транспарце?! Менш за гадзіну ў заўсёды перапоўненым ракаўскім аўтобусе, дваццаць мінут пехатой цераз лес — і маці з Наташкай чакаюць цябе каля веснічак, і ты можаш два выхадныя запар галубіць сваю ненаглядную шчабятуху, карміць яе пірожнымі і цукеркамі, расказваць казкі і заплятаць шаўковыя коскі, прымяраць ёй абновы і з замілаваннем думаць, якая яна прыгожанькая і дасціпная, а затым зноў спакойна вярнуцца дадому, у Мінск, у прывычнае бестурботнае жыццё, ведаючы, што ў цябе, не так як у іншых адзінокіх жанчын, ёсць тыл, ёсць сховішча і надзея. Праўда, апошнім часам маці ўсё цяжэй было даглядаць шуструю і няўрымслівую ўнучку, але яны з Алачкай вырашылі, што яшчэ два гады, да школы, Наташка ў вёсцы неяк перакачаецца. Вядома, вучыцца ёй трэба ў горадзе, якая ў Навасёлках школа, зімой на падаконніках лёд намярзае, ды і вучаць дзяцей абы-як. А можа, і маці з ёю разам пераедзе, колькі ёй адной кукаваць: і ў печы палі, і ваду цягай з калодзежа, і карову даглядай, і ў агародзе поркайся… Зусім ужо стапталася, а яшчэ не такая і старая. Хваробы, каб на іх ліха…
Як бы там ні было, Алачка яшчэ мела процьму часу, і думка пра гэта памагала ёй жыць, не тужыць.
Машыністкай яна стала выпадкова. Работа ў карэктарскай ёй не падабалася. У газеце былі дзве карэктаркі, яна і Галіна Сцяпанаўна, пажылая і вельмі адукаваная жанчына, ды і работы там было не так шмат. У выдавецтве ж, у вялізным пакоі, сядзела чалавек пятнаццаць. Шумна, тлумна, нормы вар’яцкія, больш за сто старонак машынапісу ў дзень, тэксты складаныя: тут табе і палітыка, і тэхніка, і медыцына, чорт нагу зломіць, а плацяць да крыўднага мала. Начытаешся, ідзеш дадому — галава пухне. Ды і вочы ад напружання пачалі балець, давялося выпісаць акуляры. Папрасілася ў рэдактуру, хоць спачатку малодшым рэдактарам. Паабяцалі, як толькі вызваліцца месца. Чакай, с…., Пятра, будзеш сыр есці! А тут тэрмінова спатрэбілася машыністка. Алачка навучылася друкаваць яшчэ ва універсітэце, нават машынку сабе купіла, «Алімпію-прагрэс», маленькую, партатыўную, але з вялікім прыгожым шрыфтам. Алачку і ўгаварылі пайсці ў машбюро.
I тут яна зразумела, што гэта — бадай, лепшае, што ёй можа прапанаваць жыццё. Аклад невялікі, але заўсёды можна нешта зарабіць — пасля рэдактуры ўсё ў выдавецтве перадрукоўвалася за кошт аўтараў, ды і павага, з якой да яе ставіліся вучоныя, пісьменнікі, журналісты, што прыносілі свае рукапісы, прыемна казытала самалюбства, кніжкі з аўтографамі, цукеркі… Тым больш што неўзабаве пайшла на пенсію загадчыца машбюро Таццяна Цімафееўна, і Алачку прызначылі на яе месца.
Так яна і засталася машыністкай і разумела, што калі не здарыцца нічога неверагоднага, дык прасядзіць за сваёй электрычнай «Опцімай» аж да самай пенсіі, і гэта ніколькі не засмучала яе.
2
Святочны бестурботны настрой, што панаваў над шырокай і прыгожай магістраллю — вітрынай вялікага горада, падхапіў Алачку і панёс на сваіх трапяткіх крылах: не думаць, не думаць, ні пра што не думаць. Ні пра тое, што было ўчора, ні пра тое, што будзе праз месяц. Наперадзе амаль трыццаць дзён казкі, думай пра яе. Ужо сёння вечарам ты апынешся на беразе «самага сіняга ў свеце» Чорнага мора і ўбачьш пляж, перапоўнены людзьмі, як лежбішча на Камандорах коцікамі, і сонца, яшчэ ярчэйшае і гарачэйшае за гэта, пяшчотна кране твае плечы, і, прыгажэйшыя за гэтыя, кветкі расцвітуць для цябе… Усё будзе, усё, пра што ты марыла цэлую зіму, слепячы вочы над машынкай, каб ухапіць лішнюю капейчыну, прыберагчы яе, каб там, на поўдні, пажыць па-людску і нічога не лічыць — ах, як абрыдла лічыць і разлічваць, каб за тыдзень да палучкі не пазычаць на самае неабходнае; няўжо на свеце ёсць людзі, што не лічаць, нічога ніколі не лічаць, якія яны, напэўна, шчаслівыя! Усё будзе: музыка, рэстараны, таксі, цеплаходы, і, магчыма, нехта стрэнецца — ну, няхай сабе не прынц з дзявочых мар — у якой далечыні ён застаўся, час, калі ты адчувала сябе Асоллю і чакала, што вось-вось з-за небасхілу выплыве карабель з пунсовымі ветразямі і павязе цябе далёка-далёка… Маладосць прамільгнула сонечным зайчыкам, паспрабуй утрымаць фірменнымі трантамі і польскай касметыкай тое, што няўмольна руйнуе час… Вядома, стараешся, а што ж яшчэ рабіць, альтэрнатывы няма, але ж і найлепшая ў свеце касметыка ўжо не разгладзіць гусіных лапак у куточках рота, і маршчынак на лбе, і складак на шыі, не верне вачам маладога задзірлівага бляску. Пасмачка валасоў, прыўзняты каўнерык, «цені» — маскіровачка, а зірнеш на якое дзяўчо ў акне студэнцкага інтэрната, і раптам сцісне сэрца сумам і зайздрасцю: ну, а ты чаго мажашся, дурнічка, не разумееш ні шчасця свайго, ні сваёй прыгажосці! Але ж нічога, уздыхнеш употай і вышэй ускінеш галаву: што яе бестурботная маладосць у параўнанні з тваёй выпакутаванай сталасцю! Трыццаць чатыры, урэшце, не так гэта і многа. Напэўна ж, нехта стрэнецца, прыгожы, вясёлы, ласкавы, ну, не на ўсё жыццё, дык на месяц, а табе больш і не трэба. Месяц — гэта ж таксама жыццё, асабліва калі ты дакладна ведаеш, што наогул не склалася яно, не атрымалася, неяк пайшло наперакасяк, хоць, здаецца, і не было ў тым тваёй віны, і ліха яго цяпер выправіць…