I ўсё з-за Верынай выдатнай вучобы: Ластаўку хвалілі, ставілі ў прыклад, ёй уручалі пахвальныя граматы. А ў Ядзі было больш чацвёрак, надараліся іншы раз і тройкі. Такое яна не магла дараваць сваёй былой сяброўцы і помсціла рознымі кпінамі ды абгаворамі. I адкуль столькі злосці ў маленькай кірпаносай дзяўчынкі?
— Гэта ж Ластаўка спорвала ластаўчыныя гнёзды, таму яе і абляпіла рабацінне.
— Няпраўда, як ты можаш? Ды я...
Вера не знаходзіла больш слоў для свайго апраўдання, яна проста нямела ад такой гадкай выдумкі. I ніхто не спрабаваў заступіцца за яе, абараніць. Адна, зусім адна...
Колькі ж у Веры было перажыванняў і горкіх мінут, пакуль яна нарэшце зразумела, што Ядзя не тая дзяўчынка, з якой можна сябраваць, дзяліцца сваімі думкамі і марамі, якая на шчырасць адкажа шчырасцю. Зразумела і быццам адужала хваробу — каварную і цяжкую. З трызненнем, высокай тэмпературай і сляпучым мігценнем у вачах...
Так былыя сяброўкі сталі амаль што чужымі. Праўда, гэтая адчужанасць жывілася толькі Ядзінай помслівасцю. Яе злавала, што Вера не хадзіла больш за ёй на дыбачках, не вінілася і не шукала прымірэння. Нібы яны былі незнаёмымі. З гэтым Ядзя не магла пагадзіцца. Таму яна заўсёды ўспыхвала раптоўнай непрыязнасцю, калі які-небудзь выпадак зводзіў былых сябровак на «вузкай сцежцы». Як гэта надарылася ўчора на калгасным агародзе.
Толькі настаўніца знікла за ўзгоркам, Ядзя Сямашка гучна аб'явіла:
— Сёння па тэліку паказваюць «Прыгоды Электроніка», паспяшаемся. У мяне ад гэтай праполкі кружыцца галава. I хто яе прыдумаў?
Сказала і, амаль не спыняючыся, пайшла па сваім радзе, сям-там зрываючы вяршкі пустазелля. Яшчэ і выгукнула з выклікам:
— За мной, піянеры-ўдарнікі!
«Не заўважыць, прамаўчаць?» — Вера нейкі момант быццам і не чула Ядзіных слоў, але нарэшце не вытрывала.
— Што ты робіш? — звеннявая падбегла да Ядзі, спынілася насупраць яе. — Хіба ж так можна?
— Можна, даражэнькая Ластавачка, можна! З мяне хопіць, а ты грызі пустазелле... і за сябе, і за свайго тату. У яго ж зноў запой, недзе пад плотам валяецца... I калі ўжо твайго татачку ў лячэбніцу адправяць?
Тут Вера і ўзарвалася, як у вір кінулася. Ды і колькі ўжо трываць, не заўважаць, цярпець гэты здзек?!
— Нягодні-ца-а, нягод...
Яе крык абарваўся раптоўна, нібы лопнулі, не вытрымалі высокага напружання галасавыя звязкі. Верын твар збялеў, у галаву шугануў нейкі невыносна аглушальны звон, і дзяўчынка паволі асела на зямлю. Яна страціла прытомнасць і ўжо нічога не бачыла і не чула...
Усе вельмі напалохаліся, асабліва Ядзя. Што рабіць, як ратаваць Веру? Але нарэшце адужалі сваю разгубленасць, пабеглі ў вёску, паведамілі Верынай маці.
Вера неўзабаве апрытомнела, сядзела на зямлі, азіралася па баках і не магла зразумець: што з ёю здарылася? I калі на калгаснай «лятучцы» прыехала маці разам з фельчарам, яна яшчэ больш здзівілася:
— Што са мной?
— Верачка! — Маці апусцілася на калені, прыхінула яе га-лаву да грудзей і быццам скамянела. — Дачуш-ка-а-а... Гэта пройдзе... Цябе сонца перагрэла. Пройдзе...
Маці ведала, што сонца тут невінавата, бо такое з дачкой здараецца не ўпершыню. Вось і тады, мінулай зімой...
Быў завейны надвячорак. Вера бавілася з Паўлікам, Сярожа чытаў кніжку. Маці падпаліла ў грубцы, наказала Веры сачыць за агнём і пайшла на ферму. Потым заявіўся бацька, нейкі сам не свой, ачмурэлы ад чарговага запою, зарослы і худы.
У грубцы весела патрэсквалі сасновыя дровы. Зыркае полымя праз адчыненыя дзверцы выпраменьвала цеплыню, якая расплывалася па хаце прыемнай лагоднасцю. Вера і Паўлік сядзелі на квяцістым саматканым дыване насупраць дзверцаў грубкі, і іх твары ружавеліся ад гарачыні.
— Скажы: та-та, — Вера працягвала свой вячэрні ўрок. — Та-та.
Паўлік забаўляўся з плюшавым коцікам і зрэдку пазіраў то на Веру, то на бацьку, які ў ботах, кажуху і вушанцы прыхінуўся плячом да вушака дзвярэй.
— Та-а, — нарэшце вымавіў Паўлік і ўсміхнуўся.
— Та, — дабавіла Вера.
— Та-а, — выціснуў Паўлік.
— Та, — сказала Вера.
— Та-а...
— Та-та, та-та, — Вера з вінаватай усмешкай паглядзела на бацьку. — Ты, Паўлік, вялікі гультай. Два склады не хочаш звязаць. Усяго два...
— Ён не ведае складоў, — азваўся Сярожка, закрываючы кніжку. — Тата, ты чуў пра пчаліных тыграў і ваўкоў?
— Яшчэ што выдумаеш, — сказала Вера. — Можа, і пра іншапланецян запытаешся?
— Дзеці вы мае, дзеці, — уздыхнуў бацька, прайшоў па хаце, узяў на рукі Паўліка, падняў угору гушкануў. — Глядзі ў мяне, не гультуй. I гаварыць, і хадзіць вучыся.