Выбрать главу

23 студзеня 2004 года

А дні ляцяць. І бездань усё бліжэй. Малюся, прашу даць здароўя, каб жыць і пісаць. Але хто прадоўжыў жыццё малітвамі? Героі «Войны и мира» набожныя ўсе. Але гіне Балконскі, гіне малы Пеця Растоў. Некаторыя раздзелы чытаў як быццам упершыню: Аўстэрліц, Марыя Б.[алконская] — у Варонежы, першую частку эпілога. Растовы, Бязухавы ў Лысых Гарах. Гэтым варта было і кончыць. Столькі філасофіі ў канцы без патрэбы. Заносіла Льва. Чэхаў да такой філасофіі не апускаўся. <...>

Не магу пісаць: почырк — сам не разбіраю. А машынку не асвоіў. Канец творчасці. Аднак яшчэ напісаў артыкул пра Мятліцкага, яму 20 сакавіка — 50. І я паспяшаўся, бо пазней — ці паспеў бы? <.>

31 студзеня 2004 года

Учора стукнула 83. Узрост! Пэўны знак, што з продкаў маіх — дзяды, прадзеды, бацька, маці — ніхто да такога ўзросту не дажыў. Я не вызначаўся здароўем у маленстве, юнацтве, сталасці. Многа хварэў, а цягну. Дацягну да 84? Дай Бог! Учора было званкоў, як ніколі, здаецца на 80-годдзі столькі не было (там быў вечар у тэатры). Учора званілі сваякі... калегі, чытачы, Церухская школа... Тэлефон у калідоры, і я змучыўся хадзіць. Баяўся, што будуць заходзіць (тыя гады наведваліся Вайтовіч, Мясніковіч). На шчасце, чужыя не з’явіліся. <...>

Позна селі за стол. Госці —унукі: Маша і Алёша, і Аркадзь Святагор, швагер (мы былі жанатыя на сёстрах, яго Клаўдзія, самая маладзейшая з Кротавых, разумніца, урач, памёрла ў 1975 ад астмы, я пісаў пра гэтую трагедыю і ў «Карэннях...» (дзённікі «Карэнні і галіны». — А. Ш.), і ў «Слаўся, Марыя»).

Мяне кожныя пяць мінут паднімаў тэлефон.

Публікацыя Алесі Шамякінай.