– Co za błąd, co za straszny błąd… – Mock wciąż celował w pierś przesłuchiwanego. – Cwana dziwka, cwana dziwka…
– Zrobiłeś bardzo duży błąd. Ale nie dlatego, że jej zaufałeś… Tylko dlatego, że nie powiedziałeś, że ją kochasz. Chciała to od ciebie wyciągnąć na plaży, ale ty milczałeś… Pewnie uznałeś wyznanie miłości dziwce za niegodne ciebie… Tym ją zgubiłeś… Zapytałem ją: „Czy Mock wyznał ci miłość?” Odpowiedziała: „Nie”. Nie była mi już potrzebna… Gdybyś wyznał jej swoje prawdziwe uczucia, przebywałaby teraz tam, gdzie twój ojciec, a nie na dnie Odry…
Mock wystrzelił. Rühtgard rzucił się w bok i umknął przed kulą. Nie uniknął jej jednak albinos. Pękły szklane tafle, formalina chlusnęła na skulonego na podłodze Rühtgarda, a potężny bladolicy Murzyn rozłamał się na wysokości kolan i wypadł z gabloty. Mock wskoczył na stół, aby uniknąć powalania formaliną i wymierzył znowu z pistoletu. Uznał, że jest to niepotrzebne. Rühtgard leżał z otwartymi ustami, a jego oczy wyrażały krańcową grozę. Na jego marynarce walały się grudki ciała albinosa. Rühtgard wyglądał na człowieka, którego dopadł zawał serca.
Wrocław, poniedziałek 29 września 1919 roku, godzina wpół do drugiej w nocy
– Żyje – powiedział doktor Lasarius, dotykając szyi Rühtgarda. – Jest w szoku, ale żyje.
– Dziękuję, doktorze – Mock odetchnął pełną piersią. – Robimy to, o czym panu mówiłem.
Doktor Lasarius wyszedł do swojego gabinetu i krzyknął w głąb ciemnego korytarza:
– Gawlitzek i Lehnig! Do mnie!
Do muzeum patologii weszło dwóch rosłych mężczyzn w gumowych fartuchach. Ich głowy były rozcięte na równe połowy szerokimi przedziałkami, a nad wargami dumnie wznosiły się wąsy. Jeden z nich sprawnie oczyścił twarz Rühtgarda z resztek formaliny i z rozmiękłych tkanek albinosa, drugi posadził go na krześle i wymierzył mu siarczysty policzek. Uderzony otworzył oczy i rozejrzał się z niedowierzaniem po pokoju pełnym makabrycznych eksponatów.
– Rozebrać go! – rzucił krótko Lasarius. – I do basenu! Mock i Lasarius zeszli po schodach z piętra na parter i ruszyli zimnymi korytarzami ozdobionymi bladozieloną lamperią. Pod ścianami stały wózki, którymi zmarli odbywali ostatnią podróż do doktora. Mock nie mógł doliczyć się pokonywanych zakrętów. W końcu znaleźli się w wykafelkowanym pomieszczeniu, którego podłoga zapadała się w głęboki na dwa metry basen. W basenie trząsł się z zimna doktor Cornelius Rühtgard. Podwładni Lasariusa odkręcali właśnie ciężkie zawory i napełniali basen wodą pachnącą formaliną.
– Dziękuję wam, panowie! – powiedział do swoich pod władnych Lasarius i wręczył im kilka banknotów. – A teraz do domu! I wziąć dorożkę na mój koszt! Reszta dla was!
Lehnig i Gawlitzek kiwnęli głowami i znikli w przepastnych korytarzach. Lasarius poszedł w ich ślady. Mock został sam. Spojrzał na Rühtgarda stojącego po pas w wodzie i zakręcił kołem zaworu jak sterem. Rühtgard trząsł się z zimna. Owłosienie na jego ciele układało się w mokre pasma.
– Boisz się trupów, co, Rühtgard? – zawołał Mock, zakładając gumowy fartuch. – Widzisz tę klapę? – wskazał ręką właz, który znajdował się nad brzegiem basenu. – Przez nią zacznę wpuszczać do basenu tłuste ryby… Po chwili będzie ich bardzo dużo. Potem znów napuszczę wody zmieszanej z formaliną, aż basen napełni się po brzegi. Lubisz zapach formaliny, co, Rühtgard? Pamiętasz, jak w Królewcu po pierwszych zajęciach w prosektorium jadłeś zupę ogórkową? Podniosłeś łyżkę do ust i poczułeś za paznokciami tę specyficzną woń. Opowiadałeś mi o tym, kiedy pod Dyneburgiem oddawałeś mi swoją porcję zupy ogórkowej. Odpowiadaj na pytania, bo inaczej czeka cię pływanie w formalinie z grubymi rozkładającymi się rybami.
– Jeśli mnie będziesz torturował – zawołał Rühtgard z basenu – to prędzej czy później mnie zabijesz. Pierwszy trup, który tu wpłynie do basenu, wywoła u mnie zawał. Idioto! – wrzasnął. – Zabij mnie dopiero wtedy, kiedy ich już uwolnisz z piwnicy…
– Powiedziałeś „ich”. – Mock ukucnął na brzegu basenu.
– Masz mojego ojca. To dlaczego mówisz ich? Przecież – poczuł przypływ nadziei – powiedziałeś, że Erika jest na dnie Odry. Czyżbyś blefował?
