— Хлюсты патлатыя!
Вера маўчала, яе зноў калаціла ліхаманка. Як учора, на полі, калі Ядзя ўкалола словам-стрэмкай...
— Пайшлі, дачушка, — нарэшце сказаў бацька, усё яшчэ збялелы і раз'ятраны. — Які ж я недавярак! Даруй...
Бацькавы словы не ўсцешылі, не прагналі даўкі камяк, што засеў у горле і душыў, перахопліваў дыханне. Хоць крычы — хоць плач. I не збавіцца ад удушлівай спазмы...
I зноў пачарнела неба, зноў згасла святло... Як перад канцом свету.
Вера звяла і паволі апусцілася на зямлю. Гэта быў новы прыступ невядомай пакутлівай хваробы, якая з'яўлялася ў мінуту раптоўнага нервовага стрэсу.
— Верачка, што з табой?!
Бацька падхапіў яе на рукі, такую тоненькую, амаль бязважкую. Ён спалохана ўзіраўся ў збялелы твар дачкі, дакранаўся вуснамі да заплюшчаных вачэй і не ведаў, што рабіць, як ратаваць яе.
— Ачніся, Верачка! Мы пойдзем дамоў... Больш тут не будзе маёй нагі, паслухай мяне!
Пераканаўшыся, што ўгаворы не памагаюць, бацька заспяшаўся назад, да паляны, каля якой працякала крынічка.
— Зараз, дачушка, зараз... Вадзічка паможа, халодненькая...
Ён данёс Веру да ручая, асцярожна апусціў яе на зямлю. Густы куст арэшніку зацяняў ад гарачых сонечных промняў, крыху асвяжаў сухое паветра. Бацька набраў ваду ў прыгаршчы, пырснуў на Верын твар. Раз, другі, трэці... Пырскаў і прыгаворваў:
— Якая бяда, якая бяда!
Вымучаны бацькаў позірк выплыў перад Верай з бялёсага туману, калі яна нарэшце апрытомнела і паглядзела на белы свет.
— Дзякуй богу, жывая вадзічка памагла, — з палёгкай уздыхнуў бацька. — Святая крынічка, праўду кажуць...
Вера ачуньвала памалу, да яе кропля за кропляй вярталася самаадчуванне. Вось толькі яна не магла зразумець, чаму апынулася на беразе ручая? Нітка памяці абарвалася там, на ўтравелай дарозе, пасля сутычкі бацькі з гарадскімі блатнякамі. Ды і што гэтыя некалькі мінут бяспамяцтва? Быццам старонка ў кнізе жыцця: перагарнуў і чытай далей.
Назад яны ішлі па сцежцы, якая вяла па беразе ручая. Маўчаў бацька, маўчала Вера. Давалі кругаля, мусіць, бацька не захацеў ісці праз паляну, каб зноў не сустрэцца з Кексам і Пепсам. Нічога добрага ад гэтай сустрэчы чакаць не даводзілася. Хіба ж яны проста так уціхамірацца? Пройдзе пера-пуд — азвярэюць яшчэ больш, такія не любяць прайграваць...
Калі падышлі да Серафімавага хутара і апынуліся каля вішнёвага саду, Вера ўспомніла пра слоік, што паставіла пад крайняй вішняй. Падняла слоік — і хутчэй да крынічкі. Бацька, які ішоў наперадзе, нават не заўважыў што дачка кудысьці знікла. Вера набрала вады, адпіла некалькі глыткоў і заспяшалася за бацькам. Дагнала яго ўжо за садам, каля густой лапіны крапівы, якая разраслася вакол падмурка былой хаты.
Павел Рыгоравіч азірнуўся, убачыў у руках дачкі слоік з вадой, але нічога не сказаў.
Выйшлі на дарогу, што вяла паўз лес, па-ранейшаму маўчалі, толькі калі параўняліся з крывой сасной, бацька прыпыніўся і сказаў:
— Ты ўжо, дачушка, нікому не расказвай... Прынесла іх нячыстая...
— Што ім трэба ад цябе? — спынілася і Вера.
— Ды так... Сам вінаваты, душу чорту прадаў.
— Іх міліцыя шукае. Абабурка ў археолагаў штосьці ўкраў...
— Украў? — страпянуўся бацька.
— Залез у палатку, калі нікога не было. Я сама бачыла... Мусіць, блатнякі яго падвучылі, ён у іх за служку...
— Дык вунь якая гісторыя... Такія на ўсё здатныя. А я думаў... — бацька не дагаварыў, было бачна, што ён нечым вельмі ўстрывожыўся.
Потым махнуў рукой і пайшоў, унураны і заклапочаны. Вера ішла следам, бацькава заклапочанасць усхвалявала і яе. Нават падазрэнне ўсплыло: «Ці не ведае тата пра штукарствы гарадскіх прыблудаў? Разам жа ў будане кайфавалі...»
Яе разважанні перапыніла тарахценне падводы, якое раптам пачулася за спінай. Азірнулася і ўбачыла — нехта шпарка коціць па дарозе, аж пыл курыцца з-пад колаў. Бацька не азіраўся, нібы і не чуў набліжэння падводы, нават, здаецца, прыспешыў хаду.
Падарожнік нагнаў іх праз хвіліну-другую. Вера загадзя збочыла да бярозак, што дружным гуртам падступіліся да дарогі, спынілася, каб прапусціць падводу. Спыніўся і бацька.
— Здароў быў, Рыгоравіч! — пачуўся гучны, вясёлы голас. — Колькі летаў, колькі зімаў... Нябось збіралі ягады ў маім лесе?
— Ага, ягадкі, — Павел Рыгоравіч узмахнуў рукой. — Яшчэ зялёныя...
Гэта быў ляснік Ігналь. Вось жа весялун-жартаўнік! Вера ніколі не бачыла яго злым або чымсьці незадаволеным. Усё з жарцікамі ды прыгаворкамі, кепікамі ды смяшынкамі. Нібы ў Ігналя зусім не было непрыемнасцей і розных там турбот. Нездарма ж у вёсцы называлі лесніка шчасліўчыкам. Да яго ўсе ішлі з паклонам: і аднавясковец, якому патрэбны дровы, і раённы начальнік — аматар палявання. А тут яшчэ гэты бровар... У Ігналя і пчолаў цэлая пасека, і дом з мансардай і цынкавым дахам. Не дом — лялька. Сын са сталіцы прыязджае на чорнай асабістай «Волзе», кажуць, у вельмі важнай установе служыць. Ва ўсім Ігналь — шчасліўчык, ва ўсім! У яго заўсёды шмат памочнікаў, варта толькі яму пальцам кіўнуць — адразу прыбягуць. I сена для дзвюх каровак нарыхтаваць, і бульбу на лясных дзялянках пасадзіць, і выкапаць, і прачыстку ў лесе зрабіць... Вось і Верын бацька гатовы перад лесніком стаяць на дыбачках.