— А і праўда, што б нам было яшчэ для выгляду па вандзэлку з сабою ўзяць, — вяртаючыся ў думках да апошніх словаў кіроўцы, прамовіла ўрэшце не то сама сабе, не то мужу Туфіля і шчыльней прыціснула да бока парэпаную сваю, з тых, што першая трапіла ўранні пад руку сярод бэбахаў у горшай шафе, сумачку. – Ідзем во рукі ў бокі, як з паховінаў ці з вяселля. Дурню зразумела…
— Яно… гэта… ну, так, — неяк надзіва адразу пагадзіўся з жонкаю Туфялёк і працягла ўздыхнуў.
— Што, зноў бок ці не забалеў? – спытала Туфіля.
— Баліць крыху, халера яго...
— Ну, трывай ужо. Дома паглядзім, што там. Пігулчыну, можа, якую… Шкада, у аптэку не паспелі забегчы…
Зноў пайшлі моўчкі, думаючы быццам кожны пра сваё, а разам з тым – пра адно і тое, пра распаведзены кіроўцам жудасны выпадак ля Петрачкоў. Што дзеецца на свеце! Мала што грошы забралі ў старых, бандзюкі, – яшчэ, бач, і зарэзалі, нелюдзі… Які страшны свет, як тут не баяцца. Жывеш сабе жывеш, нікому зла не чыніш, а прыйдзе во аднойчы гэткая дрэнь, і згінеш ні за рудую мыш. Міжволі будзеш баяцца.
— Ты кішэню добра зашпіліў? – прыпыніўшы хаду, спытала Туфіля. – А то выслізнуць у цямрэчы, і не заўважыш… І лаві тады па кустах…
— Анягож, не зашпіліў! – ускіпеў Туфялёк. – Сябе пільнуйся. Сумкай махаеш, бы вятрак крыллем. За вярсту бачна.
— Ужо я махаю, ліха на цябе! Ужо за вярсту яму бачна! – заверашчала абражаная Туфіля.
Гравейка ўсё пятляла сярод вербалозін, але вось наперадзе выраслі неўпрыцям на фоне месяца дзве высокія таполі з раскідзістымі кронамі. Паміж імі якраз пачыналася сцежка, і старыя дружна, не згаворваючыся, больш давяраючы памяці, чым зроку, амаль навыперадкі павярнулі на яе. Сава дзесьці зблізку адгукнулася на іх з’яўленне зычным «угу», залапатала крыламі — мабыць, паляцела прэч, далей ад старонніх.
— Совы й тыя кумекаюць, што да чаго, — завяла зноў катрынку Туфіля. – А ты? Мала што балбатаў абы-што, дык яшчэ па кішэні паляпаў, пацвеліўся. Маўляў, дык во ж ён, скарб, бяры, хто хочаш.
Туфялёк незадаволена керхнуў, спыніўся, пацягнуўся рукою да ніжняй кішэні, дзе ляжалі пачаты пачак з цыгарэтамі і запалкі.
— А ты не памятаеш ужо, як колісь міліцыянта вакол пальца абвялі, калі брагу па хатах пры Хрушчове шукаў? — спытаў і шматзначна хмыкнуў.
— Анягож, памятаю, разумнік! – сказала Туфіля і гучна замяялася ад прадаўняе тае згадкі. – Такое забудзешся хіба… Дзяжа з брагаю за тры крокі ад іх стаіць, а ён тыцкае ледзь не ў яе пальцам: во яна, глядзіце! Хто ж здагадаецца, што то не …
— Блеф…
— Што?
— Блеф, кажу. Падман такі выкрунтасісты, калі ашукаць каго хочаш… Калі быццам праўду кажаш чалавеку, а ён табе ўсё адно не верыць, бо занадта ж яна, праўда тая, простая ды да праўды не падобная…
— Блеф… Словы ў цябе нейкія… — незадаволена, але з ноткаю пачцівасці ў голасе прамовіла Туфіля. — Дзе ўжо такіх набраўся? Здаецца ж, інстытутаў не канчаў…
— Табе скажы! – зазначыў Туфялёк і спыніўся, каб прыпаліць цыгарэціну. – Захочаш – усё будзеш ведаць. Абы хаценне, казаў той…
Зырклівы агеньчык запалкі на хвіліну асвяціў ягоны худы твар з бародаўкай на шчацэ і тонкія, па-жаночы вузкія далоні з даўгімі, аблямаванымі ўчарнелымі пазногцямі пальцамі. Туфіля ажно рот ад нечаканасці разявіла, іх убачыўшы: трэба ж, такія тонкія ў яе мужыка рукі, а яна таго і не заўважала ніколі... Ці, можа, то з-за хваробы зараз толькі так зрабілася, а па праўдзе нічога такога? Туфялёк тым часам смактануў цыгарэціну раз, другі, трымаючыся жончынага сілуэта, што паспеў за гэты час аддаліцца на колькі метраў, пасунуўся следам за ёю.
— Шлёмкава карчма хутка, — падала голас з цемры Туфіля. – Можна будзе пасядзець пару хвілін, спачнуць… Там бы і папаліў, дык не, тут во, на хаду яму прыспічыла… Нібы знарок, каб бачна было.
— Пасядзець! А бандзюкоў хіба не баішся ўжо? – хмыкнуў у адказ Туфялёк. – Во як выскачыць каторы з-за муру…
— Ага, муру там таго… Дзве цагліны ды камень, зайцу ў дождж не хопіць схавацца…
Яшчэ метраў дзвесце прайшлі ў маўчанні, затым павярнулі ўправа і ўрэшце натыкнуліся нагамі на рэшту падмурка ад колішняй карчмы. Туфялёк спыніўся першы. Туфіля таксама стала, закружляла бязладна на месцы, шукаючы, дзе б тут можна было прыткнуць мажнавате сваё, прытомленае хадою цела. Яе пляскатая спіна то шырэла на тле рэдкага кустоўя, то, наадварот, часамі вузела, і здавалася, што яна не ходзіць, а танчыць.