– Ignorancie – w zaczerwienionych oczach Rühtgarda zabłysło rozbawienie – erynie dwóch osób są silniejsze niż erynia jednej… To oczywiste… To prosta arytmetyka… Musiałem znaleźć jeszcze jedną osobę, którą kochasz… Oprócz twojego ojca i w zastępstwie dziwki, której nie chciałeś wyznać miłości…
– I kogo znalazłeś? – Mock poczuł silny niepokój.
– Jest taka jedna. – Rühtgard śmiał się jak obłąkany i podskakiwał, klaskając dłońmi po bladych udach pokrytych siniakami. – Chodziłeś z nią po parku nocą, adorowałeś ją, prawiłeś jej komplementy… Ona twierdzi, że się w niej zakochałeś…
– Ty obłąkany bydlaku! – Mock nie opanował gestu przerażenia i chwycił się za głowę. – Zabiłeś własną córkę? Własną ukochaną córkę?!
– Jeszcze nie zabiłem. – Rühtgard złożył ręce w tubę i krzyczał głośno z dna basenu: – Na razie uwięziłem moją Christel… Córka… Służyła mi do eksperymentów hipnotycznych, jak umiała najlepiej. A teraz… Wraz z twoim ojcem gdzieś tam jest… I ona, i twój stary są gwarancją mojej nietykalności.
– To dlatego tak się zmieniłeś na twarzy, kiedy wspomniałem przed hipnozą, że pokochałem Erikę Kiesewalter… – powiedział Mock cicho. – Zrozumiałeś, że niepotrzebnie uwięziłeś własną córkę… Mogłeś uwięzić Erikę, a jej śmierć przeżyłbyś łagodniej niż śmierć własnego dziecka…
– Zgadza się. – Rühtgard chwycił się rękami brzegu basenu i podciągnął. Jego twarz znalazła się przed twarzą Mocka. Spojrzał policjantowi głęboko w oczy. – Ale przestałem kochać Christel… Zbyt często mnie zdradzała. Poza tym już jest bezużyteczna… Już nie chce poddawać się hipnozie… Mówi potem, że ją boli… Nienawidzi mnie… Niedługo mnie zostawi dla jakiegoś śmierdziela…
Mock odsunął się ze wstrętem od Rühtgarda. Ten wykonał gwałtowny ruch, w wyniku którego wsparł wyprostowane ręce na krawędzi basenu i udało mu się na nich oprzeć swój tułów. Jeszcze jeden ruch i oparł na brzegu kolano. Mock uderzył go w twarz – głośno chlupnęła woda.
– Nie próbuj się stąd wydostawać – powiedział spokojnie. – I odpowiadaj na pytania. Kto w końcu pisał ten cały pamiętnik mordercy. I kto zanotował podczas seansu: „Trzeba uciekać”?
– Cały, jak to nazwałeś, „pamiętnik” – Rühtgard stał na dnie basenu i pocierał zaczerwieniony od uderzenia policzek; rany zadane mu przez Smolorza wyglądały jak wrzody na białej skórze – pisałem ja. Rossdeutscher protokołował tylko obrzędy. Ja byłem kronikarzem bractwa, ale tłumaczenia Mistrza potrafił zapisywać tylko Rossdeutscher. Kiedy was usłyszałem, nabazgroliłem coś i schowałem się pod biurko. W twoje ręce wpadły moje zapiski. Uznałeś, że zrobił je Rossdeutscher. Nie znasz mojego charakteru pisma. Na szczęście w naszych niemieckich gimnazjach – oprócz greckich i łacińskich słówek – bardzo drastycznie egzekwuje się kaligrafię Sutterlinowską. Wszyscy mamy bardzo podobne charaktery pisma: i ty, i ja, i Rossdeutscher. Żaden sąd nie uwierzy ekspertyzie grafologicznej.
W podziemnych korytarzach Instytutu Lekarsko-Sądowego rozległy się mocne i zdecydowane kroki. Do pomieszczenia z basenem wszedł Kurt Smolorz.
– Nie ma – wysapał – w piwnicy nikogo. Jedynie na drzwiach napis. – Sięgnął do kieszeni i podał Mockowi kartkę.
– Gnothi seauton – przeczytał Mock grecki napis. – Poznaj samego siebie.
Mock spojrzał na Rühtgarda beznamiętnie i wydał polecenie Smolorzowi:
– Odkręćcie ten zawór, a potem otwórzcie tę klapę! Mów, skurwysynie, gdzie jest mój ojciec?!
Smolorz zakręcił zaworem i woda z formaliną chlusnęła wprost w otwarte usta Rühtgarda. Wachmistrz kryminalny otworzył klapę, która swym brzegiem oparła się o krawędź basenu, tworząc w ten sposób swoisty pomost, i odsunął się ze wstrętem. Pod klapą znajdował się opuchnięty zielony nieboszczyk.
– Posłuchaj mnie, Mock… – Rühtgard znów podciągnął się na rękach, lecz tym razem wystawił tylko brodę poza brzeg basenu. – Nic na mnie nie masz. Rossdeutscher popełnił samobójstwo. To twój morderca… A ja jestem nietykalny. Mało tego. Mam ciebie w ręku. Wyślij do „Königsberger Allgemeine Zeitung” i „Breslauer Zeitung” swoje dementi i uwolnij mnie. Najwyżej stracisz pracę w policji. Za to ocalisz własnego ojca i moją córkę. Cóż ci zawiniła ta młoda dziewczyna. Pamiętasz, jakie na niej zrobiłeś wrażenie podczas nocnego spaceru po parku. Możesz ją mieć, możesz ją chędożyć, ile tylko chcesz…