Таким человеком оказался ваш соотечественник Иван Терешко, с которым воля провидения свела меня на трудных путях неравной борьбы и утрат...»
Заканчваецца пісьмо словамі: «С благодарением всем — родившим, воспитавшим и знавшим Человека, истинно русского по доброте и достойного восхищения в своем муннестве. Спасибо, спасибо за все».
Пісьмо гэтае, як і ўся аповесць, — плён творчай фантазіі пісьменніка. Але аповесць — твор праўдзівы. Да таго ж, мы знаем цяпер, як многія нашы без вестак прапаўшыя суайчыннікі, нашы землякі сапраўды змагаліся ў лагерах смерці, у атрадах італьянскіх, югаслаўскіх, французскіх партызан. І, можна быць, таму пісьмо італьянкі Джуліі ўспрымаеш не проста як праўду мастацкую, а як жывы чалавечы дакумент. І, можа, таму чытаеш яго з асаблівым пачуццём, з камячком у горле і з гордасцю за свайго, можна быць, аднавяскоўца, за свайго суайчынніка — «достойного восхищения в своем мужестве».
У вялікай барацьбе за новы свет, за Мір, Працу, Роўнасць, Свабоду, Братэрства і Шчасце народаў вырастаюць новыя людзі.
Людзі, пра якіх трэба сказаць, што ў іх жыве Ленін.
Людзі, якія становяцца героямі аповесцей і паэм. Людзі, за якімі будучае — у жыцці і ў літаратуры.
1964
ШТО ПАТРЭБНА Ў ЖЫЦЦІ?
Гэта ўжо амаль правіла: пасля таго як паэт выдасць свой першы зборнік, ён на нейкі час змаўкае (у сэнсе — не друкуецца), перажывае, так сказаць, перыяд «міжкніжжа». Відаць, асэнсоўвае першы этап і развітваецца, як развітваюцца з дзяцінствам ці юнацтвам, са сваімі першымі вершамі, відаць, рыхтуецца да новага, больш складанага этапа, якім з'яўляецца другая кніга. Такая ж падрыхтоўка патрабуе пэўнага часу — гэта як зборы ў дарогу, цяжкасці якой ужо нейкім чынам разведаны.
Былі такія зборы, такая «паўза» і ў Д. Бічэль-Загнетавай пасля таго, як яна выпусціла сваю першую кнігу «Дзявочае сэрца». І паўза, трэба сказаць, недарэмная, плённая. Аб гэтым сведчаць новыя вершы паэтэсы, з якімі яна выступіла нядаўна ў перыядычным друку.
Асабліва цікавай і характэрнай здалася мне падборка вершаў, змешчаных у красавіцкай кніжцы «Маладосці». У «Дзявочым сэрцы» былі ўсхваляваныя, напоўненыя эмацыянальна вершы, добрыя, свежыя паэтычныя замалёўкі. Усё гэта было. І ў той час аўтару не хапала яшчэ глыбіні погляду, не хапала роздуму над жыццём. Што ж да новых вершаў паэтэсы, то яны якраз і вызначаюцца тым, што ў іх пачынае гучаць такі роздум. Адчуваеш, што паэтэса абдумвае і свой асабісты жыццёвы вопыт і больш пільна прыглядаецца да навакольнага жыцця, да людзей, пачынае аналізаваць, параўноўваць, нешта адмаўляць і нешта сцвярджаць. І калі ў пранікнёным, цікавым увогуле вершы «Хлопцы», якім адкрываецца нізка, вясковыя хлопцы паказваюцца яшчэ вельмі абагулена, без якіх-небудзь канкрэтных маральна-псіхалагічных ацэнак, то верш «Іншы з самага святога рання...» — другога плана. У ім паэтэса спрабуе падысці да чалавека больш патрабавальна, з пэўнай маральнай меркай. І тады яна заўважае, што іншы
Даўшы даволі трапную характарыстыку пародзе людзей, якіх называюць яшчэ прыстасаванцамі, аўтар супрацьпастаўляе ім чалавека, які,
Паэтэса задумваецца над пытаннем: як жыць? Спрабуе акрэсліць сапраўдныя жыццёвыя каштоўнасці, высветліць маральны ідэал. Лясны спакой, лясная ціш (верш «У цішыні», ён, дарэчы, блізкі па свайму пастрою да «Паэмы майго лесу» Пімена Панчанкі, надрукаванай адначасова ў «Полымі») паводзіць на думку, што
Аўтару яўна не да спадобы мітусня яе некаторых сяброў па пяру, іх славалюбівыя турботы, «Служенье муз не терпит суеты». Яна лічыць, што