Вынаходцы вятроў

Па ім гулялі бізуны
Падпанкаў і паноў,
Каб не забыўся, што яны
Яго паны, а іх сыны
Паны яго сыноў!

За грудзі трос яго жандар,
Каб лепей помніць мог,
Што ёсць на свеце бог і цар
I што — найпершы — ён, жандар,
Яму і цар і бог!

Каб не надумаў, сучы сын,
Наморшчыцца ілбом!
I абавязак знаў адзін:
За ўсё плаціць гарбом...

I ён не разгінаў гарба,
Душыў у горле ком,—
А вочы білі спадылба
Агнём!
Святлом!
Святлом!

I калі ён узняў свой твар —
Мільёны узнялі! —
Ад позірку яго
Пажар
Успыхнуў на зямлі.

I сыпануў — гаркі, як соль,—
Усіх шляхоў уздоўж
Адвечных крыўд адвечны боль —
Цяжкі, свінцовы дождж.

...Як са старой дзяжы,
3 канца ў канец зямлі
Дажджы і зноў дажджы
Лілі і зноў лілі.

Ні ў лесе, ні ў гарах
Ратунку не было,
Нат хвалі на марах
Дажджамі заліло.

I вар'яцеў натоўп
Ад вусцішных падзей.
Царкоўнікі:
— Патоп! —
Палохалі людзей.

— Хай дапаможа бог!..
Ды бог не дапамог,
I той, хто ніцма лёг,
Узняцца ўжо не мог.

I тых, хто жыў святым
I Ноем меціў быць,
Змывала, як масты
Парою навальніц.

I забіваў народ
Жандараў і цароў.
Быў вельмі страшны год,
Патопны год дажджоў...

Але для ўсіх для тых,—

Хто жыў у барацьбе,
Хто не збіваў плыты,
Каб ратаваць сябе,
Хто не палёг трысцём,
А ўстаў, каб права знаць
Між смерцю і жыццём
Свабоду выбіраць,
Хто на гады нягод
Жыццё сваё лічыў,—

Быў год-прадвеснік,
Год
Чырвоных далячынь...

Прад кожным з нас абраны шлях
Ці шлях, што нас абраў.
I не вярнуцца па слядах
Туды, адкуль пачаў

Ісці дарогаю жыцця —
I напрасткі, і ўбок...
Глядзі: шчаслівае дзіця
Зрабіла першы крок.

Хіснулася... Пайшло...
Пайшло!
I дзіва хоць бы ў тым,
Што чалавека
не было —
I вось
сляды за ім.

Яму не хутка зразумець,
Што прыйдзе час здалёк —
I трэба будзе сілу мець,
I мужнасць мець на крок.

Ён і ўпадзе... I ўстане зноў,
Каб на зямлі старой
Прадоўжыць шлях сваіх бацькоў
Або пракласці свой.